[toc:ul]
Cây xanh là lá phổi của Trái Đất. Không phải tự nhiên mà cho đến hôm nay, các nhà nghiên cứu và chuyên gia đều nhận định như vậy. Từ xa xưa, thiên nhiên nói chung, cây cối nói riêng đã giữ một vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ môi trường sống của con người.
Trong lịch sử hình thành và phát triển của nhân loại, thiên nhiên luôn giữ vị trí vô cùng trọng yếu, bởi lẽ sự sống trên Trái Đất bao gồm yếu tố tự nhiên và nhân tạo. Trong đó, cây cối là sinh vật xuất hiện sớm và gắn bó với sự tiến hóa của loài người lâu nhất. Vậy cây cối là gì?
Cây cối là một bộ phận của thiên nhiên, là một bộ phận của hệ thống sinh thái, bao gồm toàn bộ những loài thực vật sinh trưởng trong tự nhiên. Cây cối có quan hệ chặt chẽ với các sinh vật khác, động vật, con người... Nhưng nó cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống của những sinh vật khác.
Cây cối giữ vai trò đặc biệt quan trọng với cuộc sống con người, với môi trường tự nhiên xung quanh. Vai trò thiết yếu nhất là cung cấp ô xi, duy trì sự sống cho tất cả sinh vật trên hành tinh. Qúa trình quang hợp của chúng sẽ hấp thụ cacbonic và cung cấp lượng lớn ô xi, đồng thời điều hòa khí hậu và tạo bóng mát, trở thành thức ăn cung cấp chất đinh dưỡng tốt cho cơ thể, khi phân hủy còn tạo ra phân xanh – một loại phân bón không gây ô nhiễm môi trường.
Chúng ta hãy thử tưởng tượng một ngày kia cây cối không còn tồn tại trong cuộc sống. Khi những thiết bị công nghệ thông tin hiện đại ngày càng phát triển trong thời đại công nghệ số 4.0 mang đến lượng lớn sóng âm tần, sóng điện tử, ... và chúng ta chỉ hàng ngày phụ thuộc vào điều hòa, quạt điện, máy tính, sóng wifi,... Thì liệu cuộc sống sẽ kéo dài được bao lâu khi không khí dần mất đi trong lành. Không có chiếc máy lọc không khí nào lớn hơn cây cối trong tự nhiên. Không khí sẽ dần bị ô nhiễm, nắng mưa vượt khỏi tầm kiểm soát, mưa lũ ngập lụt và hạn hán sẽ xuất hiện nhiều hơn, hiện tượng Trái Đất nóng lên, băng tan, hiệu ứng nhà kính... sẽ tấn công mạnh mẽ cuộc sống của chúng ta.
Cuộc sống của con người không bao giờ hoàn thiện nếu không có tự nhiên. Cây cối tạo lên rừng, rừng là môi trường sống của rất nhiều động vật khác, rừng ngăn xói mòn, sạt lở đất. Cây cối cung cấp chuỗi thức ăn tự nhiên, đảm bảo cân bằng sinh thái, cung cấp những tài nguyên thiên nhiên quý giá để phục vụ cuộc sống con người ngày càng được nâng cao. Rừng là nhà của rất nhiều loài động vật quý hiếm. Mỗi cánh rừng với những loài cây khác nhau được chia ra rất nhiều tầng độ cao thích hợp với những loài sinh vật khác nhau. Những cánh rừng nguyên sinh là mái nhà chung của hàng nghìn động thực vật quý hiếm cần được bảo tồn. Và ngay cả khi những con người ích kỷ, tham lam đêm ngày nghĩ cách phá rừng lấy gỗ, cây cối vẫn kiên trì làm nhiệm vụ trao đổi khí, điều hòa môi trường của bản thân mình. Cây cối tạo nên môi trường trong lành, là nơi khiến tâm hồn ta trở nên thoải mái hơn.
Thế nhưng, nhìn vào thực tế hiện nay, chuyện gì đang xảy ra? Diện tích rừng ngày càng thu hẹp, ngoài những tác động của tự nhiên như cháy rừng, con người đang chính tay tàn phá môi trường sống của cây cối, chặt cây lấy gỗ, tàn phá nặng nề nhiều khu rừng. Con người mải mê theo những lợi ích nhỏ mọn của bản thân, không hề nghĩ đến thiên tai không trong tầm kiểm soát, hằng năm vẫn đúng dịp tới gây lũ quét, địa chấn. Rừng đã mất, không còn gì ngăn gió chắn bão, xói mòn, sạt lở đất đầu nguồn gây ra những thiệt hại lớn về vật chất, những nỗi đau trong tinh thần con người.
Những ngày trước, đất nước ta tự hào biết bao về “rừng vàng biển bạc” quê hương. Nhưng giờ đây, hàng năm đều có tin hàng trăm hecta rừng bị cháy rụi, những cánh rừng bị chặt phá trái phép. Môi trường sinh thái đang đứng trước nguy cơ bị xáo trộn, đặc biệt vang lên một hồi chuông báo động trong tình trạng Trái Đất đang nóng lên từng ngày.
Hiện nay, không chỉ riêng nước ta mà toàn bộ thế giới đều đang gấp rút thực hiện biện pháp bảo vệ môi trường mà cây xanh là yếu tố được coi trọng hàng đầu. Những sự kiện được tổ chức, những lời kêu gọi và hội nghị được mở ra khuyến khích trồng rừng phủ xanh đồi trọc, bảo vệ lá phổi của Trái Đất. Đảng và Nhà nước ta cũng không ngừng cố gắng đề và thực hiện những biện pháp quản lý chặt chẽ việc khai thác rừng kết hợp với tái tạo rừng.
