Soạn siêu ngắn ngữ văn 8 KNTT bài 3 Tinh thần yêu nước của nhân dân ta ( Hồ Chí Minh)

TRƯỚC KHI ĐỌC 

CH1. Qua những bài học từ môn Lịch sử hoặc qua những truyện lịch sử đã đọc, đã học, hành động yêu nước của nhân vật nào để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao? 

Hướng dẫn trả lời: 

Hành động yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh làm cho em ấn tượng nhất. 

Bởi 

• Người đã ra đi tìm đường cứu nước suốt 30 năm, bôn ba ở nước ngoài, làm thêm đủ thứ việc để mưu sinh và tìm con đường phù hợp để “cứu nước”

• Người đã lãnh đạo nhân dân ta qua các cuộc kháng chiến để đi đến đất nước hoàn toàn giải phóng

CH2. Trong cuộc sống hôm nay, con người có thể thể hiện tinh thần yêu nước bằng những cách nào? 

Hướng dẫn trả lời: 

• Đoàn kết, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau và giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, thiếu may mắn

• Yêu thương, sẻ chia với mọi người xung quanh

• Gìn giữ, bảo vệ những công trình, di sản của đất nước

• Học tập và rèn luyện tốt để phát triển đất nước ngày càng phồn vinh..

ĐỌC VĂN BẢN 

CH1. Cách mở đầu và câu văn thể hiện nội dung bao quát của văn bản

Hướng dẫn trả lời: 

Cách mở đầu: trực tiếp nói luôn về lòng yêu nước

Câu văn bao quát: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của dân tộc ta”

CH2. Những bằng chứng được sử dụng nhằm làm sáng tỏ điều gì? 

Hướng dẫn trả lời: 

Làm sáng tỏ: 

• tinh thần yêu nước đã có từ lâu rồi. Đã có rất nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại, chúng ta phải ghi nhớ công ơn của các vị anh hùng ấy. 

• Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước (từ các cụ già đến các cháu nhi đồng, từ các kiều bào đến những đồng bào ở vùng bị tạm chiến, từ nhân dân miền ngược đến miền xuôi..) 

CH3. Cách nêu bằng chứng ở đây có gì đáng chú ý? 

Hướng dẫn trả lời: 

Các bằng chứng được đưa ra cụ thể, bao quát từ nhiều lứa tuổi, nhiều vùng miền khác nhau. Mọi người dân đều yêu nước

CH4. Cần phải làm gì để phát huy tinh thần yêu nước của nhân dân ta? 

Hướng dẫn trả lời: 

Ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến. 

SAU KHI ĐỌC 

CH1. Người viết văn bản nghị luận bao giờ cũng hướng tới đối tượng cần thuyết phục. Theo em, văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta hướng tới đối tượng nào?

Hướng dẫn trả lời: 

Đối tượng: tất cả mọi người, toàn thể dân tộc Việt Nam

CH2. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta là một trích đoạn của Báo cáo Chính trị tại Đại hội Đảng Lao động Việt Nam. Điều gì cho thấy phần trích này vẫn thể hiện đầy đủ các đặc điểm của một văn bản hoàn chỉnh?

Hướng dẫn trả lời: 

• Nghệ thuật lập luận và bố cục chặt chẽ, được chia rõ ràng, rành mạch

• Dẫn chứng chọn lọc, xác thực, được trình bày thứ tự theo thời gian nhằm làm nổi bật tính toàn dân. 

CH3. Bài nghị luận có mấy luận điểm? Nêu từng luận điểm và chỉ ra mối quan hệ giữa các luận điểm, từ đó rút ra nội dung bao quát của văn bản.

Hướng dẫn trả lời: 

3 luận điểm: 

• Luận điểm 1: Tinh thần yêu nước là truyền thống quý báu của nhân dân ta

• Luận điểm 2: Lòng yêu nước trong lịch sử và hiện tại

• Luận điểm 3: Nhiệm vụ phát huy tinh thần yêu nước 

Mối liên hệ: liên kết chặt chẽ với nhau, cùng mục đích làm sáng tỏ luận điểm chính là “tinh thần yêu nước là truyền thống quý báu của dân tộc ta”

Nội dung: Khẳng định tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam từ quá khứ đến ngày nay. 

