Soạn văn 10 kết nối tri thức ngắn nhất bài 7: Văn bản Một chuyện đùa nho nhỏ

[toc:ul]

I. Câu hỏi trong bài học

1. CÂU HỎI TRƯỚC KHI ĐỌC

Đôi khi hồi ức về một kỉ niệm nhỏ bé trong quá khứ lại khiến ta phải suy ngẫm nhiều về cuộc sống của mình trong hiện tại và tương lai. Hãy kể lại kỉ niệm ấy với bạn bè

2. CÂU HỎI ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Lưu ý về ngôi kể. Lời kể xuất phát chủ yếu từ điểm nhìn "lúc đó" hay "bây giờ"?

Câu 2: Lưu ý về sự đồng cảm của người kể chuyện với na-đi-a. 

Câu 3: Chỉ ra câu văn hé lộ ý đùa cợt của nhân vật "tôi"

Câu 4: Vì sao Na-đi-a "không muốn tin rằng gió đã nói những lời ấy"?

Câu 5: Chỉ ra "độ vênh " giữa suy đoán của người kể chuyện với hành động tiếp theo của Na-đi-a?

Câu 6: Xác định tâm trạng của nhân vật "tôi" khi chuyển về thời điểm kể "bây giờ"

3. CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC 

Câu 1: Câu chuyện trong Một chuyện đùa nho nhỏ được kể bằng lời người kể chuyện ngôi thứ mấy? Người kể chuyện là nhân vật phụ chứng kiến, người được nghe kể lại hay nhân vật tham gia hành động chính?

Câu 2: Dựa vào sự thay đổi thời gian, địa điểm, thành phần nhân vật trong mạch truyện kể, có thể xác định truyện ngắn gồm mấy phần? Tóm lược nội dung từng phần.

Câu 3: Căn cứ vào những gì được biểu hiện trong lời tả và kể của nhân vật “tôi” về lần trượt tuyết đầu tiên, hãy đoán định tình cảm thực sự của nhân vật với Na-đi-a.

Câu 4: Sau lần trượt tuyết đầu tiên, từ khi nảy sinh ý đùa với Na-đi-a, những hành động, cử chỉ, lời nói nào của nhân vật “tôi” cho thấy anh không còn khả năng đồng cảm với Na-đi-a nữa? Vì sao có thể nói nhân vật “tôi” cũng chính là người mất mát sau “một chuyện đùa nho nhỏ” của mình?

Câu 5: Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” có ý nghĩa thế nào với Na-đi-a? Vì sao bất chấp nỗi sợ, cô quyết định ngồi vào xe trượt xuống “một mình” để “thử xem có còn nghe thấy những lời ngọt ngào say đắm ấy nữa không”?

Câu 6: Cảnh chia tay của hai nhân vật lúc xuân sang gợi lên cho bạn những cảm nghĩ gì về các nhân vật và cuộc đời? Nếu rơi vào hoàn cảnh tương tự, bạn ứng xử ra sao?

Câu 7: Trong phần kết, khi kể về tình trạng cuộc sống của Na-đi-a và của mình nhiều năm sau, người kể chuyện có tâm trạng thế nào? Hãy nêu nhận xét về cảm hứng chủ đạo của truyện ngắn.

KẾT NỐI ĐỌC - VIẾT

   Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh “hàng rào” trong truyện ngắn Một truyện đùa nho nhỏ.

II. Soạn bài siêu ngắn: Văn bản Một chuyện đùa nho nhỏ

1. CÂU HỎI TRƯỚC KHI ĐỌC

Kỉ niệm tôi muốn chia sẻ với các bạn ở đây đó là ngày tôi học lớp 1, bài tập khá nhiều. Tôi phải thức khuya để hoàn thành bài tập. Mẹ đã nấu cho tôi một bát canh trứng. Mỗi lần nhớ đến kỉ niệm đó, tôi lại cảm thấy mình cần phải cố gắng học tập và làm việc thật tốt để xứng đáng với bát canh trứng đêm hôm đó.

2. CÂU HỎI ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Lời kể xuất phát chủ yếu từ điểm nhìn "lúc đó". 

Câu 2: Sự đồng cảm của người kể chuyện với na-đi-a: "Nàng ấy sẽ chết mất, sẽ phát điên mất"

Câu 3: Câu văn hé lộ ý đùa cợt của nhân vật "tôi": "Các vàng tôi cũng chịu. Chỉ thiếu chút nữa là tôi chết". 

Câu 4: Na-đi-a không muốn tin rằng gió đã nói những lời ấy muốn tin đó là lời nói của nhân vật "tôi".

Câu 5:  "Độ vênh " giữa suy đoán của người kể chuyện với hành động tiếp theo của Na-đi-a: Qua nét mặt có thể thấy rằng chính nàng cũng không biết nàng có nghe được những lời đó hay không. 

