Câu 1. Lựa chọn đáp án đúng.
a) Đặc điểm chung của khí hậu Việt Nam là
A. nhiệt đới.
B. ẩm.
C. gió mùa.
D. nhiệt đới ẩm gió mùa.
b) Tính nhiệt đới của khí hậu Việt Nam được thể hiện thông qua yếu tố nhiệt độ không khí trung bình năm trên cả nước (trừ vùng núi cao) với giá trị là:
A. Trên 18°C.
B. Trên 20°C.
C. Trên 22°C.
D. Trên 25°C.
c) Tính nhiệt đới của khí hậu Việt Nam được thể hiện thông qua yếu tố tổng số giờ nắng trong 1 năm trung bình là:
A. Dưới 1 400 giờ/năm.
B. Trên 1 400 giờ/năm.
C. Dưới 3 000 giờ/năm.
D. Từ 1 400 đến 3 000 giờ/năm.
d) Tính nhiệt đới của khí hậu Việt Nam được thể hiện thông qua yếu tố cán cân
bức xạ trung bình là:
A. Trên 30 kcal/cm2/năm.
B. Trên 70 kcal/cm2/năm.
C. Từ 70 – 100 kcal/cm2/năm.
D. Từ 90 – 140 kcal/cm2/năm.
e) Tính ẩm của khí hậu Việt Nam được thể hiện thông qua yếu tố tổng lượng
mưa năm là:
A. Trên 1000 mm/năm.
B, Trên 1 500 mm/năm.
C. Từ 1 500 – 2 000 mm/năm.
D. Từ 2 000 – 3 000 mm/năm.
Hướng dẫn trả lời:
a-D
b-B
c-D
d-C
e-C
Câu 2. Trong các câu sau, câu nào đúng về hoạt động gió mùa ở nước ta?
a) Miền Bắc chịu ảnh hưởng của khối khí lạnh từ phía Bắc di chuyển xuống nước ta tạo nên một mùa đông lạnh.
b) Từ phía nam dãy Bạch Mã trở vào chịu ảnh hưởng của Tín phong bán cầu Bắc có hướng đông bắc tạo nên một mùa đông lạnh.
c) Gió mùa Tây Nam tạo nên thời tiết nóng, khô ở Tây Nguyên và Nam Bộ,
d) Mùa hạ nước ta chủ yếu chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam đem lại thời tiết mưa nhiều.
Hướng dẫn trả lời:
Câu đúng: a, d
Câu sai: b, c
Câu 3. Dựa vào hình 4.1 trang 115 SGK, hãy cho biết:
- Hướng gió chủ yếu vào mùa đông ở miền Bắc nước ta.
- Hướng gió chủ yếu vào mùa hè nước ta.
- Sự thay đổi thời gian mùa bão từ bắc vào nam
Hướng dẫn trả lời:
- Hướng gió chủ yếu vào mùa đông ở miền Bắc nước ta: đông bắc.
- Hướng gió chủ yếu vào mùa hè nước ta: tây nam.
- Sự thay đổi thời gian mùa bão từ bắc vào nam: lùi dần về cuối năm.
Câu 4. Dựa vào hình 4.1 trang 115 SGK, hãy cho biết hướng gió trong mùa hạ và mùa đông ở địa phương em.
Hướng dẫn trả lời:
- Địa phương em (Hà Nội) thuộc miền khí hậu phía Bắc.
- Hướng gió mùa hạ ở địa phương em là: Tây Nam
- Hướng gió mùa đông ở địa phương em là: đông bắc
Câu 5. Hoàn thành bảng theo mẫu sau về đặc điểm của các mùa gió ở nước ta.
Gió mùa hạ | Gió mùa đông | |
Thời gian hoạt động | ||
Hướng | ||
Nguồn gốc | ||
Đặc điểm thời tiết |
Hướng dẫn trả lời:
Gió mùa hạ | Gió mùa đông | |
Thời gian hoạt động | Từ tháng 5 đến tháng 10 | Từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau |
Hướng | Chủ yếu có hướng tây nam | Đông bắc |
Nguồn gốc | - Vào đầu mùa hạ: Gió thổi từ Bắc Ấn Độ Dương. - Vào giữa và cuối mùa hạ: Gió từ bán cầu Nam di chuyển lên | - Miền Bắc – khối khí lạnh phương Bắc di chuyển xuống - Miền Nam: Gió tín phong bán cầu Bắc |
Đặc điểm thời tiết | - Nóng ấm, mưa nhiều - Phía đông dãy Trường Sơn và phía nam khu vực Tây Bắc: khô, nóng do hiệu ứng phơn. | - Miền Bắc: nửa đầu mùa đông có thời tiết lạnh, khô: nửa cuối mùa đông có thời tiết lạnh, ẩm. - Vùng biển Nam Trung Bộ: mưa. - Tây Nguyên và Nam bộ: nóng, khô |
Câu 6. Ghép các ô bên trái với các ô bên phải cho phù hợp về sự phân hoá khí hậu theo chiều bắc – nam ở nước ta.
