Giải chi tiết khoa học tự nhiên 9 KNTT bài 42 Nhiễm sắc thể và bộ nhiễm sắc thể

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Các nghiên cứu khoa học công bố gần đây cho thấy hệ gene của người gồm nhiều phân tử DNA kích thước lớn, cấu tạo từ khoảng 3 tỉ cặp nucleotide và có tổng chiều dài lên tới hàng mét. Bằng cách nào, với tổng kích thước DNA lớn như vậy có thể sắp xếp ở trong nhân có đường kính chỉ 5μm.

Bài làm chi tiết:

DNA có cấu trúc xoắn, có thể co dãn cực đại, sau khi xoắn cực đại sẽ liên kết với protein và nằm trong nhân của tế bào có đường kính chỉ 5μm. 

I. NHIỄM SẮC THỂ

Hoạt động: Đọc thông tin trên kết hợp quan sát Hình 42.1, trả lời các câu hỏi sau:

1. NST phân bố ở đâu trong tế bào?

2. Nêu khái niệm NST.

Bài làm chi tiết:

1. NST phân bố ở nhân trong tế bào.

2. NST là cấu trúc mang gene nằm trong nhân tế bào, là cơ sở vật chất chủ yếu của tính di truyền ở cấp độ tế bào của sinh vật nhân thực.

Câu hỏi 1: Mô tả hình dạng và gọi tên vị trí tâm động của mỗi NST trong hình 42.2a, b, c, d.

Bài làm chi tiết:

Câu hỏi 2: Các vị trí A, B, C ở Hình 42.2d tương ứng với những bộ phận nào của NST?

Bài làm chi tiết:

A: cánh ngắn của NST

B: vị trí tâm động

C: cánh dài của NST

Câu hỏi 3: Mỗi NST trong tế bào ở Hình 42.4 chứa bao nhiêu phân tử DNA?

Bài làm chi tiết:

Mỗi NST trong tế bào chứa một phân tử DNA.

Câu hỏi 4: Các gene được sắp xếp như thế nào trên NST?

Bài làm chi tiết:

Các gene được xắp sếp theo chiều dọc trong trên NST.

II. BỘ NHIỄM SẮC THỂ

Câu  hỏi: Nghiên cứu Bảng 42.1, thực hiện các yêu cầu sau:

1. Xác định số lượng NST trong giao tử của mỗi loài bằng cách hoàn thành vào vở theo mẫu Bảng 42.1.

2. Nêu điểm khác nhau giữa bộ NST lưỡng bội và bộ NST đơn bội.

3. Nhận xét về số lượng NST trong bộ NST ở các loài.

Bảng 42.1. Bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội (2n) và đơn bội (n) của một số loài.

Bài làm chi tiết:

1. 

2. 

3. Số lượng NST ở bộ lưỡng bội gấp 2 lần số lượng NST ở bộ đơn bội.

Hoạt động: Tìm hiểu thông tin trong Bảng 42.1, trả lời các câu hỏi sau:

1. Dựa vào thông tin nào có thể nhận biết được sự khác biệt về bộ NST giữa các loài?

2. Đúng hay sai khi nói rằng cà chua và lúa nước có cùng chung một bộ NST. Giải thích.

Bài làm chi tiết:

1. Dựa vào số lượng NST trong tế bào có thể nhận biết được sự khác biệt về bộ NST giữa các loài.

2. Cà chua và lúa nước có không chung một bộ NST do chúng khác loài. Cụ thể mỗi loài sinh vật có một bộ NST riêng, đặc trưng về số lượng, hình dạng và cấu trúc của NST.