Hiểu biết về cây xanh, thấy được vai trò và nguy cơ, chúng ta mới nhanh chóng nhận thức được, từ đó điều chỉnh hành vi cho đúng đắn phù hợp. Chung tay bảo vệ và phát triển số lượng cây cối xanh tươi là chung tay bảo vệ môi trường sống của chúng ta.
Từ xa xưa ông cha ta đã dạy rằng thiên nhiên là bạn của con người. Chúng ta sống lao động và nghỉ ngơi đều dựa vào thiên nhiên. Nói như vậy để thấy được tầm quan trọng của thiên nhiên mà nhất là cây cối đối với đời sống sinh hoạt hàng ngày. Cây cối không chỉ mang theo cơn gió mát lành thổi bay cái nóng, điều hòa bầu không khí mà nó còn mang đến cho con người một nguồn sinh thái dồi dào.
Không phải ngẫu nhiên mà chúng ta tự hào là một đất nước “rừng vàng biển bạc, đất phì nhiêu” đó chính là phần quà vô giá mà mẹ thiên nhiên ban tặng cho con người.
Trong thành phần để tạo nên thiên nhiên đó thì rừng chính là một trong những quà tặng vô cùng có ý nghĩa đối với cuộc sống. Vậy thì rừng là gì?
Rừng là tập hợp một quần thể sinh địa trong đó có rất nhiều những sinh vật, cây cối, động vật…. Rừng, khí hậu và đất có một mối quan hệ chặt chẽ và tương hỗ với nhau. Chẳng phải thế mà có nhạc sĩ đã từng viết
“ Chuyện trăm năm ân tình cây và đất
Cây bám rễ sâu, đất ôm chặt tận đáy lòng”
Cây xanh có vai trò to lớn đối với cuộc sống con người, với môi trường sống xung quanh ta. Không chỉ có vai trò tạo bóng mát, làm đẹp môi trường đô thị mà nó còn giúp điều hòa khí hậu khiến cho bầu không khí trở nên thanh sạch, trong lành.
Bạn hãy thử tưởng tượng nếu một ngày cuộc sống của chúng ta không còn cây xanh thì sẽ ra sao? Cả ngày chỉ biết làm việc với máy điều hòa, với sóng wifi, với máy tính…. Thử hỏi con người sẽ tồn tại thế nào? Với tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa chóng mặt như hiện nay có lẽ sẽ chẳng lâu đâu con người sẽ trở nên mệt mỏi và bệnh tật. Cây xanh mất đi đồng nghĩa với việc sẽ chỉ còn không khí bụi bặm, ô nhiễm, nắng mưa thất thường, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Và nói một cách khác đi trực tiếp hơn thì cuộc sống của chúng ta sẽ chấm dứt hoàn toàn.
Cuộc sống của con người chưa bao hoàn hảo khi nó chỉ được quyết định bằng yếu tố vật chất mà còn ảnh hưởng bởi những điều kiện khách quan khác. Trong đó cảnh quan môi trường sống chính là một yếu tố cần và đủ. Thế nhưng con người ta chúng ta lại đang tác động nghiêm trọng đến sinh thái mà điển hình là cây cối xung quanh. Khi mà càng ngày số lượng cây xanh chúng ta càng giảm đi rõ rệt do tình trạng chặt phá rừng bừa bãi, do cháy rừng, …. Và chính những việc làm đó đã gây nên hậu quả vô cùng nghiêm trọng mà đồng bào ta đang phải oằn mình chống chọi từng ngày.
Chắc hẳn vẫn còn dư âm đâu đó của trận lũ quét lịch sử, của cơn địa chấn xói mòn sạt lở đất đai vùng đầu nguồn… nó không chỉ khiến thiệt hại về vật chất lên tới hàng tỉ đồng mà nó còn mang đến những nỗi đau day dứt về con người. Nguyên nhân là do đâu? Là do việc chặt phá rừng bừa bãi khiến cho đất bị xói mòn, rửa trôi tạo thành khe rãnh khi lũ quét về không có gì chống đỡ mà thành. Những trận bão cát phá hoại mùa màng vì rừng đầu nguồn đã bị chặt phá, đất mặt đã bị rửa trôi khiến cho vùng canh tác trở nên cằn cỗi, khô cằn….
Không chỉ có vai trò bảo vệ đất chống lũ quét, sạt lở rừng còn là nơi trú ngụ của rất nhiều loài động vật quý hiếm. Mỗi cánh rừng lại được chia ra rất nhiều tầng độ cao thích hợp với những loài sinh vật khác nhau. Nhưng tựu chung lại những động vật như nai, hươu, sóc, chồn, chim uông, hổ, báo, vượn…. đều chọn rừng là nơi trú ngụ cung cấp nguồn sống cho mình. Rồi những loài thực vật quý hiếm trăm tuổi như đinh, lim, sến, táu… hay các loại thuốc quý đều ở rừng mà ra.
Ngoài ra rừng cũng là nơi cung cấp nguồn nhiên liệu dồi dào cho các hoạt động công nghiệp như chế biến gỗ, sản xuất giấy…. Rừng cũng là một trong những khu du lịch sinh thái hấp dẫn mà con người muốn khai thác.