Hướng dẫn trả lời:
1-a,c,e
2-b,d,g,h
Câu 7. Trong các câu sau, câu nào đúng về sự phân hoá khí hậu theo chiều bắc - nam ở nước ta?
a). Sự phân hoá khí hậu theo chiều bắc - nam tuân theo quy luật địa đới,
b) Sự phân hoá khí hậu theo chiều bắc - nam tuân theo quy luật phi địa đới.
c) Sự phân hai khí hậu theo chiều bắc – nam tuân theo tính nhịp điệu,
d) Sự phân hoá khí hậu theo chiều bắc – nam tuân theo quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ cảnh quan.
Hướng dẫn trả lời:
- Câu đúng là: a
Câu 8. Hoàn thành bảng so sánh đặc điểm miền khí hậu phía Bắc và phía Nam theo mẫu sau:
Miền khí hậu | Đặc điểm | ||
Biên độ nhiệt trung bình năm | Lượng bức xạ tổng cộng năm | Số giờ nắng năm | |
Phía Bắc | |||
Phía Nam |
Hướng dẫn trả lời:
Miền khí hậu | Đặc điểm | ||
Biên độ nhiệt trung bình năm | Lượng bức xạ tổng cộng năm | Số giờ nắng năm | |
Phía Bắc | ≥9°C | ≤ 140 kcal/cm2/năm | ≤ 2000 giờ |
Phía Nam | <9°C | > 140 kcal/cm2/năm | > 2 000 giờ |
Câu 9. Dựa vào hình sau, hãy so sánh sự khác biệt về lượng mưa, mùa mưa tại 2 trạm khí tượng Quy Nhơn (Bình Định) và Pleiku (Gia Lai).
Hướng dẫn trả lời:
- Về lượng mưa: tổng lượng mưa cả năm của Quy Nhơn thấp hơn so với Pleiku. Cụ thể:
Tại Quy Nhơn: tổng lượng mưa cả năm là 1851,9 mm
Tại Pleiku: tổng lượng mưa cả năm là 2179,9 mm
- Về mùa mưa:
Tại Quy Nhơn: mưa nhiều vào các tháng 8, 9, 10, 11, 12
Tại Pleiku: mưa nhiều vào các tháng 5, 6, 7, 8, 9
Câu 10. Phân tích đặc điểm khí hậu tại trạm khí tượng Huế (Thừa Thiên Huế).
BẢNG NHIỆT ĐỘ VÀ LƯỢNG MƯA TRUNG BÌNH THÁNG
Tháng | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
Nhiệt độ (°C) | 19,9 | 20,8 | 23,1 | 26,1 | 28,2 | 29,3 | 29,2 | 28,8 | 27,1 | 25,3 | 23,2 | 20,7 |
Lượng mưa (mm) | 129,3 | 63,3 | 51,3 | 58,9 | 111,3 | 103,4 | 94,6 | 138,8 | 410,7 | 772,7 | 641,7 | 349,9 |
Gợi ý:
Nhiệt độ trung bình năm
Nhiệt độ trung bình tháng cao nhất
Nhiệt độ trung bình tháng thấp nhất
Tổng lượng mưa trung bình năm
Các tháng mùa mưa
Các tháng mùa khô
Hướng dẫn trả lời:
- Nhiệt độ trung bình năm: 25,1°C.
- Nhiệt độ trung bình tháng cao nhất: 29,3°C (tháng 6).
- Nhiệt độ trung bình tháng thấp nhất: 19,9°C (tháng 1).
- Tổng lượng mưa trung bình năm: 2 925,9 mm.
- Các tháng mùa mưa: tháng 8 đến tháng 1 năm sau.
- Các tháng mùa khô: tháng 2 đến tháng 7.
