Soạn siêu ngắn ngữ văn 11 CTST bài 4 Đồ gốm gia dụng của người Việt

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1: Kể tên một số đồ gốm gia dụng trong gia đình bạn. Những đồ gồm ấy có thể "nói" với bạn về (những) điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Ví dụ: bát, cốc, bình hoa…

Những đồ gồm ấy có thể "nói" cho ta biết về tính ứng dụng của đồ gốm được sử dụng trong gia đình đa dạng như nào

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: Tìm trong đoạn văn ít nhất hai ý kiến/ quan điểm của tác giả và ít nhất hai dữ liệu.

Hướng dẫn trả lời:

• Dữ liệu:

“Những chiếc bát men đen, men ngọc thời Lý và những chiếc bát đàn thời Hậu Lê có dạng loe miệng và thót đáy như một cái nón”

“Chỉ riêng bát ăn cơm mỗi thời mỗi khác và phản ánh những tập tục ăn ở khác nhau”

• Ý kiến của tác giả:

“Một cải tiến nữa kết hợp giữa bát hình nón và bát chân cao sinh ra cái bát chiết yêu duyên dáng”

“Tiền thân của cái bát có lẽ do con người dùng…”

CH2: Đoạn văn này trình bày một xu hướng riêng của đồ gốm gia dụng trong xã hội Việt Nam từ sau thế kỉ XV. Đó là xu hướng gì?

Hướng dẫn trả lời:

Xu hướng riêng đó là xu hướng dùng đồ gốm Trung Hoa và Nội phủ.

SAU KHI ĐỌC

CH1: Chỉ ra bố cục của văn bản. Bạn đánh giá như thế nào về mối quan hệ giữa bố cục và nhan đề của văn bản?

Hướng dẫn trả lời:

• Đoạn 1: Từ đầu – “khác nhau”: Khái quát lịch sử phát triển – hình thành của đồ gốm gia dụng
• Đoạn 2: Tiếp đến “thế kỉ XVIII – XIX”: Tiền thân của chiếc bát
• Đoạn 3: Tiếp đến “nhưng giá rẻ”: Đặc điểm của đồ gốm thời Lý- Trần
• Đoạn 4: Đoạn còn lại: Xu hướng chuộng đồ gốm gia dụng Trung Hoa và Nội Phủ

Bố cục sắp xếp theo trình tự thời gian giúp người đọc có thể hiểu biết được tiến trình lịch sử một cách dễ dàng.

CH2: Xác định cách trình bày thông tin của đoạn văn dưới đây và đánh giá hiệu quả của cách trình bày ấy.

a, Đồ gốm sứ nhỏ dùng trong nhà có một lịch sử phát triển.... cái bát chiết yêu duyên dáng thế kỉ XVIII-XIX.

b, Đồ gốm dụng thời Lý - Trần quá thanh nhã .... bức tranh trừu tượng với bốn hoặc sáu ghế.

Hướng dẫn trả lời:

a, Viết theo lối diễn dịch => thông tin đưa ra ngắn gọn, đầy đủ, dễ dàng nhận biết

b, Viết theo lối quy nạp => dẫn chứng đưa ra chứng minh cho câu đầu, tạo nhịp đọc nối tiếp, thu hút người đọc tìm hiểu thêm 

CH3: Cách sử dụng các yếu tố hình thức của văn bản này có gì đặc biệt? Nêu tác dụng của chúng đối với việc biểu đạt thông tin chính của văn bản.

Hướng dẫn trả lời:

Tác giả sử dụng các hình ảnh minh hoạ xuyên suốt trong bài 

Tác dụng: Dễ dàng trong việc liên tưởng tới thông tin đang đọc

CH4: Xác định thông tin cơ bản và thông tin chi tiết của đoạn văn" Đồ gốm sứ nhỏ dùng trong nhà có cả một lịch sử phát triển .... cái bát chiết yêu duyên dáng thế kỉ XVIII -XIX". Chỉ ra mối liên hệ giữa các thông tin chi tiết và vai trò của chúng trong việc thể hiện thông tin chính của đoạn văn

Hướng dẫn trả lời:

Thông tin cơ bản: “Đồ gốm sứ nhỏ…không thay đổi”

Thông tin chi tiết: “Tiền thân của cái bát…”, “Cái bát thuyền trong các mộ thời Hán…”, “…nhưng chiếc bát men…thời Lý”

Vai trò: Thông tin chi tiết bổ sung ý cho thông tin cơ bản

CH5: Tác giả thể hiện thái độ như thế nào qua đoạn văn:"Đồ gốm gia dụng thời Lý ... Trần quá thanh nhã .... bức tranh trừu tượng với bốn hoặc sáu ghế"? Dựa vào đâu bạn cho là như vậy?

Hướng dẫn trả lời:

Thái độ: trân trọng, ngạc nhiên, tự hào, khó tin về lịch sự đồ gốm thời Lý – Trần

Dựa vào các chi tiết sau: “không thể tưởng tượng rằng có thời con người sống cao sang đến như thế”, “những chiếc chậu…tay chân mà thôi”

CH6: Những thông tin cơ bản của văn bản này gợi cho bạn ( những) suy nghĩ gì về văn hóa dân tộc.

Hướng dẫn trả lời:

Đây là một giai đoạn lịch sử hào hùng. Những đồ gốm đó không chỉ mang đậm giá trị về hiện vật mà còn là một phần“đời sống” của dân tộc ta, là chất men tạo sự đam mê cho giới chơi đồ gốm sứ xưa ở Việt Nam cũng như trên thế giới.