Soạn mới giáo án Lịch sử và Địa lí 4 CTST bài 1: Làm quen với phương tiện học tập môn Lịch sử và Địa lí

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi: Hãy kể với các bạn một vài phương tiện học tập mà em biết.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Một số phương tiện học tập môn Lịch sử và Địa lí là: bản đồ, lược đồ, biểu đồ, tranh ảnh, hiện vật,...

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 1 – Làm quen với phương tiện học tập môn Lịch sử và Địa lí.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về bản đồ, lược đồ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc được bản đồ, lược đồ ở mức đơn giản.

- Từ những nguồn bản đồ, lược đồ nếu được nhận xét về đặc điểm và mối quan hệ giữa các đối tượng, hiện tượng vật lí.

b. Các tiến hành

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm (2 nhóm cùng thực hiện một nhiệm vụ học tập).

- GV giao nhiệm vụ cụ thể cho các nhóm:

+ Đọc thông tin, quan sát hình 1 SHS tr.6, kể tên các yếu tố của bản đồ và nêu nội dung chính được thể hiện trong bản đồ.

+ Đọc thông tin, quan sát hình 2 SHS tr.7, xác định nơi Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa và nêu thời gian Hai Bà Trưng khởi nghĩa.

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh về bản đồ, lược đồ khác.

- GV mời đại diện 4 nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Các yếu tố của bản đồ: tên bản đồ; phương hướng trên bản đồ; tỉ lệ bản đồ; kí hiệu trên bản đồ.

+ Xác định các hướng: bắc, nam, đông, tây.

+ Dãy núi: Hoàng Liên Sơn; cánh cung Sông Gâm; cánh cung Ngân Sơn; cánh cung Bắc Sơn; cánh cung Đông Triều.

+ Cao nguyên: cao nguyên Sơn La; cao nguyên Mộc Châu.

+ Nơi Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa là Hát Môn.

+ Thời gian Hai Bà Trưng khởi nghĩa là: tháng 3 năm 40.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về bản đồ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc được biểu đồ ở mức đơn giản.

- Từ những thông tin có trong bản đồ nhận xét được về vị trí của một địa điểm, một phạm vi không gian trên bản đồ.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, quan sát hình 3 SHS tr.7 và thực hiện nhiệm vụ:

+ Các yếu tố của một biểu đồ.

+ Biểu đồ thể hiện nội dung gì về dân số các vùng.

+ Vùng nào có số dân nhiều nhất, ít nhất. Số dân các vùng đó là bao nhiêu?

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin trên biểu đồ:

+ Tên vùng.

+ Số liệu.

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Các yếu tố của một biểu đồ gồm: tên biểu đồ; chú giải và các thông tin trên biểu đồ.

+ Biểu đồ thể hiện về số lượng dân cư giữa các vùng ở Việt Nam năm 2020.

+ Vùng có số dân nhiều nhất là Nam Bộ (với 36 triệu người); vùng có số dân ít nhất là Tây Nguyên (với 6 triệu người).

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh biểu đồ khác.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về bảng số liệu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Đọc được bảng số liệu ở mức đơn giản.

- Từ những thông tin có trong bảng số liệu nhận xét được về một số hiện tượng vật lí.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, dựa vào bảng số liệu SHS tr.8 và trả lời câu hỏi:

+ Các yếu tố của một bảng số liệu.

+ Bảng số liệu thể hiện nội dung gì về các cao nguyên ở vùng Tây Nguyên.

+ Tên cao nguyên có độ cao trung bình trên 1000m.

- GV mời đại diện 1 – 2 cặp đôi trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Các yếu tố của một bảng số liệu bao gồm: tên bảng số liệu; các thông tin mà bảng số liệu thể hiện.

+ Bảng số liệu trên thể hiện: độ cao trung bình của các cao nguyên ở vùng Tây Nguyên.

+ Cao nguyên Lâm Viên có độ cao trung bình trên 1000m.

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh bảng số liệu khác.

Hoạt động 4: Tìm hiểu về sơ đồ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS đọc được sơ đồ ở mức đơn giản.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, quan sát hình 4 SHS tr.9 và trả lời câu hỏi:

+ Tên sơ đồ.

+ Nội dung chính của sơ đồ.

+ Có bao nhiêu cổng thành trong sơ đồ.

- GV mời đại diện 1 – 2 cặp đôi trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

- HS làm việc cá nhân.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học.

- HS chia thành các nhóm.

- HS làm việc theo nhóm.

- HS quan sát hình ảnh.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thảo luận theo nhóm.

- HS trả lời.

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS quan sát, lắng nghe.

- HS quan sát hình ảnh.

- HS làm việc nhóm đôi.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS quan sát hình ảnh.

- HS làm việc nhóm đôi.

- HS trả lời.

- HS quan sát, lắng nghe.