Chúng ta tự hào với những cánh rừng U Minh rộng lớn thì giờ đây cả trăm hecta rừng đã bị cháy rụi thiệt hại không chỉ hàng trăm tỉ đồng về của mà hơn thế nó còn khiến cho môi trường sinh thái của chúng ta bị xáo trộn.
Hiện nay, tất cả các nước trên thế giới đang kêu gọi bảo vệ rừng nguồn tài nguyên vô giá của sự sống. Bằng chứng là hội nghị chống biến đổi khí hậu COP khuyến khích trồng rừng phủ xanh đất trống đòi trọc, bảo vệ rừng đầu nguồn. Hay các hội nghị trong nước Đảng và Chính phủ đã có biện pháp quản lý chặt chẽ việc khai thác rừng kết hợp với tái tạo rừng.
Hiểu biết về rừng chính là cách nhanh nhất để con người thay đổi hành vi của mình giúp bảo vệ môi trường thiên nhiên một cách tốt nhất. Hãy hành động ngay vì cuộc sống và tương lai thế hệ sau này, bảo vệ rừng chính là bảo vệ hành tinh xanh của chúng ta.
Cây cối có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường sống của con người. Nó giúp cho không khí trong lành, bảo vệ trái đất không bị xói mòn. Cây cối giúp giảm bớt các thảm họa thiên nhiên. Con người và các loài động vật là một phần trong thế giới tươi xanh ấy. (Thuyết minh vai trò của cây cối)
Nhiều cây cối và các động vật khác tập trung trên một khu vực nhất định gọi là rừng. Rừng là một quần lạc sinh địa. Trong đó sinh vật rừng, đất và khí hậu tạo thành một thể thống nhất, có quan hệ tương hỗ chặt chẽ với nhau. Nó được tạo nên bởi nhiều thành phần mà cây là thành phần chính.
Trước khi xuất hiện các động vật trên trái đất, cây cối đã có trước đó tạo ra một môi trường sống thích hợp cho các loài động vật xuất hiện sau này. Cây xanh lại có tác dụng rất lớn đối với môi trường sống. Không đơn thuần là tạo bóng mát, làm đẹp phố phường mà hơn hết cây xanh điều hòa khí hậu giúp cho không khí trong lành, làm sạch bầu khí quyển.
Nếu trái đất không có cây xanh thì cuộc sống xung quanh ta sẽ chỉ là một bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm nắng. Nắng nóng hoặc mưa lạnh giá, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Nói cách khác không có cây xanh sự sống của con người sẽ chấm dứt.
Thật khó nói hết vai trò của cây cối đối với đời sống con người và các loài động vật. Dựa vào nhu cầu khai thác các giá trị và tác động của cây cối có thể nhận thấy cây cối có các vai trò sau:
Thực vật xanh là nguồn thực phẩm gián tiếp hay trực tiếp cho con người và các loài động vật khác. Đó là một điều không thể thay thế được cho mãi mãi về sau. Thực phẩm có nguồn gốc thực vật luôn chiếm một lượng lớn trong cơ cấu thức ăn của con người. Cơ cấu này ngày càng chiếm ưu thế khi con người nhận thấy rõ những lợi ích của việc ăn nhiều rau xanh thay cho cá thịt để bảo vệ sức khỏe.
Cây xanh là điều kiện tiên quyết cho thế giới động vật tồn tại và phát triển. Nhờ đó, mới có thể đảm bảo cho sự câng bằng sinh thái. Đây là một điều vô cùng quan trọng cho sự tồn tại và phát triển của chúng ta.
Các quần thể cây xanh tạo ra môi trường sống và trú ẩn cho các loài động thực vật. Ngày nay, khi rừng bị phá hoại, môi trường sống của nhiều loại động vật bị xâm phạm, đẩy chúng đến bờ vực tuyệt chủng. Thực tế, hằng năm trên trái đất, hàng chục loài động vật mãi mãi biến mất. Các nhà khoa học đã khảo sát và đi đến một kết luận vô cùng đâu lòng. Hơn 80% các loài động thực vật đã tuyệt chủng từ khi sự sống xuất hiện cho đến ngày nay. Thời gian gần đây, xu thế này không ngừng tăng cao.
Cây xanh có vai trò vô cùng quan trọng cho môi trường sống. Cây xanh điều hòa không khí nhờ khả năng hấp thu năng lượng mặt trời. Đồng thời nó xả hơi nước mát vào không khí, làm mát bầu khí quyển. Cây xanh hấp thu các khí độc hại và nhả khí oxy vào môi trường. Không có cây xanh, khí oxi sẽ không được tạo ra. Không có dưỡng khí, toàn bộ quá trình sống sẽ ngưng trệ. Sự sống trên trái đất cùng sẽ biến mất.
Cây xanh với bộ rễ chằng chịt ôm lấy đất, giữ nước cho đất, chống xói mòn. Nhờ có cây xanh giữ ẩm giúp đất không khô hạn. Cây xanh làm chậm và điều hướng dòng chảy, hạn chế lũ lụt. Nhờ có cây xanh, các trận xoáy lốc bớt dữ dội hơn.
Nhờ có cây xanh mà các chất dinh dưỡng trong đất được giữu lại, tạo nguồn dinh dưỡng nuôi cây. Cây xanh chắn gió bảo vệ đồng ruộng. Cây xanh chắn cát bảo vệ đất trồng, làng mạc. Cây xanh ven biển chắn sóng ngăn không cho xâm nhập mặn và sụp lún ven bờ. Người dân miền biển thường trồng cây ngăn thủy triều, bảo vệ vùng sản xuất bên trong đất liền.
