Soạn mới giáo án Khoa học 4 CTST bài 30: Chuỗi thức ăn trong tự nhiên

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

TIẾT 1

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Khơi gợi những hiểu biết đã có của HS về mối liên hệ thức ăn giữa con chuột và cây ngô

b. Cách thức thực hiện:

- GV cho HS quan sát Hình 1, 2 SGK trang 113

- GV đặt câu hỏi: Con chuột đang làm gì? Cây ngô, con chuột trong hình 1 và 2 có mối liên hệ với nhau như thế nào?

- GV mời 1 HS trả lời.

- GV nhận xét chung, dẫn dắt vào bài học

Chuỗi thức ăn trong tự nhiên (tiết 1).

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu mối liên hệ thức ăn trong tự nhiên

a. Mục tiêu: HS sử dụng được sơ đồ đơn giản để mô tả sinh vật này là thức ăn của sinh vật khác trong tự nhiên

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS quan sát hình 3, 4 SGK trang 113 và thực hiện nhiệm vụ:

+ Quan sát và cho biết thức ăn của mỗi con vật trong các hình sau

+ Nói với bạn về ý nghĩa của sơ đồ dưới mỗi hình. Mũi tên trong mỗi sơ đồ có ý nghĩa như thế nào?

- GV mời 2 – 3 cặp HS trình bày câu trả lời. GV gợi ý để HS đọc sơ đồ theo mẫu: Sinh vật đứng trước là thức ăn của sinh vật đứng sau. Ví dụ: Chuột là thức ăn của mèo

- GV nhận xét và hướng dẫn HS rút ra kết luận:

 Trong tự nhiên, sinh vật này dùng sinh vật khác làm thức ăn, tạo nên mối liên hệ thức ăn giữa chúng

Hoạt động 2: Vẽ sơ đồ mô tả mối liên hệ thức ăn của các sinh vật

a. Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức đã học để lập sơ đồ đơn giản mô tả sinh vật này là thức ăn của sinh vật khác trong tự nhiên

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS quan sát hình 5 – 8 SGK trang 114 và thực hiện nhiệm vụ:

Vẽ sơ đồ mô tả mối liên hệ thức ăn của các sinh vật trong mỗi hình sau

- GV mời 1 – 2 HS lên bảng vẽ sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn giữa các loài sinh vật có trong các hình 5, 6, 7, 8. Các HS còn lại viết câu trả lời vào vở.

- GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm đôi và yêu cầu các nhóm lấy ít nhất hai ví dụ về mối liên hệ thức ăn giữa các loài sinh vật theo gợi ý:

+ HS1: Nêu tên một con vật bất kì và đố bạn thức ăn của con vật đó

+ HS2: Vẽ sơ đồ mô tả mối liên hệ thức ăn giữa chúng trên giấy hoặc bảng con

+ Các HS lần lượt đổi vai trò và nêu tên nhiều động vật khác

- GV mời 3 – 4 cặp HS lên chia sẻ trước lớp. GV lưu ý, nhận xét, chỉnh chửa cho HS có các ví dụ không chính xác

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của

HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Làm bài tập trong VBT.

- Về nhà tìm hiểu mối liên hệ thức ăn giữa 3 – 4 loài sinh vật khác nhau để chuẩn bị cho Tiết 2.  

- HS quan sát hình

- HS suy nghĩ trả lời câu hỏi: Cây ngô ở hình 1 là thức ăn của con chuột ở hình 2.

- HS xung phong trả lời câu hỏi

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài mới.

- HS quan sát hình, suy nghĩ trả lời các câu hỏi:

+ Hình 3: Cỏ là thức ăn của con trâu.

+ Hình 4: Chuột là thức ăn của con mèo.

+ Sơ đồ dưới mỗi hình mô tả mối liên hệ thức ăn hay còn gọi là mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật. Mũi tên trong mỗi sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn giữa hai loài sinh vật trong sơ đồ. Loài sinh vật đứng trước là thức ăn của loài sinh vật đứng sau (quy ước chiều mũi tên từ trái sang phải biểu diễn mối quan hệ dinh dưỡng, nếu mũi tên có chiều từ phải sang trái thì đó là mũi tên chỉ chiều tác động)

- HS lắng nghe, tiếp thu

- HS suy nghĩ, trả lời các yêu cầu:

+ Qủa đào à Sóc

+ Châu chấu à Tắc kè

+ Ếch à Rắn

+ Cỏ à Bò

- Đại diện HS lên vẽ sơ đồ trên bảng lớp, các HS còn lại viết câu trả lời vào vở.

