Soạn chi tiết Ngữ văn 9 Cánh diều bài 3: Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du (Theo Đỗ Doãn Hoàng)

ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

Câu 1: Ý nghĩa của đề mục in đậm này là gì?

Bài làm chi tiết:

Ý nghĩa của đề mục in đậm này là ca tụng sự vĩ đại của thiên đường tự nhiên thác I-goa-du, một vẻ đẹp tuyệt mĩ, một kì quan của thế giới.

Câu 2: Có những trải nghiệm gì ở thác I-goa-du?

Bài làm chi tiết: 

“Đi thăm các vườn chim, khu quần tụ muông thú ở phía Bra-xin. Đạp xe xuyên các lối mòn của hai quốc gia. Hoặc, bay trên trực thăng, ngắm hồ thuỷ điện I-tai-pu (Itaipu) là tài sản chung của hai quốc gia Pa-ra-goay và Bra-xin, nơi từng nhiều thập niên là hồ thuỷ điện lớn nhất thế giới, trước khi đập Tam Hiệp của Trung Quốc ra đời. Hoặc chơi trò dù lượn, tung mình, nhảy ra khỏi máy bay trực thăng, bung dù, rồi thung thăng bay trên bầu trời như chim đại bàng, ngăm thác nước, rừng nguyên sinh từ trên chín tầng mây.”

Câu 3:  Vì sao gọi đây là đi và “Họng quỷ”?

Bài làm chi tiết:

Vì hình dáng giống cái họng quỷ và tiếng nước gầm thét ào ào như có muôn vàn con quỷ gào thét, âm thanh cuồng nộ đến mức “chết danh” thành tên gọi

Câu 4. Câu văn nào nêu lên suy nghĩ của tác giả?

Bài làm chi tiết:

“Cuộc đời không chỉ là dấu cộng của những hơi thở suốt dọc dài kiếp sống, mà quan trọng hơn, nó còn là những giây phút mà thiên nhiên lộng lẫy và con người tử tế đã khiến bạn phải nín thở rưng rưng. Một đoạn đời khiến mình nín thở thật tuyệt vời!”

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Văn bản “Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du” gồm mấy phần? Xác định nội dung thông tin của từng phần và cả bài văn?

Bài làm chi tiết:

Văn bản “Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du” gồm 4 phần:

- Phần 1 (từ “Thác nước khổng lồ” đến “mét khối”): Giới thiệu chung về thác nước I-goa-du.

- Phần 2 (từ “Từ năm 1541” đến “khá kinh hoàng!”): Giới thiệu về vẻ đẹp tuyệt vời, sự vĩ đại mang tính kỉ lục của thác nước I-goa-du.

- Phần 3 (từ “Sau khi đi bộ” đến “du khách tới I-goa-du”): Tả cảnh vượt thác như lao vào “họng quỷ” của du khách.

- Phần 4 (Còn lại): Cảm nhận của tác giả và du khách sau khi vượt thác.

Câu 2: Xác định mục đích của văn bản. Người viết đã triển khai nội dung làm sáng tỏ mục đích ấy như thế nào?

Bài làm chi tiết:

- Mục đích của văn bản Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du: Cung cấp cho người đọc những thông tin về thác nước I-goa-du, một kì quan thiên nhiên thế giới.

- Người viết đã triển khai nội dung làm sáng tỏ mục đích ấy bằng việc miêu tả cảnh đẹp của thác nước khi đi bộ, đi trên không và đặc biệt là việc đi thuyển qua các ngọn thác cao để vào trung tâm thác nước kì vĩ, nguy hiểm như lao thăng vào “họng quỷ”

Câu 3: Phân tích đặc điểm và giá trị của thác I-goa-du.