Cây xanh hấp thu và phản xạ năng lượng mặt trời chiếu xuống đất làm giảm sức nóng của trái đất. Nó cũng hấp thu khí cacbonic gây hiệu ứng nhà kính. Cây xanh còn nhả ra các ion âm rất có lợi cho sức khỏe chúng ta thông qua hô hấp.
Các ngôi nhà, đường sá, trường học được bao phủ cây xanh sẻ vô cùng có lợi cho sức khỏe chúng ta. Tâm hồn con người sẻ trở nên dịu lắng, thanh thoát, minh mẩn, yêu cuộc sống. Ngược lại, nếu thiếu cây xanh tâm hồn dể bị chai cứng, độc đoán, gắt gỏng. Tâm lí căng thẳng dễ gây bệnh tật cho con người.
Cây xanh trong rừng còn là nguồn cung cấp cho con người gỗ, củi, hoa quả và làm phân xanh. Hầu hết vật liệu xây dựng nhà cửa trước đây đều lấy từ rừng. trước khi có nền sản xuất hiện đại và vật liệu mới, rừng là nguồn nguyên liệu chủ yếu của con người.
Từ xa xưa, con người đã biết tận dụng cây cối như là một nguồn thuốc chữa bệnh. Thực vật cung cấp các chế phẩm sinh học cho y học hiện đại. Tinh dầu một số loài cây có tác dụng ngăn cản và giết chết nhiều loại vi khuẩn và một số loại côn trùng. Cây xanh còn là một kho dược liệu mà con người vẫn chưa khám phá và sử dụng hết.
Ngày nay, khi chế phẩm tổng hợp trở nên nguy hiểm với sức khỏe, con người tìm về với nguồn dược liệu an toàn này. Các ngành y học cổ truyền không ngừng phát triển. Hàng loạt các loại thuốc chữa bệnh ra đời. Nguồn dược liệu cho các ngành sản xuất thuốc Đông Y được quy hoạch và phát triển mạnh mẽ.
Bên cạnh đó rừng còn là môi trường sinh thái trong lành thích hợp phát triển du lịch, nghỉ dưỡng. Rừng luôn là một địa điểm du lịch lý thú, một địa điểm tuyệt vời đầy bí ẩn, hoang dã và tràn đầy hấp dẫn, lôi cuốn.
Rừng có vai trò rất quan trọng đối với sự sống của con người. Nhưng hiện nay hiện tượng chặt phá rừng bừa bãi ngày càng nhiều. Diện tích đất trống đồi trọc ngày càng gia tăng. Nhưng cũng có những người biết được lợi ích của rừng, hiểu được sự sai trái trong hành động của mình nhưng vẫn chặt trộm, khai khác rừng trái phép để kiệm lợi về mình. Hậu quả của những việc chặt phá, khai thác thiếu quy củ, đốt rừng, phá rừng ấy thật không thể tưởng tượng được.
Bản chất sâu xa trong các mối quan hệ với thế giới xung quanh là sự khai thác lẫn nhau. Chỉ khác nhau ở thái độ và các cách thức khai thác có tinh nhân bản hay không. Khai thác rừng phục vụ cuộc sống là một điều cần thiết. Nhưng khai thác mà không kết hợp với việc phục hồi và tái tạo rừng là hành động sai trái. Sớm muộn gì cũng nhận lãnh hậu quả đáng tiếc.
Nếu trái đất không có cây xanh thì cuộc sống xung quanh ta sẽ chỉ là một bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm. Nắng nóng hoặc mưa lạnh giá, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Các cơn bão tố, lốc xoáy, hiệu ứng nhà kính không ngừng gây cho ta nhiều thảm họa. Nói cách khác không có cây xanh sự sống của con người sẽ chấm dứt.
Mỗi người trong chúng ta cần có ý thức để bảo vệ rừng, bảo vệ cuộc sống của chúng ta. Chúng ta cần tuyên truyền về vai trò của cây xanh, của rừng đối với cuộc sống của con người để mỗi người tự tạo ra cho mình một hành động thiết thực, góp phần vào việc xây dựng môi trường sống ngày càng xanh sạch đẹp.
Con người sống, tồn tại, làm việc, giải trí hàng ngày trong một môi trường sống trong sạch. Một trong những yếu tố tạo nên sự trong sạch đó chính là "rừng".
Không phải ngẫu nhiên mà trái đất được gọi là hành tinh xanh. Với diện tích lớn là biển, rừng và tầng ôzôn bao quanh, trái đất với điều kiện lý tưởng ấy là nơi bắt nguồn cho sự sống - một điều mà chưa hành tinh nào có. Đặc biệt là rừng - một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người.
Rừng là gì? Đó là một quần lạc sinh địa, trong đó sinh vật rừng, đất và khí hậu tạo thành một thể thống nhất, có quan hệ tương hỗ chặt chẽ với nhau. Nó được tạo nên bởi nhiều thành phần mà cây là thành phần chính. Vậy thì tại sao rừng lại có một ảnh hưởng lớn như vậy đến cuộc sống con người?
Như chúng ta đã biết, thành phần chính của rừng là cây xanh. Mà cây xanh lại có tác dụng rất lớn đối với môi trường sống. Không đơn thuần là tạo bóng mát, làm đẹp phố phường mà hơn hết cây xanh điều hòa khí hậu giúp cho không khí trong lành, làm sạch bầu khí quyển. Hãy thử tượng tưởng xem nếu như trái đất này không có cây xanh thì chắc chắn xung quanh ta sẽ chỉ là một bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm nắng, nóng hoặc mưa lạnh giá, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Nói cách khác không có cây xanh sự sống của con người sẽ chấm dứt.