CH4. Căn cứ vào những bằng chứng khách quan nào mà tác giả khẳng định: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước”? Vì sao lòng yêu nước nồng nàn của nhân dân ta được tác giả xem là một "truyền thống quý báu”?

Hướng dẫn trả lời: 

*Bằng chứng: 

• Tinh thần yêu nước trong lịch sử các thời đại.

• Tinh thần yêu nước trong các cuộc kháng chiến chống Pháp:

• Từ các lứa tuổi: từ già tới trẻ

• Khắp các vùng miền: miền ngược tới miền xuôi

• Mọi giai cấp: công nhân, nông dân, chiến sĩ

• Khắp các mặt trận: hậu phương tới tiền tuyến

 *Lòng yêu nước được xem như truyền thống quý báu vì: 

• Xuyên suốt từ quá khứ đến hiện tại

• Không phân biệt lứa tuổi, vùng miền, giai cấp,..

CH5. Văn nghị luận của Hồ Chí Minh bao giờ cũng hướng người đọc đi từ nhận thức tới hành động. Qua văn bản này, tác giả muốn người đọc nhận thức được điều gì và có hành động như thế nào? Những nhận thức và hành động đó có ý nghĩa như thế nào trong đời sống cộng đồng?

Hướng dẫn trả lời: 

Nhận thức: Lòng yêu nước là truyền thống quý báu, được phát triển qua nhiều thế hệ. 

Hành động: Phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.

=> Ý nghĩa: 

- Làm trỗi dậy lòng yêu nước

- Khuyến khích thế hệ trẻ cố gắng học tập, thể hiện tình yêu nước qua hành động

CH6. Theo em, những yếu tố nào đã góp phần làm nên sức thuyết phục của bài nghị luận này? Vấn đề được bàn luận trong văn bản còn có ý nghĩa trong thời đại ngày nay nữa không? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời: 

Yếu tố: 

- Bố cục chặt chẽ

- Dẫn chứng chọn lọc, xác thực, được trình bày thứ tự theo thời gian nhằm làm nổi bật tính toàn dân

- Lối so sánh độc đáo, giàu hình ảnh, gợi cho người đọc thấy được sức mạnh, giá trị quý báu của tinh thần yêu nước.

Vấn đề được bàn luận trong văn bản còn có ý nghĩa trong thời đại ngày nay bởi tinh thần yêu nước luôn chảy trong máu người Việt Nam bất kì thời đại nào. 

VIẾT KẾT NỐI ĐỌC 

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trả lời cho CH: Phải chăng lòng yêu nước của mỗi người chỉ cần thể hiện khi Tổ quốc bị xâm lăng? 

Hướng dẫn trả lời: 

Lòng yêu nước của mỗi người không chỉ thể hiện khi Tổ quốc bị xâm lăng mà còn thể hiện cả ở thời bình. Lòng yêu nước là tình cảm cao cả, thiêng liêng của mỗi người dành cho quê hương đất nước. Biểu hiện của lòng yêu nước không phải là những thứ quá cao xa, nó nằm ngay ở ý thức và hành động của mỗi người. Trong thời kỳ kháng chiến, lòng yêu nước chính là đứng lên, cầm súng ra trận chiến đấu với kẻ thù. Mọi khó khăn, gian khổ đều không ngần ngại, xông lên phía trước giành lại độc lập tự do cho nhân dân. Lòng yêu nước lúc đó mạnh mẽ và quyết liệt. Trong thời bình, lòng yêu nước thể hiện ở việc chung ta xây dựng xã hội chủ nghĩa, mang lại cuộc sống no đủ cho nhân dân và sự vững bền cho đất nước. Từ việc yêu thương gia đình, đến những người xung quanh. Đôi khi lòng yêu nước chỉ là tình cảm đơn giản, bình dị như vậy nhưng lại có ý nghĩa rất lớn. Đất nước ta đang đi lên chủ nghĩa xã hội, thế hệ trẻ cần phải cống hiến và chung tay xây dựng đất nước phát triển hơn. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường thì cần phải cố gắng chăm học, rèn luyện không ngừng để trở thành người công dân tốt cho xã hội, dựng xây và cống hiến cho đất nước.