Câu 6: Xác định tâm trạng của nhân vật "tôi" khi chuyển về thời điểm kể "bây giờ": "Tôi" nhớ lại những kỉ niệm ngày đó, và tự vấn tại sao ngày xưa lại đùa cợt như thế. 

3. CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC 

Câu 1:

- Câu chuyện Một chuyện đùa nho nhỏ được kể bằng lời người kể chuyện ngôi thứ nhất.

- Người kể chuyện trong truyện ngắn này là nhân vật tham gia hành động chính.

Câu 2: Truyện ngắn Một chuyện đùa nho nhỏ gồm bốn phần:

- Phần một: Từ đầu... chăm chú nhìn chiếc găng tay của mình: lần trượt tuyết thứ nhất giữa nhân vật "tôi" và Na-đi-a.

- Phần hai: Tiếp... cốt sao say là được: những lần trượt tuyết tiếp theo của hai nhân vật.

- Phần ba: Tiếp... trở vào nhà xếp đồ đạc: Na-đi-a tự trượt tuyết một mình và câu nói "Na-đi-a, anh yêu em!" cuối cùng.

- Phần bốn: Phần còn lại: Cuộc sống hiện tại của hai nhân vật.

Câu 3: Căn cứ vào những gì được biểu hiện trong lời tả và kể của nhân vật "tôi" về lần trượt tuyết đầu tiên, có thể thấy nhân vật không có tình cảm với Na-đi-a. Lời nói "Na-đi-a, anh yêu em!" chỉ là một trò đùa. Có chăng tình cảm của nhân vật với Na-đi-a là cảm giác thấy Na-đi-a ngộ nghĩnh, đáng yêu trong tình cảnh khổ sở.

Câu 4: 

- Sau lần trượt tuyết đầu tiên, từ khi nảy sinh ý đùa với Na-đi-a, những hành động, cử chỉ, lời nói của nhân vật "tôi" cho thấy anh không còn khả năng đồng cảm với Na-đi-a nữa:

• Thấy thú vị với trò đùa của mình và thấy sự bối rối, day dứt của Na-đi-a là một sự đáng yêu, ngộ nghĩnh.
• Nhân vật "tôi" nghĩ rằng lời yêu đương đó là của anh hay gió cũng như nhau mà không hề ngờ rằng Na-đi-a đã tự đi trượt một mình để kiểm chứng.

- Có thể nói nhân vật "tôi" cũng chính là người mất mát sau "một chuyện đùa nho nhỏ" vì trò đùa của anh đã làm cho Na-đi-a dằn vặt, đau khổ một cách vô ý. Sự mất mát của nhân vật "tôi" ở đây là sự mất mát về việc đồng cảm với người khác và vô tình làm người khác đau khổ.

Câu 5:

- Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” với Na-đi-a là một câu nói hệ trọng, và là một câu nói đem lại cho Na-đi-a hạnh phúc cũng như sự đau khổ.

- Bất chấp nỗi sợ, cô quyết định ngồi vào xe trượt xuống "một mình" để "thử xem có còn nghe thấy những lời ngọt ngào say đắm ấy nữa không" vì cô muốn xác nhận lời nói đó có phải là của nhân vật "tôi" hay không.

Câu 6: - Cảnh chia tay của hai nhân vật lúc xuân sang gợi lên cho tôi những cảm nghĩ về một tương lai mới mẻ của, tươi sáng của các nhân vật. Na-đi-a sẽ thôi đau khổ, sẽ có một cuộc sống mới. Nhân vật "tôi" cũng sẽ có một cuộc sống mới. Những lần trượt tuyết của họ sẽ trở thành kỉ niệm.

- Nếu rơi vào hoàn cảnh tương tự, tôi sẽ không như Na-đi-a, dù có không rõ ai đã nói những lời đường mật kia, tôi cũng sẽ bỏ ngoài tai vì họ đã không dám nói trực tiếp với tôi. Như vậy, tôi sẽ không bị dằn vặt và cảm thấy đau khổ như Na-đi-a. Tôi cũng sẽ không như nhân vật "tôi", trêu đùa ác ý như vậy. Còn nếu rơi vào hoàn cảnh chia tay lúc mùa xuân, nếu là nhân vật "tôi", tôi cũng không đủ can đảm để nói thật với Na-đi-a. Có lẽ, cách tốt nhất chính là nói một lời "Na-đi-a, anh yêu em!" cuối cùng như trong truyện ngắn.

Câu 7:

- Trong phần kết, khi kể về tình trạng cuộc sống của Na-đi-a và của mình nhiều năm sau, người kể chuyện có tâm trạng hoài niệm.

- Nhận xét về cảm hứng chủ đạo của truyện ngắn: tình cảm yêu mến và đồng cảm với sự day dứt của Na-đi-a, đồng thời phê phán trò đùa của nhân vật "tôi".