Cuộc sống con người không chỉ được quyết định ở yếu tố vật chất mà nó còn bị ảnh hưởng bởi điều kiện tự nhiên khách quan. Trong đó xói mòn đất là một hiện tượng tự nhiên thường xảy ra nơi những vùng đất trọc ít cây bao phủ. Xói mòn làm cho lớp đất mặt bị rửa trôi, tạo thành khe rãnh gây lũ lụt, đất trôi lở... ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản xuất và đời sống con người. Rồi hiện tượng gió, gió mạnh ảnh hưởng lớn đến cây rừng làm giảm -90% sự đồng hóa thực vật, gió nóng làm giảm khả năng thụ phấn của cây, dèm cát vùi lấp đồng ruộng, nhà cửa... Tất cả những thiên tai khủng khiếp đó đều có thể được ngăn chặn hoặc giảm bớt bằng cách trồng cây xanh. Rừng điều hòa khí hậu, điều tiết dòng chảy trên mặt đất bảo vệ, cải tạo làm tơi xốp đất, giữ nước cho sản xuất, hạn chế sức phá hoại của gió ngăn sự di chuyển của cát vào sâu đất liền, ngăn chặn gió, bão, làm hại mùa màng, làng xóm. Không chỉ thế rừng còn là nguồn cung cấp cho con người gỗ, củi, hoa quả và các sản vật khác. Có thể nói rừng đóng một vai trò rất quan trọng trong đời sống của mỗi con người.
Không chỉ là yếu tố, thành phần chính trong hoàn cảnh sống của con người mà rừng còn là môi trường sống của rất nhiều động vật quý hiếm. Rừng có các loại cây từ thấp lên cao. Ở mỗi tầng là một môi trường hoàn cảnh thích nghi riêng biệt với từng loài vật. Nào thỏ, hươu, nai, hổ đến khỉ, vượn, sóc, chim... đó là những loài động vật rất quý hiếm mà môi trường sống duy nhất của chúng chính là rừng - thiên nhiên hoang dã.
Trong rừng có rất nhiều loài gỗ quý hiếm như đinh, lim, sến, táu, hao., rồi các loại thuốc quý như sâm, tam thất rất có lợi cho sức khoẻ. Hay có những khu rừng được con người trồng lên để phục vụ cho sự sống, công nghiệp như rừng cao su.
Bên cạnh đó rừng còn là môi trường sinh thái trong lành - một địa điểm du lịch lý thú, một danh lam thắng cảnh tuyệt với đầy bí ẩn, hoang dã và tràn đầy hấp dẫn, lôi cuốn.
Ảnh hưởng lớn và có tính chất quyết định đến sự sống con người, rừng còn rất có ích với các lĩnh vực khác như nông nghiệp, công nghiệp, du lịch, dịch vụ... Hiểu rõ được những lợi ích và ảnh hưởng của rừng ta mới thấy rõ vị trí và tầm quan trọng của nó như thế nào.
Đất nước ta với ba phần tư diện tích là rừng, đồi núi - một điều kiện thiên nhiên tuyệt vời. Vậy mà giờ đây diện tích rừng đó còn lại bao nhiêu? Không hiểu rõ tầm quan trọng của rừng, rất nhiều người đã chặt phá cây bừa bãi nhất là những người dân thiếu hiểu biết "đốt nương làm rẫy" khai phá rừng một cách vô ý thức. Nhưng cũng có những người biết được lợi ích của rừng hiểu được sự sai trái trong hành động của mình nhưng vẫn chặt trộm, khai khác rừng trái phép để kiếm lợi về mình. Hậu quả của những việc chặt phá, khai thác thiếu quy củ, đốt rừng, phá rừng ấy thật không thể tưởng tượng được. Ta từng tự hào với cánh rừng U Minh rộng lớn, phong phủ nhưng chỉ vì thiếu ý thức, công tác quản lý kém mà hàng trăm, hàng nghìn hecta rừng bị phá hủy, thiêu rụi trong ngọn lửa làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và thiệt hại hàng trăm tỷ đồng của nhà nước. Những vùng đồi xanh đẹp đẽ xưa kia, những cánh rừng nguyên sinh xưa kia giờ đây chỉ còn là những quả đồi trọc, những khu rừng thứ sinh. Tiếp theo đó là những thảm họa thiên nhiên liên tục xảy ra nào hạn hán, nào lũ lụt, nào sụt lở đất... làm thiệt hại bao tiền của và đau đớn hơn là lấy đi tính mạng của không ít những ngưòi dân vô tội. Không có rừng thì lấy cái gì để ngăn chặn lũ lụt, điều hòa không khí, để chống xói mòn, để bảo vệ làng mạc? Những tai hại to lớn và khủng khiếp ấy đều chỉ vì một sự vô ý thức, sự thiếu hiểu biết và hám lợi của một số cá nhân gây ra.
Mất rừng đồng nghĩa với việc môi trường sống của con người đang dần dần bị tàn phá, hủy hoại. Những loài động vật hoang dã cũng mất đi môi trường sống của mình. Đã bao loài động vật bị tuyệt chủng, bị đưa vào danh sách đỏ. Nguy cơ tuyệt chủng tất cả cũng vì chặt phá rừng.
