[toc:ul] 

BÀI 11: OXYGEN – KHÔNG KHÍ

I. OXYGEN TRÊN TRÁI ĐÁT

- Oxygen có ở khắp nơi trên Trái Đất

- Các loại động vật, thực vật và con người hô hấp bình thường nhờ có oxygen

- Cá và nhiều loài rong rêu hô hấp bình thường trong nước

- Nhiều loài giun, dế hô hấp được trong đất xốp

II. TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TẦM QUAN TRONG CỦA OXYGEN

1. Tính chất vật lý của oxygen

- Ở điều kiện thường, oxygen ở thẻ khí, không màu, không mùi, không vị, ít tan trong nước và nặng hơn không khi.

- Oxygen hoá lỏng ở —183 °C, hoá rắn ở -218 °C. Ở thẻ lỏng và rắn, oxygen có màu xanh nhạt

2. Tầm quan trọng của oxygen

- Oxygen dùng cho bệnh nhân thở, dùng để đốt lửa sưởi ấm, dùng đốt đèn thắp sáng,...

III. THÀNH PHẦN CỦA KHÔNG KHÍ

- Thành phần không khí gồm: 78% Nitơ, 21% oxi và 1% cacbon đioxit, hơi nước và các khí khác

IV. VAI TRÒ CỦA KHÔNG KHÍ

- Vai trò của không khí đối với sự sống:

+ Không khí giúp điều hoà khí hậu; bảo vệ Trái Đất: khi các thiên thạch rơi từ vũ trụ do cọ xát với không khí, các thiên thạch bốc cháy hoặc bay hơi gần hết.

+ Nitrogen trong không khí khi trời mưa dông có sấm sét chuyển hoá thành chất có chứa nitrogen cần thiết cho cây trồng (dạng phân bón tự nhiên).

+ Oxygen cần cho sự hô hấp, sự cháy

+ Carbon đioxide là nguyên liệu cho quá trình quang hợp của cây

+ Hơi nước: hình thành các hiện tượng tự nhiên (như mây, mưa,...).

V. SỰ Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ

1. Nguyên nhân và hậu quả của ô nhiễm không khí

- Một số nguyên nhân gây ô nhiễm không khi: xả rác bừa bãi, đốt rừng/cháy rừng, khí thải từ phương tiện giao thông, khí thải từ nhà máy/hoạt động sản xuất.

- Ô nhiễm không khí gây bệnh về hô hấp, gây mưa acid, giảm chất lượng đất, chất lượng nước...

2. Bảo vệ môi trường không khí

- Các việc em có thể làm để góp phần giảm ô nhiễm không khí: trồng và bảo vệ cây xanh, không xả rác bừa bãi, sử dụng phương tiện công cộng, tiết kiệm điện...