Câu 11. Dựa vào bảng 4.1 trang 113 SGK, hãy nhận xét sự khác nhau về chế độ nhiệt (nhiệt độ trung bình năm; nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất, lạnh nhất; biên độ nhiệt độ năm) giữa Lạng Sơn và Cà Mau.
Hướng dẫn trả lời:
- Nhận xét: Nhìn vào bảng số liệu ta thấy, giữa Lạng Sơn và Cà Mau có sự khác biệt lớn về nhiệt độ:
| Lạng Sơn | Cà Mau |
Nhiệt độ trung bình năm | 21,50C | 27,50C |
Nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất | 27,20C (tháng 7) | 28,80C (tháng 4) |
Nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất | 13,40C (tháng 1) | 26,20C (tháng 1) |
Biên độ nhiệt năm | 13,80C | 2,60C |
- Giải thích:
+ Nhiệt độ trung bình năm tăng dần từ Bắc vào Nam vì càng về phía Nam góc nhập xạ càng lớn, lượng nhiệt nhận được càng nhiều.
+ Tháng I, chênh lệch nhiệt độ giữa 2 miền Bắc - Nam rõ rệt do miền Bắc chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc lạnh, nhiệt độ giảm sâu; miền Nam nóng quanh năm.
Câu 12. Hoàn thành bảng theo mẫu sau về đặc điểm của các đại cao ở nước ta.
Đại nhiệt đới gió mùa chân núi | Đại cận nhiệt gió mùa trên núi | Đại ôn đới gió mùa trên núi | |
Nhiệt độ | |||
Lượng mưa và độ ấm |
Hướng dẫn trả lời:
| Đại nhiệt đới gió mùa trên núi | Đại cận nhiệt gió mùa trên núi | Đai ôn đới gió mùa trên núi |
Nhiệt độ | Mùa hạ nóng, nhiệt độ trung bình các tháng mùa hạ đều trên 25°C. | Nhiệt độ trung bình các tháng đều dưới 25°C | Tất cả các tháng có nhiệt độ trung bình dưới 15°C. |
Lượng mưa và độ ẩm | Độ ẩm và lượng mưa thay đổi tuỳ nơi. | Lượng mưa và độ ẩm tăng lên. |
|
Câu 13. Cho hai biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa:
Hoàn thành bảng theo mẫu sau để so sánh sự khác nhau về chế độ nhiệt độ, lượng mưa của hai địa điểm. Nhận xét về sự phân hoá khí hậu theo đai cao ở nước ta.
Trạm Lào Cai | Trạm Sa Pa | |
Nhiệt độ trung bình năm | ||
Nhiệt độ tháng thấp nhất năm | ||
Số tháng nhiệt độ dưới 25°C | ||
Tổng lượng mưa trung bình năm |
Hướng dẫn trả lời:
Trạm Lào Cai | Trạm Sa Pa | |
Nhiệt độ trung bình năm (°C) | 22,4 °C | 15,3 °C |
Nhiệt độ tháng thấp nhất | 14,5 °C (tháng 1) | 9 °C (tháng 1) |
Số tháng nhiệt độ dưới 25°C | 7 tháng | 12 tháng |
Tổng lượng mưa trung bình năm | 1765 mm | 2773 mm |
=> Nhận xét: Khí hậu nước ta có sự phân hoá theo độ cao. Nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo các đai khí hậu.
Câu 14. Trong bài thơ Gửi em của nhà thơ Thuỷ Bắc có đoạn:
“Trường Sơn Đông
Trường Sơn Tây,
bên nắng đốt
bên mưa quây”
Các câu thơ trên nói về sự phân hoá nào của khí hậu nước ta? Giải thích tại sao có sự phân hóa đó.
Hướng dẫn trả lời:
- Các câu thơ trên nói về sự phân hoá theo mùa của khí hậu nước ta
- Dựa vào câu thơ đã cho, có thể xác định được thời kì được nhắc đến là mùa hạ khi Tây Trường Sơn chịu ảnh hưởng của gió mùa mùa hạ có hướng Tây Nam gây mưa lớn (mưa quây); Đông Trường Sơn hay duyên hải miền Trung chịu ảnh hưởng của hiện tượng phơn khô nóng (nắng đốt) => các loại gió ảnh hưởng tới thời tiết sườn Đông và sườn Tây dãy Trường Sơn trong câu thơ trên lần lượt là Gió phơn Tây Nam và gió mùa Tây Nam.