[toc:ul] 

BÀI 20: VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT TRONG DỜI SỐNG VÀ TỰ NHIÊN

I. VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT VỚI ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI

- Làm lương thực, thực phẩm: lúa, ngô, bắp cải,...

- Làm thuốc, gia vị: quế, hồi, ngải cứu,...

- Làm đồ dùng, giấy: bạch đàn, tre,...

- Làm cây cảnh và trang trí: vạn tuế, các loại cây hoa,...

- Cho bóng mát và điều hoà không khí: các cây gỗ lớn,...

- Cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp, thủ công mỹ nghệ : gỗ, tre…

- Cung cấp oxygen cho con người.

- Bên cạnh những lợi ích thì còn có một số cây có hại cho sức khỏe của con người như cây thuốc lá, cây cần sa,  cây trúc đào hay cây cà độc dược…

II. VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT TRONG TỰ NHIÊN

1. Điều hòa khí hậu

- Thực vật giúp giảm cường độ chiếu sáng xuống mặt đất.

- Thực vật giúp giảm nhiệt độ

- Thực vật giúp tăng độ ẩm

- Thực vật giúp giảm tốc độ gió.

=> Thực vật có vai trò điều hòa khí hậu.

2. Thực vật góp phần làm giảm ô nhiễm không khí

- Nếu cây xanh bị chặt phá quá mức thì nồng độ khí oxygen sẽ giảm đi, bầu không khí sẽ trở nên ô nhiễm bởi khỏi bụi, nông độ khí carbonic tăng, các sinh vật sẽ bị ảnh hưởng, thiêu dưỡng khí, sức khỏe con người bị giảm sút.

3. Thực vật góp phần chống xói mòn đất và bảo vệ môi trường

- Đất ở đồi trọc sẽ bị xói mòn khi có mưa xuống vì không có thực vật, nước sẽ chảy tiếp xuống dưới đất với một lực mạnh mà không có sự cản lại của các tấn cây đất dễ bị xói mòn rửa trôi.

- Thực vật có tác dụng hạn chế đất xói mòn và sạt lở vì:

+ Khi mưa xuống, nước mưa sẽ rơi xuống lá cây, tán cây giúp lực chảy yếu đi, làm giảm hiện tượng xói mòn của đất.

+ Rễ cây có khả năng giữ đất, thực vật còn có tác dụng giảm lực cản của sóng khi đánh vào bờ làm hạn chế sự sạt lở đất ven sông, ven biển.

- Nước  mưa sau khi ngấm xuống đất là nguồn nước quan trọng cung cấp sinh hoạt và nông nghiệp.

4. Vai trò của thực vật đối với đời sống của động vật

- Thực vật cung cấp oxygen và thức ăn cho động vật: một số loài động vật ăn thực vật như thỏ, chim, hươu cao cô, vai, khi, chuột,... sử dụng các cơ quan khác nhau cho thực vật làm thức ăn.

- Thực vật cung cấp nơi ở và nơi sinh sản cho động vật: một số loài động vật dụng thực vật làm nơi ở và nơi sinh sản như khi, nhím, chim, sóc…

=> Nếu không có thực vật thì động vật sẽ thiếu oxygen để hô hấp và động vật ăn thực vật không có thức ăn dẫn đến các động vật sẽ không tồn tại được

III. TRỒNG VÀ BẢO VỆ CÂY XANH

- Trồng cây gây rừng

- Bảo vệ rừng đầu nguồn

- Ngăn chặn phá rừng để bảo vệ môi trường sống

- Hạn chế khai thác bừa bãi các loài thực vật quý hiếm, cấm buôn bán và xuất khẩu các loài quý hiếm.

- Xây dựng khu bảo tồn, vườn quốc gia,...