- HS thực hiện nhiệm vụ theo nhóm đôi.

- Cặp HS chia sẻ trước lớp, lưu ý những ví dụ sai

- HS lắng nghe rút kinh nghiệm

TIẾT 2

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Khơi gợi những hiểu biết đã có của HS về mối liên hệ thức ăn giữa hai sinh vật, từ đó dẫn dắt để HS tìm hiểu khái niệm về chuỗi thức ăn.

b. Cách thức thực hiện:

- GV gợi nhớ cho HS về ví dụ mô tả mối liên hệ thức ăn đã học ở tiết trước: Cây ngô à Chuột

- GV đặt câu hỏi: Con chuột là thức ăn của sinh vật nào?

- GV mời 1 – 2 HS đứng lên trả lời.

- GV hướng dẫn HS viết tiếp vào sơ đồ Cây ngô à Chuột: Cây ngô à Chuột à Mèo

- Kết thúc trò chơi, GV nhận xét, khen ngợi và dẫn dắt vào bài học: Chuỗi thức ăn trong tự nhiên (Tiết 2).

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu chuỗi thức ăn trong tự nhiên

a. Mục tiêu: HS viết được sơ đồ đơn giản biểu diễn chuỗi thức ăn có ba mắt xích

b. Cách tiến hành:

- GV cho HS quan sát các hình 10a, 10b, 10c SGK trang 114, yêu cầu HS theo cặp thực hiện các nhiệm vụ:

+ Nói với bạn mối liên hệ thức ăn giữa các sinh vật sau.

+ Vẽ sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn giữa cà rốt, thỏ và cáo để được chuỗi thức ăn theo gợi ý sau

+ Chuỗi thức ăn nói trên có bao nhiêu mắt xích?

- GV đặt câu hỏi để gợi ý HS vẽ sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn giữa cà rốt và thỏ, giữa thỏ và cáo: Giữa hai sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn có điểm chung là thỏ. Thỏ vừa ăn cà rốt, vừa là thức ăn của cáo

- GV cho HS đọc mục Em tìm hiểu thêm để trả lời câu hỏi về số lượng mắt xích trong chuỗi.

- GV nhận xét và hướng dẫn HS rút ra kết luận về khái niệm chuỗi thức ăn, mắt xích thức ăn:

+ Chuỗi thức ăn gồm nhiều sinh vật có mối liên hệ thức ăn với nhau

+ Sơ đồ mối liên hệ thức ăn giữa các loài sinh vật trong chuỗi thức ăn được sử dụng mũi tên để biểu diễn. Mỗi sinh vật trong chuỗi thức ăn gọi là một mắt xích thức ăn.

Hoạt động 2: Sắp xếp các loài sinh vật vào vị trí phù hợp trong sơ đồ chuỗi thức ăn

a. Mục tiêu: HS hoàn thành được sơ đồ chuỗi thức ăn với các sinh vật đã cho trước

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS quan sát hình 11 – 14 SGK trang 115 và nêu tên các loài sinh vật có trong hình:

a) Sắp xếp các sinh vật vào vị trí phù hợp trong sơ đồ chuỗi thức ăn dưới đây

- HS lắng nghe

- HS suy nghĩ trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, viết tiếp vào sơ đồ Cây ngô à Chuột

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài.

- HS quan sát hình, suy nghĩ thực hiện nhiệm vụ:

+ Thức ăn của thỏ là cà rốt; Thức ăn của cáo là thỏ

+ Sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn giữa cà rốt và thỏ, giữa thỏ và cáo: Cà rốt à Thỏ à Cáo

+ Chuỗi thức ăn trên có 3 mắt xích

- HS chú ý lắng nghe.

- HS đọc mục Em tìm hiểu thêm

- HS lắng nghe, tiếp thu

- HS quan sát hình 11 – 14, nêu tên các con vật có trong hình

- HS thảo luận nhóm

- HS lắng nghe, hoàn thành sơ đồ chuỗi thức ăn với các sinh vật đã cho trước.

- HS xung phong viết chuỗi thức ăn.

- HS lắng nghe, chữa bài.