Soạn Tiếng Việt 4 Tập 1 Cánh diều Bài 3 Như măng mọc thẳng - Luyện từ và câu

LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Luyện tập về nhân hoá

Câu 1. Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi.

Ông Mặt Trời óng ánh

Ông Mặt Trời óng ánh

Toả nắng hai mẹ con

Bóng con và bóng mẹ

Dắt nhau đi trên đường.

Ông nhíu mắt nhìn em

Em nhíu mắt nhìn ông

“Ông ở trên trời nhé!

Cháu ở dưới này thôi!”

Hai ông cháu cùng cười

Mẹ cười, đi bên cạnh

Ông Mặt Trời óng ánh …

NGÔ THỊ BÍCH HIỀN

a. Sự vật nào được nhân hoá trong bài thơ? 

b. Sự vật đó được nhân hoá bằng cách nào?

Trả lời:

a. Sự vật được nhân hoá trong bài thơ là "Ông Mặt Trời".

b. Sự vật này được nhân hoá bằng cách truyền đạt tính cách, hành động và cảm xúc như của con người, ví dụ như ông Mặt Trời nhíu mắt nhìn em và em nhìu mắt nhìn ông.

Câu 2. Kiểu nhân hoá nào được sử dụng trong các câu thơ, câu văn sau?

• Gọi sự vật bằng từ ngữ dùng để gọi người.
• Tả sự vật bằng từ ngữ dùng để tả người.
• Nói với sự vật như nói với người.

a. Buổi sớm, khi cậu gà ri té tái chạy ở trong chuồng ra, dẫn đầu ba chị gà, một bác ngan với một lũ con líp nhíp và mấy thím vịt thì ở nóc chuồng, chọi ta cũng nhảy xuống, hai cái chân gieo bịch trên nền đất.

Theo TÔ HOÀI

b.

Bắt đền trăng đấy

Trốn vào sau mây

Để buồn cỏ cây

Khóc mưa thút thít

Trái bòng chẳng thiết

Nằm ườn trên mâm

Quả na lặng câm

Mắt nhìn xa vắng.

NGUYỄN ĐÌNH XUÂN

c. Khi cô sách giáo khoa nói đến những cuốn sách như thế, cả hộp chữ chúng tôi xôn xao hẳn lên, tất cả reo nhảy mừng rỡ. Chúng nó tranh nhau hỏi hết câu này đến câu khác làm cho cô không còn biết trả lời thế nào.

Theo TRẦN HOÀI DƯƠNG

Trả lời:

a. Kiểu nhân hoá được sử dụng trong đoạn văn là việc gọi sự vật bằng từ ngữ dùng để gọi người. Ví dụ: cậu gà ri, ba chị gà, bác ngan, con líp nhíp, mấy thím vịt.

b. Kiểu nhân hoá được sử dụng trong đoạn văn là việc tả sự vật bằng từ ngữ dùng để tả người. Ví dụ: buồn cỏ cây, khóc mưa thút thít, quả na lặng câm, mắt nhìn xa vắng.

c. Kiểu nhân hoá được sử dụng trong đoạn văn là việc nói với sự vật như nói với người. Ví dụ: cô sách giáo khoa nói đến những cuốn sách như thế, chúng tôi xôn xao, reo nhảy mừng rỡ, chúng nó tranh nhau hỏi câu này đến câu khác.

Câu 3. Viết 3 câu tả đồ vật hoặc con vật, cây cối, trong câu có hình ảnh nhân hoá.

Trả lời:

a. Cái cây cao kều kỳ thú bên cửa sổ, với nhánh tay vươn ra chào đón ánh nắng và gió thổi.

b. Chiếc đèn ngủ trên bàn, với ánh sáng mềm mại, như đôi mắt tròn đen lấp lánh đang nhìn chằm chằm vào ta.

c. Con mèo nhỏ đáng yêu, với đuôi vằn ngắn và ánh mắt sáng rực, như đang nói chuyện và cầu xin được vuốt ve.