Hiểu rõ tầm quan trọng, thấy rõ những hậu quả của việc tàn phá rừng, chúng ta thêm phần yêu quý và biết bảo vệ rừng hơn.
Hiện nay Đảng và chính quyền nhà nước ta đã có những biện pháp thích hợp và quản lý chặt chẽ trong việc khai thác rừng. Bằng cách khai thác hợp lý kết hợp với việc tái tạo rừng, nhiều khu rừng đã được phục hồi "phủ xanh đồi trọc".
Tác động của con người tới tái sinh tự nhiên là rất lớn bởi trong tái sinh tự nhiên thường gặp hoàn cảnh bất lợi, ảnh hưởng đến sự nảy mầm của hạt sự sinh trưởng của cây con. Để khắc phục người sản xuất phải chủ động tạo hoàn cảnh sống thích hợp bằng cách chặt phá những cây, cành mọc quá rậm, phát bớt bụi rậm để hạt dễ tiếp xúc nảy mầm và xới đất tơi xung quanh gốc. Là học sinh, sinh viên chúng ta có thể góp sức nhỏ của mình trong công cuộc cải tạo rừng bằng cách tuyên truyền tầm quan trọng của rừng, hậu quả của việc khai thác trái phép và có thể trồng cây quanh nhà để góp phần làm trong sạch không khí, môi trường sống trong xóm làng.
Hãy yêu quý và bảo vệ rừng để trái đất của chúng ta mãi là hành tinh xanh. "Tổ quốc Việt Nam yêu dấu, có sạch đẹp mãi được không. Điều đó tuỳ thuộc hành động của bạn, chỉ thuộc vào bạn mà thôi".
Cây cối có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường sống của con người. Nó giúp cho không khí trong lành, bảo vệ trái đất không bị xói mòn, giúp giảm bớt các hiện tượng thiên nhiên.
Khu vực nhiều cây cối nhất đó là rừng. Đó là một quần lạc sinh địa, trong đó sinh vật rừng, đất và khí hậu tạo thành một thể thống nhất, có quan hệ tương hỗ chặt chẽ với nhau.Nó được tạo nên bởi nhiều thành phần mà cây là thành phần chính. Vậy thì tại sao rừng lại có một ảnh hưởng lớn như vậy đến cuộc sống con người?
Trong rừng, cây xanh chiếm thành phần chủ yếu. Mà cây xanh lại có tác dụng rất lớn đối với môi trường sống. Không đơn thuần là tạo bóng mát, làm đẹp phố phường mà hơn hết cây xanh điều hòa khí hậu giúp cho không khí trong lành, làm sạch bầu khí quyển.
Nếu trái đất không có cây xanh thì cuộc sống xung quanh ta sẽ chỉ là một bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm nắng, nóng hoặc mưa lạnh giá, hạn hán ngập lụt sẽ giày xéo lên cuộc sống của người dân. Nói cách khác không có cây xanh sự sống của con người sẽ chấm dứt.
Nếu không có cây xanh, trái đất sẽ bị xói mòn và sự sống của con người sẽ bị de dọa từng ngày. Trong đó xói mòn đất là một hiện tượng tự nhiên thường xảy ra nơi những vùng dồi dào, đất trọc ít cây bao phủ. Xói mòn làm cho lớp đất mặt bị rửa trôi, tạo thành khe rãnh gây lũ lụt, đất trôi lở... ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản xuất và đời sống con người. Rồi hiện tượng gió, gió mạnh ảnh hưởng lớn đến cây rừng làm giảm 30 - 90% sự đồng hóa thực vật, gió nóng làm giảm khả năng thụ phấn của cây, dèm cát vùi lấp đồng ruộng, nhà cửa... Tất cả những thiên tai khủng khiếp đó đều có thể được ngăn chặn hoặc giảm bớt bằng cách trồng cây xanh.
Sự tồn tại của cây cối sẽ giúp cho việc điều hòa khí hậu, điều tiết dòng chảy trên mặt đất, bảo vệ, cải tạo làm tơi xốp đất, giữ nước cho sản xuất, hạn chế sức phá hoại của gió ngăn sự di chuyển của cát vào sâu đất liền, ngăn chặn gió, bão, mùa màng, làng xóm. Không chỉ thế rừng còn là nguồn cung cấp cho con người gỗ, củi, hoa quả và làm phân xanh. Có thể nói rừng đóng một vai trò rất quan trọng trong đời sống của mỗi con người.
Trong rừng có rất nhiều các loại cây từ thấp lên cao. ở mỗi tầng là một môi trường hoàn cảnh thích nghi riêng biệt với từng loài vật. Nào thỏ, hươu, nai, hổ đến khỉ, vượn, sóc, chim... đó là những loài động vật rất quý hiếm mà môi trường sống duy nhất của chúng chính là rừng - thiên nhiên hoang dã. Các loài gỗ quý hiếm như đinh, lim, sến, táu,... rồi các loại thuốc quý, tồn tại rất nhiều trong rừng. Có những khu rừng được con người trồng lên để phục vụ cho chế biến công nghiệp như rừng cao su, rừng tre, nứa, keo tai tượng,....
Bên cạnh đó rừng còn là môi trường sinh thái trong lành - một địa điểm du lịch lý thú, một danh lam thắng cảnh tuyệt vời đầy bí ẩn, hoang dã và tràn đầy hấp dẫn, lôi cuốn.
