HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành các nhóm (số lượng nhóm tuỳ thuộc vào số lượng HS trong lớp). Đánh số thứ tự các thành viên trong mỗi nhóm. Yêu cầu các nhóm “Nêu những đặc điểm thể hiện tính chất nhiệt đới ẩm của khí hậu nước ta.

- Thông báo thể lệ trò chơi: GV sử dụng kèm theo các hình ảnh về khí hậu nhiệt đới để HS các nhóm đoán, giúp tăng độ hấp dẫn cho trò chơi. Nhóm nào có bạn trả lời nhanh hơn sẽ ghi điểm, câu trả lời có ý trùng nhau sẽ không được ghi điểm.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin, thảo luận theo cặp và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả thảo luận.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa

a. Tính chất nhiệt đới ẩm

- Tính chất nhiệt đới:

+ Lượng bức xạ tổng cộng ở nước ta lớn; cán cân bức xạ trên toàn lãnh thổ Việt Nam luôn dương.

+ Nhiệt độ trung bình nằm ở hầu hết mọi nơi trên cả nước đều trên 20°C và tăng dần từ Bắc vào Nam.

+ Số giờ nắng nhiều, khoảng 1.400 – 3.000 giới năm.

-  Tính chất ẩm:

+ Nước ta có lượng mưa trung bình năm lớn, từ 1 500 – 2 000 mm/năm. Ở những khu vực đón gió biển hoặc vùng núi cao, lượng mưa trung bình năm thường nhiều hơn, khoảng 3.000 – 4000 mm/năm.

+ Cân bằng ẩm luôn dương, độ ẩm không khí cao, trên 80%

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm chẵn và 4 nhóm lẻ. Quy định số thứ tự các thành viên trong nhóm.

Vòng 1: Nhóm chuyên gia: GV yêu cầu các nhóm HS hoàn thành phiếu học tập về tính chất gió mùa ở nước ta:

+ Nhóm chẵn: gió mùa mùa đông

+ Nhóm chẵn: gió mùa mùa hạ

Vòng 2: Nhóm mảnh ghép: Từ các nhóm chuyên gia, GV yêu cầu HS đổi vị trí, hình thành 8 nhóm mới là nhóm mảnh ghép, bằng cách: trong nhóm chuyên gia, các thành viên tự đếm số thứ tự, những HS có cùng số thứ tự sẽ về chung một nhóm mới.

Lần lượt các thành viên trong nhóm mới chia sẻ nội dung phiếu học tập đã tìm hiểu trong nhóm chuyên gia cho các bạn trong nhóm. Các thành viên trong nhóm mới thảo luận, phản biện và giải quyết nhiệm vụ mới và thống nhất sản phẩm cuối cùng:

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi đại diện một số nhóm trình bày kết quả làm việc

- Các nhóm khác theo dõi và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và kết luận.

- GV chuyển sang Hoạt động mới.

b. Tính chất gió mùa

- Việt Nam nằm trong phạm vi hoạt động của Tín phong bán cầu Bắc. Mặt khác, nước ta còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của các khối khí hoạt động theo mùa với hai mùa gió chính: gió mùa mùa đông và gió mùa mùa hạ.

- Gió mùa mùa đông:

+ Thời gian hoạt động từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau,

+ Nguyên nhân: do tác động của khối khí lạnh từ phương bắc di chuyển xuống theo hướng đông bắc.

+ Đặc điểm

·        Gió mùa mùa đông tạo nên mùa đông lạnh cho miền Bắc: nửa đầu mùa đông có kiểu thời tiết lạnh, khô; nửa sau mùa đông, thời tiết lạnh, ẩm, có mưa phùn; miền núi cao xuất hiện sương muối, sương giá và băng tuyết.

·        Khi thổi về phía nam, gió mùa mùa đông hầu như bị chặn lại ở dây Bạch Mã.

·        Ở miền Nam, Tín phong chiếm ưu thế đem đến mùa khô cho Nam Bộ. và Tây Nguyên, gây mưa cho Duyên hải miền Trung,

- Gió mùa mùa hạ:

+ thời gian hoạt động từ tháng 5 đến tháng 10,

+ nguyên nhân: chịu tác động của khối khí nhiệt đới ẩm di chuyển theo hướng tây nam.

+ Đặc điểm:

·        Vào đầu mùa hạ, gió mùa Tây Nam xuất phát từ áp cao Bắc Ấn Độ Dương gây mưa cho Nam Bộ và Tây Nguyên nhưng cũng gây hiệu ứng phơn khô, nóng cho Trung Bộ, Tây Bắc.

·        Vào giữa và cuối mùa hạ, gió mùa Tây Nam xuất phát từ áp cao cận chỉ tuyến Nam bán cầu hoạt động mạnh, kết hợp với dải hội tự nhiệt đới gây mưa lớn và kéo dài cho nhiều nơi trên cả nước.

·        Đối với miền Bắc, do ảnh hưởng của áp thấp Bắc Bộ nên gió thổi vào đất liền theo hướng đông nam.

·        Vào thời kì chuyển tiếp giữa hai mùa, khi gió mùa bị suy yếu thì Tín phong hoạt động mạnh lên.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV phân chia lớp thành các nhóm, giao nhiệm vụ cho các nhóm:

+ Vẽ sơ đồ tư duy về sự đa dạng của khí hậu nước ta: phân hoá bắc – nam, phân hoá đông – tây, phân hoá theo độ cao.

Yêu cầu sơ đồ tư duy có: ý chính ở giữa, các nhánh sơ đồ có độ dày khác nhau, từ khoá cho mỗi nhánh, sử dụng những hình ảnh minh hoạ.

+ Mỗi nhóm tìm hiểu 3 dẫn chứng để minh hoạ cho sự phân hoá khí hậu ở nước ta.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

2. Khí hậu phân hoá đa dạng

– Phân hoá bắc – nam:

+ Miền khí hậu phía Bắc (từ dãy Bạch Mã về phía bắc): khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mùa đông lạnh, ít mưa; mùa hạ nóng, ẩm và mưa nhiều.

+ Miền khí hậu phía Nam (từ dãy Bạch Mã về phía nam): khí hậu cận xích đạo gió mùa, nền nhiệt cao quanh năm và hầu như không thay đổi trong năm, có hai mùa mưa và khô phân hoá rõ rệt.

– Phân hoá đông – tây: