Giải chi tiết khoa học tự nhiên 9 KNTT bài 10 Kính lúp. Giải chi tiết khoa học tự nhiên 9 KNTT bài tập thấu kính

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Tại sao người thợ sửa đồng hồ lại phải sử dụng kính lúp khi làm việc?

Bài làm chi tiết:

Vì bên trong đồng hồ có rất nhiều chi tiết nhỏ tạo thành, kính lúp có thể giúp ta quan sát được những chi tiết nhỏ đó, vì người thợ sửa đồng hồ phải sử dụng kính lúp khi làm việc để dễ dàng quan sát và phát hiện lỗi ở đồng hồ.

I. CẤU TẠO KÍNH LÚP

Câu hỏi 1: Trả lời câu hỏi phần mở bài.

Bài làm chi tiết:

Vì bên trong đồng hồ có rất nhiều chi tiết nhỏ tạo thành, kính lúp có thể giúp ta quan sát được những chi tiết nhỏ đó, vì người thợ sửa đồng hồ phải sử dụng kính lúp khi làm việc để dễ dàng quan sát và phát hiện lỗi ở đồng hồ.

Câu hỏi 2: Nêu một số ứng dụng của kính lúp trong cuộc sống.

Bài làm chi tiết:

Một số ứng dụng của kính lúp trong cuộc sống như: quan sát các chi tiết, vật có kích thước nhỏ trong các phòng thí nghiệm khoa học, công cụ của các chuyên gia trinh thám quan sát dấu vết, dùng trong sửa chữa đồng hồ, xem kim cương đá quý, đồ cổ, … 

II. CÁCH QUAN SÁT MỘT VẬT NHỎ QUA KÍNH LÚP

Hoạt động 1: Để quan sát được ảnh kính lúp, ta phải đặt vật trong khoảng nào trước kính?

Bài làm chi tiết:

Để quan sát được ảnh kính lúp, ta phải đặt vật trong khoảng tiêu cự của kính (d < f) nhằm thu được một ảnh ảo lớn hơn vật. 

Hoạt động 2: Vẽ ảnh của vật qua kính lúp khi ngắm chừng ở cực cận.

Bài làm chi tiết:

Khi ngắm chừng ở cực cận, ảnh của vật xuất hiện ở điểm cực cận.

III. VẼ SƠ ĐỒ TẠO ẢNH QUA THẤU KÍNH HỘI TỤ

Hoạt động: Một vật AB cao 2 cm được đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính hội tụ và cách thấy kính một khoảng 7,5 cm, A nằm trên trục chính. Thấu kính có tiêu cự là 5 cm.

a) Sử dụng giấy kẻ ô và vẽ ảnh của vật AB qua thấu kính theo tỉ lệ 1 cạnh của ô vuông tương ứng với 1 cm như Hình 10.6.

b) Xác định vị trí và đặc điểm của ảnh (ảnh thật hay ảnh ảo, cùng chiều hay ngược chiều với vật).

Bài làm chi tiết:

a) 

b) 

 – Vị trí: Ảnh nằm khác phía so với vật và cách thấu kính một khoảng là d’=15 cm.

–  Đặc điểm: Ảnh là ảnh thật, ngược chiều so với vật.

Câu hỏi: Vật AB có độ cao h = 3 cm được đặt vuông góc trước môt thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 5 cm, điểm A nằm trên trục chính và cách thấu kính một khoảng d = 2f.

a) Dựng ảnh A’B’ của AB tạo bởi thấu kính hội tụ theo đúng tỉ lệ.

b) Vận dụng kiến thức hình học tính chiều cao của ảnh (h’) và khoảng cách từ ảnh tới quang tâm (d’).

Bài làm chi tiết:

a) Sơ đồ tạo ảnh:

b) – Xét tam giác OAB và OA’B’ có:

=> =>

=> 

– Xét tam giác OFI và A’FB’ có:

=> =>

Từ (1) và (2), ta có: hay

=> F là trung điểm của OA’ => OA’ = d’ = 2OF = 2f = 10cm

Mà .

Vậy chiều cao của ảnh h’ = A’B’ =  3cm và khoảng cách từ ảnh tới quang tâm d’ = 10 cm.