Bài làm chi tiết:

Thác I-goa-zu, còn được gọi là thác Iguazu, là một trong những kỳ quan thiên nhiên tráng lệ nhất hành tinh, tọa lạc trên biên giới giữa Argentina và Brazil. Nơi đây nổi tiếng với lưu lượng chảy trung bình năm lớn nhất thế giới, Thác I-goa-du bao gồm 275 thác nước riêng biệt, trải dài hơn 2,7 km với độ cao trung bình 80 mét. Thác I-goa-du được bao quanh bởi khu rừng nhiệt đới ẩm Amazon, tạo nên khung cảnh thiên nhiên hoang sơ và hùng vĩ.

Thác I-goa-du được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới vào năm 1986, thu hút du khách đến từ khắp nơi trên thế giới bởi vẻ đẹp hùng vĩ và tráng lệ. Đây còn là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm, góp phần bảo vệ đa dạng sinh học của khu vực. I-goa-du có ý nghĩa văn hóa quan trọng đối với người dân địa phương, là nơi lưu giữ nhiều truyền thuyết và huyền thoại.

Câu 4: Phân tích nghệ thuật miêu tả của tác giả thể hiện trong văn bản, dẫn ra một số câu văn giàu hình ảnh giúp người đọc như được chứng kiến con thác cùng tác giả.

Bài làm chi tiết:

Để làm nổi bật vẻ đẹp và sự hùng vĩ của thác I-goa-zu, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật miêu tả tinh tế, hiệu quả như:

• Sử dụng các từ ngữ tạo hình: Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ gợi hình, gợi cảm để miêu tả hình ảnh thác nước một cách sinh động, trực tiếp tác động đến thị giác và thính giác của người đọc. Nhờ những từ ngữ này, hình ảnh thác nước hiện lên trước mắt người đọc một cách sống động, rõ ràng, như thể họ đang được trực tiếp chứng kiến cảnh tượng thiên nhiên kỳ vĩ này.
• Giọng văn biến hóa: Tác giả sử dụng giọng văn linh hoạt, biến hóa để phù hợp với từng đoạn miêu tả. Lúc nhẹ nhàng, uyển chuyển khi miêu tả vẻ đẹp thơ mộng của thác nước, lúc hồi hộp, gay cấn khi miêu tả sức mạnh to lớn của dòng chảy. Nhờ sự biến hóa trong giọng văn, tác giả đã tạo nên sự hấp dẫn cho tác phẩm, thu hút người đọc từ đầu đến cuối.
• Ngữ điệu tự do: Tác giả sử dụng ngữ điệu tự do, không gò bó vào những khuôn mẫu nhất định. Nhờ vậy, tác phẩm có vẻ đẹp tự nhiên, phóng khoáng, phù hợp với việc miêu tả cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ.
•  Sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật: Tác giả sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật như so sánh, liên tưởng, liệt kê,... để làm tăng tính sinh động, hấp dẫn cho tác phẩm. Nhờ những thủ pháp nghệ thuật này, tác phẩm đã trở nên sinh động, giàu sức gợi cảm hơn, giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận được vẻ đẹp của thác nước.

Một số câu văn giàu hình ảnh: “Dọc đường, các loài chim to lớn bay rợp trời, cầy hương, kỳ đà, nhiều loài hoang dã quý hiếm nhởn nhơ chơi”; “Dòng nước biên thuỳ lạnh ngắt, cây xanh trùm phủ từ dốc cao xuống sát mép ước”; “Tàu chao đảo, nước xoáy làm tất cả xoay vòng, rồi lòng thuyền bị nước té ngập quá mắt cá chân người”; “Tiếng nước gầm thét ào ào như có muôn vàn con quỷ gào thét.”

Câu 5: Các hình ảnh trong văn bản có tác dụng bổ sung thông tin và khơi gợi cảm xúc của người đọc như thế nào?

Bài làm chi tiết:

Các hình ảnh trong văn bản bổ sung thông tin cho người đọc như thể họ cùng tham gia trải nghiệm du lịch thác I-goa-du như tác giả. Điều đó khơi gợi cảm giác thích thú, hồi hộp và trí tò mò, hứng thú với thác I-goa-du.