KẾT NỐI ĐỌC - VIẾT

   Hình ảnh "hàng rào" trong truyện ngắn Một truyện đùa nho nhỏ là một hình ảnh mang ý nghĩa đặc biệt. "Hàng rào" ở đây chính là sự ngăn cách giữa Na-đi-a và nhân vật tôi đồng thời cũng cho thấy sự khép lòng của Na-đi-a. Sự dằn vặt, buồn bã đã khiến cô không còn mở lòng. Thế nhưng, nhân vật "tôi" vẫn có hể gửi lời "Na-đi-a, anh yêu em!" cuối cùng đến cho Na-đi-a và cô vẫn nghe thấy. Có thể thấy rằng, "hàng rào" là một sự khép hờ cõi lòng của Na-đi-a mà không phải là đóng chặt. Nhưng nó đã là một sự ngăn cách giữa hai con người, dù ở cùng một không gian địa lí nhưng lại không thể chạm đến được nhau.

III. Soạn bài ngắn nhất: Văn bản Một chuyện đùa nho nhỏ

1. CÂU HỎI TRƯỚC KHI ĐỌC

Ngày tôi học lớp 1, bài tập khá nhiều. Tôi phải thức khuya để hoàn thành bài tập. Mẹ đã nấu cho tôi một bát canh trứng. 

2. CÂU HỎI ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Lời kể xuất phát chủ yếu từ điểm nhìn "lúc đó". 

Câu 2: Sự đồng cảm của người kể chuyện với na-đi-a: "Nàng ấy sẽ chết mất, sẽ phát điên mất"

Câu 3: Câu văn hé lộ ý đùa cợt của nhân vật "tôi": "Các vàng tôi cũng chịu. Chỉ thiếu chút nữa là tôi chết". 

Câu 4: Na-đi-a không muốn tin rằng gió đã nói những lời ấy muốn tin đó là lời nói của nhân vật "tôi".

Câu 5:  "Độ vênh " giữa suy đoán của người kể chuyện với hành động tiếp theo của Na-đi-a: Qua nét mặt có thể thấy rằng chính nàng cũng không biết nàng có nghe được những lời đó hay không. 

Câu 6: Xác định tâm trạng của nhân vật "tôi" khi chuyển về thời điểm kể "bây giờ": "Tôi" nhớ lại những kỉ niệm ngày đó, và tự vấn tại sao ngày xưa lại đùa cợt như thế. 

3. CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC 

Câu 1:

- Lời người kể chuyện ngôi thứ nhất.

- Là nhân vật tham gia hành động chính.

Câu 2: Truyện ngắn Một chuyện đùa nho nhỏ gồm bốn phần:

- Phần một: Từ đầu... chăm chú nhìn chiếc găng tay của mình

- Phần hai: Tiếp... cốt sao say là được

- Phần ba: Tiếp... trở vào nhà xếp đồ đạc

- Phần bốn: Phần còn lại

Câu 3: Lời nói "Na-đi-a, anh yêu em!" chỉ là một trò đùa. Có chăng tình cảm của nhân vật với Na-đi-a là cảm giác thấy Na-đi-a ngộ nghĩnh, đáng yêu trong tình cảnh khổ sở.

Câu 4: 

- Thấy thú vị với trò đùa của mình và thấy sự bối rối, day dứt của Na-đi-a là một sự đáng yêu, ngộ nghĩnh.

- Nhân vật "tôi" nghĩ rằng lời yêu đương đó là của anh hay gió cũng như nhau mà không hề ngờ rằng Na-đi-a đã tự đi trượt một mình để kiểm chứng.

- Vì trò đùa của anh đã làm cho Na-đi-a dằn vặt, đau khổ một cách vô ý. Sự mất mát của nhân vật "tôi" ở đây là sự mất mát về việc đồng cảm với người khác và vô tình làm người khác đau khổ.

Câu 5:

- Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” với Na-đi-a là một câu nói hệ trọng, và là một câu nói đem lại cho Na-đi-a hạnh phúc cũng như sự đau khổ.

- Vì cô muốn xác nhận lời nói đó có phải là của nhân vật "tôi" hay không.

Câu 6: 

- Gợi lên cho tôi những cảm nghĩ về một tương lai mới mẻ của, tươi sáng của các nhân vật. Na-đi-a sẽ thôi đau khổ, sẽ có một cuộc sống mới. Nhân vật "tôi" cũng sẽ có một cuộc sống mới. Những lần trượt tuyết của họ sẽ trở thành kỉ niệm.

- Với tôi, nếu người ta không dám nói trực tiếp thì tôi sẽ không coi là sự thật. Tôi cũng sẽ không như nhân vật "tôi", trêu đùa ác ý như vậy.

Câu 7:

- Người kể chuyện có tâm trạng hoài niệm.

