CH1. Bài thơ là lời của nhân vật nào, thể hiện cảm xúc về ai? Cảm xúc đó được gợi lên từ điều gì?
Hướng dẫn trả lời:
Bài thơ là lời của người cháu thể hiện cảm xúc về người bà của mình
Cảm xúc đó được gợi lên qua hình ảnh bếp lửa
CH2. Hãy xác định bố cục của bài thơ.
Hướng dẫn trả lời:
Bài thơ gồm 4 phần
- Phần 1 (khổ 1) : Hình ảnh bếp lửa và sự khơi nguồn cảm xúc.
- Phần 2 (4 khổ tiếp) : Kỷ niệm thơ ấu bên bếp lửa và bà.
- Phần 3 (2 khổ tiếp) : Suy ngẫm của cháu về bếp lửa và bà.
- Phần 4 (khổ cuối) : Niềm thương nhớ của người cháu đối với bà
CH3. Nêu cảm nhận của em về hình ảnh người bà và tình cảm cháu dành cho bà. Những từ ngữ, chi tiết nào trong bài thơ giúp em có cảm nhận như vậy.
Hướng dẫn trả lời:
Hình ảnh người bà: giản dị, mộc mạc, chăm sóc cháu từng li từng tí, cả đời hi sinh vì con cháu
Tình cảm cháu dành cho bà: yêu thương, biết ơn, nhớ nhung
Nhưng chi tiết, từ ngữ: chờn vờn sương sớm, cháu thương bà biết mấy nắng mưa, giờ cháu đi xa có ngọn khói trăm tàu, có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở, sớm mai này, bà nhóm lửa lên chưa?
CH4. Trong bài thơ, hình ảnh bếp lửa được lặp lại nhiều lần. Theo em việc lặp lại như vậy có tác dụng gì?
Hướng dẫn trả lời:
Hình ảnh bếp lửa được nhắc tới 12 lần trong suốt bài thơ. Đó là hình ảnh quen thuộc bà nhóm lửa mỗi sáng.
- “Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa !” : một hình ảnh giản dị ghi dấu tình bà cháu thiêng liêng, lưu giữ cả một tuổi thơ khổ cực gian khó.
CH5. Bài thơ đã "vẽ" nên bức chân dung dung cuộc sống" nào? Điều gì trong bức chân dung ấy gây ấn tượng sâu sắc nhất với em? Vì sao
Gợi ý:
Bài thơ đã vẽ lên bức tranh về cuộc sống tuy gian khó nhưng thấm đượm tình cảm. Tình cảm bà cháu thể hiện trong bài thơ cứ nhẹ nhàng, giản dị mà thấm thía sâu xa. Tình cảm ấy vượt qua chiều dài thời gian, chiều rộng không gian, mãi ở trong tim cháu. Tình yêu, lòng biết ơn người cháu với bà cũng chính là lòng biết ơn với gia đình, quê hương, đất nước.
Điều gây ấn tượng sâu sắc trong bức chân dung ấy là “ngọn lửa” vì nó mang tính khái quát cao, ngọn lửa mang nghĩa biểu tượng. Ngọn lửa thắp sáng và duy trì niềm tin tình thương yêu to lớn của bà, tiếp nối truyền lửa tình yêu từ bà sang cháu và cho thế hệ sau.