Rừng có vai trò rất quan trọng đối với sự sống của con người, nhưng hiện nay hiện tượng chặt phá rừng bừa bãi ngày càng nhiều, diện tích đất trống đồi trọc ngày càng gia tăng. Nhưng cũng có những người biết được lợi ích của rừng hiểu được sự sai trái trong hành động của mình nhưng vẫn chặt trộm, khai khác rừng trái phép để kiệm lợi về mình. Hậu quả của những việc chặt phá, khai thác thiếu quy củ, đốt rừng, phá rừng ấy thật không thể tưởng tượng được.
Rừng U Minh là một trong những khu rừng lớn, đem lại hiệu quả kinh tế lớn và có ảnh hưởng lớn đến môi trường sống. Nhưng do công tác quản lý kém mà hàng trăm, hàng nghìn hecta rừng bị phá hủy, thiêu rụi trong ngọn lửa làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường người dân và thiệt hại hàng trăm tỷ đồng của nhà nước. Những vùng đồi xanh đẹp đẽ xưa kia những cánh rừng nguyên sinh xưa kia giờ đây chỉ còn là những quả đồi trọc, những khu rừng thứ sinh.
Sự tàn phá rừng đã xảy ra những hiện tượng hạn hán, nào lũ lụt, nào sụt lở đất... làm thiệt hại bao tiền của và đau đớn hơn là tính mạng của những người dân vô tội. Không có rừng thì lấy cái gì để ngăn chặn lũ lụt, điều hòa không khí, để chống xói mòn, để bảo vệ làng mạc. Những tai hại to lớn và khủng khiếp ấy đều chỉ vì một sự vô ý thức, sự thiếu hiểu biết và hám lợi của một số cá nhân gây ra.
Diện tích rừng ngày càng bị eo hẹp đồng nghĩa với việc môi trường sống của con người đang dần dần bị tàn phá, hủy hoại. Những loại động vật hoang dã cũng mất đi môi trường sống của mình. Đã bao loài động vật bị tuyệt chủng, bị đem vào danh sách đỏ. Nguy cơ tuyệt chủng tất cả cũng vì chặt phá rừng.
Do sự tàn phá rừng ngày càng nhiều, nhà nước ta đã có những chính sách thích đáng để bảo vệ rừng, giao đất giao rừng cho người dân, nhờ đó đã phủ xanh đất trống, đồi núi trọc.
Mỗi người trong chúng ta cần có ý thức để bảo vệ rừng, bảo vệ cuộc sống của chúng ta. Chúng ta cần tuyên truyền về vai trò của cây xanh, của rừng đối với cuộc sống của con người để mỗi người tự tạo ra cho mình một hành động thiết thực, góp phần vào việc xây dựng môi trường sống ngày càng xanh sạch đẹp.
Trong cuộc sống của mình, con người đã không ngừng đấu tranh với thiên nhiên, chinh phục thiên nhiên. Nhưng mặt khác, con người phải luôn luôn nhớ rằng: Thiên nhiên là người bạn tốt của con người. Trong đó, rừng giữ vai trò quan trọng nhất giữa thiên nhiên.
Trước hết, chúng ta cần hiểu thiên nhiên là gì?
Nói một cách khái quát, thiên nhiên là tất cả những gì ở bên ngoài con người, xung quanh con người, không do bàn tay của con người làm nên. Nói một cách cụ thể, thiên nhiên là bầu trời, là rừng, là biển, là sông, là suối, là cây cỏ, chim muông… Tất cả những thứ đó luôn luôn ở bên cạnh con người, bảo vệ con người, giúp ích con người.
Từ xưa đến nay, thiên nhiên là nguồn sống vô tận của con người. Cơm gạo, thịt cá, nhà để ở, áo để mặc, nước để uống, khí trời để thở, đều do thiên nhiên cung cấp; con người càng tự mình tạo nên nhiều sản phẩm, lại càng cần có sự giúp đỡ của nhiên nhiên, lại càng thấy lợi ích của thiên nhiên. Mặt trời ngày xưa chỉ sưởi ấm và chiếu sáng thì nay lại trở thành một nguồn năng lượng quan trọng trong sản xuất và đời sống. Một ngọn thác, một con suối, một dòng sông giờ đây không chỉ là một bức tranh phong cảnh, một con đường giao lưu, một nguồn nước, một nguồn thuỷ sản mà còn là những nguồn cung cấp điện năng khổng lồ. Một rừng cây không chỉ là một nguồn lâm sản dồi dào với những cây gỗ quý, những cây thuốc chữa bệnh, mà còn là nguồn điều hoà lũ lụt, là lá phổi khổng lồ cho con người được hít thở không khí trong lành…
Không chỉ giúp ích con người trong đời sống vật chất, thiên nhiên còn có một lợi ích to lớn trong đời sống tinh thần của con người. Sau những giờ, những ngày, những tháng lao động vất vả và căng thẳng bên cỗ máy, bên bàn giấy, trong phòng nghiên cứu, giữa những bức tường hoặc giữa những đường phố đông người và đầy khói bụi, thấy một bầu trời bao la có không khí trong sạch trên một sườn núi mát mẻ, bên một cánh rừng thông, một hồ nước hoặc trước mặt biển mênh mông chói nắng có tiếng sóng gầm gào, sẽ giúp cho con người tái tạo lại sức khoẻ, niềm vui sống và nhiệt tình lao động. Đôi khi, chỉ riêng màu xanh của lá cây hay một tiếng suối róc rách bên rừng cũng đã khiến cho tâm hồn con người lấy được sự thư thái và yên tĩnh. Nhìn một đoá hoa nở, ngắm một cánh chim bay, con người cũng có thể nhận được một niềm vui lớn, vượt qua một nỗi buồn hay một khó khăn thất bại. Thiên nhiên làm cho tâm hồn con người trở nên cao rộng như trời, mênh mông như rừng, thản nhiên như biển, phong phú hài hoà cùng vạn vật.