- Tình cảm yêu mến và đồng cảm với sự day dứt của Na-đi-a, đồng thời phê phán trò đùa của nhân vật "tôi".

KẾT NỐI ĐỌC - VIẾT

   Hình ảnh "hàng rào" trong truyện ngắn Một truyện đùa nho nhỏ là một hình ảnh mang ý nghĩa đặc biệt. "Hàng rào" ở đây chính là sự ngăn cách giữa Na-đi-a và nhân vật tôi đồng thời cũng cho thấy sự khép lòng của Na-đi-a. Nhân vật "tôi" vẫn có thể gửi lời "Na-đi-a, anh yêu em!" cuối cùng đến cho Na-đi-a và cô vẫn nghe thấy. Có thể thấy rằng, "hàng rào" là một sự khép hờ cõi lòng của Na-đi-a mà không phải là đóng chặt. Nhưng nó đã là một sự ngăn cách giữa hai con người, dù ở cùng một không gian địa lí nhưng lại không thể chạm đến được nhau.

IV. Soạn bài cực ngắn:  Văn bản Một chuyện đùa nho nhỏ

1. CÂU HỎI TRƯỚC KHI ĐỌC

Ngày tôi học lớp 1, tôi phải thức khuya để hoàn thành bài tập. Mẹ đã nấu cho tôi một bát canh trứng. Hương vị bát canh lúc đó tôi không thể nào quên được.

2. CÂU HỎI ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Lời kể xuất phát chủ yếu từ điểm nhìn "lúc đó". 

Câu 2: "Nàng ấy sẽ chết mất, sẽ phát điên mất"

Câu 3: "Na-di-a, anh yêu em". 

Câu 4: Vì Na-đi-a muốn tin đó là lời nói của nhân vật "tôi".

Câu 5: Qua nét mặt có thể thấy rằng chính nàng cũng không biết nàng có nghe được những lời đó hay không. 

Câu 6: "Tôi" nhớ lại những kỉ niệm ngày đó, và tự vấn tại sao ngày xưa lại đùa cợt như thế. 

3. CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC 

Câu 1:

- Lời người kể chuyện ngôi thứ nhất.

- Là nhân vật tham gia hành động chính.

Câu 2: Truyện ngắn Một chuyện đùa nho nhỏ gồm bốn phần:

Câu 3: Lời nói "Na-đi-a, anh yêu em!" chỉ là một trò đùa. Có chăng tình cảm của nhân vật với Na-đi-a là cảm giác thấy Na-đi-a ngộ nghĩnh, đáng yêu trong tình cảnh khổ sở.

Câu 4: 

- Thấy thú vị với trò đùa của mình và thấy sự bối rối, day dứt của Na-đi-a là một sự đáng yêu, ngộ nghĩnh.

- Nhân vật "tôi" nghĩ rằng lời yêu đương đó là của anh hay gió cũng như nhau mà không hề ngờ rằng Na-đi-a đã tự đi trượt một mình để kiểm chứng.

- Sự mất mát của nhân vật "tôi" ở đây là sự mất mát về việc đồng cảm với người khác và vô tình làm người khác đau khổ.

Câu 5:

- Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” với Na-đi-a là một câu nói hệ trọng.

- Vì cô muốn xác nhận lời nói đó có phải là của nhân vật "tôi" hay không.

Câu 6: 

- Gợi lên cho tôi những cảm nghĩ về một tương lai mới mẻ của, tươi sáng của các nhân vật. Những lần trượt tuyết của họ sẽ trở thành kỉ niệm.

- Với tôi, nếu người ta không dám nói trực tiếp thì tôi sẽ không coi là sự thật. Tôi cũng sẽ không như nhân vật "tôi", trêu đùa ác ý như vậy.

Câu 7:

- Tâm trạng hoài niệm.

- Tình cảm yêu mến và đồng cảm với sự day dứt của Na-đi-a, đồng thời phê phán trò đùa của nhân vật "tôi".

KẾT NỐI ĐỌC - VIẾT

   Hình ảnh "hàng rào" trong truyện ngắn Một truyện đùa nho nhỏ là một hình ảnh mang ý nghĩa đặc biệt. "Hàng rào" ở đây chính là sự ngăn cách giữa Na-đi-a và nhân vật tôi đồng thời cũng cho thấy sự khép lòng của Na-đi-a. Nhân vật "tôi" vẫn có thể gửi lời "Na-đi-a, anh yêu em!" cuối cùng đến cho Na-đi-a và cô vẫn nghe thấy. Có thể thấy rằng, "hàng rào" là một sự khép hờ cõi lòng của Na-đi-a mà không phải là đóng chặt. Nhưng nó đã là một sự ngăn cách giữa hai con người, dù ở cùng một không gian địa lí nhưng lại không thể chạm đến được nhau.