Câu 6: Ở Việt Nam có những thác nước nổi tiếng nào? Em hãy tìm hiểu thông tin về một con thác mà em thích để giới thiệu với mọi người.

Bài làm chi tiết:

Thác nước Nàng Tiên tọa lạc tại địa phận bản Nà Chá, xã Chiềng Khoa, cách trung tâm huyện Vân Hồ khoảng 7 km về phía Đông Nam. Dòng thác được hình thành từ nguồn nước của dòng suối Tân, hợp lưu lại từ nhánh của bản Suối Lìn, băng qua xã Vân Hồ và bản Suối Khem, xã Phiêng Luông của huyện Mộc Châu tỉnh Sơn La.

Thác Nàng Tiên còn có tên gọi khác là thác Mây, thác Chiềng Khoa. Thác Nàng Tiên gắn liền với truyền thuyết về hai thiếu nữ xinh đẹp, họ giúp đỡ cho người dân nơi đây biết cách làm ruộng, dựng nhà, múa xòe, các điệu khèn, điệu pí,… Để tỏ lòng biết ơn và khâm phục tài đức của hai nàng, người dân đã tôn lên thành tiên. Sau khi hai nàng mất, dân trong vùng đã lập đền thờ, đặt tên là đền Nàng Bẳng – Nàng Mương, hay đền bà Chúa Sơn Lâm.

Thảm thực vật ở thác Nàng Tiên vô cùng trù phú, địa hình còn nguyên sơ chưa có bàn tay con người can thiệp. Vào những nắng đẹp, ánh sáng chiếu xuống dòng thác, kết hợp với bọt nước trắng đổ xuống, tạo nên những sắc màu lung linh đến lạ thường. Dòng thác đổ xuống từ độ cao hơn 100m với 3 tầng thác chính. Khi chưa thật sự đi tới thác là bạn đã có thể nhìn thấy lấp ló cảnh tượng hùng vĩ của các tầng thác hiện ra sau những lớp lá cây rừng. Đây thật sự mang đến cho mọi người cảm giác hồi hộp như sắp được đi gặp một cô gái đẹp. Cũng như Thác Dải Yếm thác Nàng Tiên là một trong những ngọn thác đẹp nhất tại Mộc Châu.

Mùa nào đến thác Nàng tiên cũng đẹp, bởi thác nước nằm giữa một khu rừng nguyên sinh với thảm thực vật ở đây còn nguyên vẹn. Khi đặt chân tới đây, các bạn sẽ bị chinh phục bởi cảnh quan thiên nhiên còn rất hoang sơ và bình dị của thác Nàng Tiên. Nhưng mùa đẹp nhất để khám phá thác Nàng Tiên đó chính là từ tháng 3 cho tới tháng 5, vì đây là khoảng thời gian giao mùa chuyển từ mùa Xuân sang mùa Hè. Thời tiết lác đác những cơn mưa nhẹ, nước của thác sẽ có màu xanh ngọc bích, hòa quyện cùng màu xanh lá của những thảm thực vật xung quanh thác tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp.

Ngoài việc tận hưởng không gian huyền diệu của dòng thác, du khách có thể tham gia những hoạt động hấp dẫn mang tính khám phá, phiêu lưu và mạo hiểm. Bạn có thể cùng bạn bè bơi lội, chèo thuyền kayak,..hay nhẹ nhàng hơn là cùng bạn bè tạo dáng để chụp những bức ảnh thật xịn sò. Những ngày hè nóng bức là lúc dòng thác đón một lượng khách lớn. Nơi đây như trở thành một “hồ bơi tự nhiên” giúp du khách giải nhiệt, cùng bạn bè và gia đình ngâm mình dưới dòng nước trong veo, hay để dòng thác “massage” cho bạn để tận hưởng không gian vô cùng thư giãn và bình yên.