Thiên nhiên là nguồn sáng tạo của thơ ca nghệ thuật, nguồn nghiên cứu phát minh của khoa học kĩ thuật. Chính vẻ đẹp của thiên nhiên, của núi sông hùng vĩ, của hoa lá chim muông gây nên ở con người khát vọng nghĩ suy về cái đẹp và sáng tạo nên cái đẹp cho mình. Cái đẹp của một cảnh mặt trời mọc, một áng mây chiều, một đêm trăng sáng… làm xao xuyến bao nghệ sĩ tạo nên thơ, ca, nhạc, hoạ. Nhà khoa học từ thiên nhiên mà rút ra những quy luật của sự sống để từ đó mà sáng tạo nên những công trình phục vụ cho cuộc sống con người. Sự kì diệu trong cấu tạo của một ngọn lá, một chiếc rễ cây, trong dáng một cánh chim bay, một con cá lặn, trong hướng bay của một đàn chim đang di trú… cũng gợi lên bao suy nghĩ, tìm tòi cho bao nhiêu thế hệ nhà khoa học.
Thiên nhiên có ích là thế, tốt lành với con người là thế. Cho nên từ xưa con người đã yêu mến và bảo vệ thiên nhiên như người bạn quý.
Văn chương nghệ thuật đã coi thiên nhiên là người bạn không thể thiếu được của con người. Không thể đếm hết những bài thơ, bức hoạ ca ngợi vẻ đẹp muôn màu của thiên nhiên. Nhà hoạ sĩ phong cảnh nổi tiếng Lêvitan được hàng triệu người hâm mộ vì bức tranh Mùa thu vàng tuyệt diệu và những bức tranh về thiên nhiên nước Nga dịu dàng, trong sáng, tĩnh lặng.
Nguyễn Du làm say mê bao thế hệ vì những cảnh sắc thiên nhiên trong thơ:
Long lanh đáy nước in trời,
Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng.
Thiên nhiên trong thơ Bác Hồ thực sự là con người, là người bạn đồng tâm, đồng chí, từ ánh trăng sau cửa sổ phòng giam hay nơi núi rừng Việt Bắc đến bóng cây cổ thụ, nhành hoa, tiếng suối giữa rừng đêm:
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.
Ngày nay, nền công nghiệp càng phát triển, con người càng sống nhiều trong các đô thị thì con người càng thấy thiên nhiên cần thiết và gần gũi. Một chậu hoa ngoài hiên, mấy giỏ lan trước thềm, đôi khi chỉ có một nhánh trầu bà leo tường cũng giúp cho người thành phố đỡ thiếu vắng thiên nhiên. Đối với một người dân thành thị được đến Thảo cầm viên trong ngày nghỉ việc, được đứng dưới những tán cây cổ thụ, ngắm một chú voi, chú khỉ, chú gấu, nghe tiếng hót của chim hoạ mi, thưởng thức sắc lông của chim sơn tước… là một niềm vui. Các thành phố càng mở rộng quy mô thì không gian dành cho những công viên càng phải lớn. Không có các thứ đó, con người thành phố không những sẽ trở nên khô cằn về tình cảm mà còn có nguy cơ thiếu cả không khí để thở nữa. Ở các nước công nghiệp phát triển, nhu cầu du lịch để được trở về với thiên nhiên rộng lớn và trong lành ngày càng là một nhu cầu bức bách.
Tuy nhiên, con người, do vô tình hay cố ý, đã có những hành động tàn phá thiên nhiên rất nặng nề. Người ta đã làm biến mất những khu rừng bạt ngàn, làm tuyệt diệt nhiều giống chim và thú quý. Những nhà máy đã gây ô nhiễm không khí, những dòng sông, những bờ biển. Chính con người đã phải gánh chịu hậu quả hết sức tai hại cho những hành động thô bạo đó. Nhân loại tỉnh táo đã từng lên tiếng nhắc nhở hành động bảo vệ thiên nhiên. Đã có những đạo luật nghiêm cấm việc săn bắt nhiều giống chim và thú quý. Nhiều quốc gia đã bảo vệ được những khu rừng nguyên sinh. Việc trồng rừng được đặt ra ở nhiều nơi với việc khai thác rừng một cách đúng mức. Con người đã có rất nhiều cố gắng nhằm ngăn chặn sự ô nhiễm môi trường tự nhiên. Những công việc đã làm được tuy rất to lớn nhưng chưa đủ trước tốc độ thiên nhiên bị phá hủy hiện nay. Thiên nhiên còn đòi hỏi được bảo vệ mạnh mẽ và có hiệu quả hơn nữa.
Thử tưởng tượng nếu có một buổi mai, tỉnh dậy, ta bỗng thấy thiên nhiên đã hoàn toàn biến khỏi cuộc sống, đâu đâu cũng chỉ có nhà cửa, chỉ có máy móc, ống khói… thì thật là khủng khiếp. Lúc ấy, Trái Đất sẽ là mặt trăng lạnh lẽo, dẫu vẫn được Mặt Trời chiếu sáng, nhưng không còn đâu bóng dáng của sự sống nữa.