Câu 1: Ông Trần Chánh Chiếu muốn gián tiếp nhắn nhủ điều gì với Cai Tuất?
Hướng dẫn trả lời:
Ông Trần Chánh Chiếu muốn gián tiếp nhắn nhủ với Cai Tuất biết trân trọng những giá trị đích thực, đừng đánh đổi tình cảm gia đình mà lấy danh vọng
Câu 2: Nhân vật, sự việc được nói đến ở đây (ông Lê Văn Cửu, Huỳnh Đình Điểu, khách sạn Nam Kỳ, Công ty Cổ phần "Nam Kỳ Minh Tân công nghệ",...) có phải người thực, việc thực không?
Hướng dẫn trả lời:
Đó là người thực, việc thực. Bởi vì các danh xưng này chỉ do tác giả đặt ra và do chính ông chú thích cuối phần hai tác phẩm.
Câu 1: Tóm tắt câu chuyện và xác định đề tài, chủ đề của văn bản trên.
Hướng dẫn trả lời:
Truyện kể về nhân vật Cai Tuất quyết định cùng một số nhân sĩ trí thức mở một cơ sở sản xuất xà bông mang tên "Con Vịt". Vợ của ông ban đầu không tin tưởng rằng ông có thể làm được, nhưng ông chứng minh rằng mình không ham tiền mà muốn đóng góp cho đất nước. Sản phẩm đầu tiên của xưởng mộc bông của ông Tuất đã ra lò và được bán cho người Việt. Nhưng tên Trần Bá Thọ đã trở thành chỉ điểm cho nhóm Pháp, dẫn đến công việc áp dụng và thu hồi tất cả các cơ sở sản xuất xà bông của hội Minh Tân. Ông Tuất phải cho tất cả nhân công trong vườn nghỉ việc và thu lại tất cả xà bông được sản xuất. Trước khi thực dân Pháp đến, ông đã đốt sản phẩm sản xuất để bày tỏ lòng trung thành của mình với đất nước. Cai Tuất nghĩ về những gì ông đã làm và ôm con chó Mực. Ông nói rằng ông không thể thua một con chó và không thể làm những việc xấu xa phản bội đất nước. Cuối cùng, trước khi thực dân Pháp đến, ông đã đốt sản phẩm xà bông để chứng tỏ lòng trung thành của mình với đất nước.
Chủ đề: tình yêu nước không phai mờ trước lợi ích hay tiền tài
Câu 2: Kẻ mẫu bảng dưới đây vào vở và liệt kê một số nội dung, chi tiết thuộc loại yếu tố xác định (phi hư cấu) hoặc yếu tố không xác định (có thể hư cấu) được sử dụng trong các đoạn văn của văn bản.
Đoạn | Nội dung, chi tiết | Yếu tố xác định (phi hư cấu) | Yếu tố không xác định (có thể hư cấu) |
Một |
|
|
|
Hai |
|
|
|
Ba |
|
|
|
Tư |
|
|
|
Hướng dẫn trả lời:
Đoạn | Nội dung, chi tiết | Yếu tố xác định | Yếu tố không xác định |
Một | - Cai Tuất có tài lựa chọn chó tốt cả vùng Sầm Giang - dấu hiệu chó khôn - Giu-béc Chiếu nhờ điền chủ Dương nói với Cai Tuất câu ca dao “Tham chi đồng bạc con cò/ Bỏ cha, bỏ mẹ theo phò Lang Sa - Phong trào Minh Tân trên đất Mỹ Tho -Nam Kỳ thuộc Pháp |
x x | x x x
|
Hai | - Lê Văn Cửu sáng lập viên Công ty Cổ phần “Nam Kỳ Minh Tân công nghệ” - ông Huỳnh Đình Điển, chủ khách sạn Nam Kỳ - Minh Tân là phong trào yêu nước, kết nối giữa phong trào Đông Du và phong trào Duy Tân. Mục đích cuối cùng là đánh đuổi thực dân Pháp, giành độc lập, tự do cho Tổ quốc | x x x
|
|
Ba | - Điền chủ Dương là chủ nhà máy xay xát gạo lớn bậc nhứt ở Long Hưng - “Nam Kỳ thương cuộc” do ông Trần Văn Thạnh ở Chợ gạo thành lập: “…lập sở nhà máy xay lúa, lập hãng ăn lúa gạo (để trực tiếp xuất khẩu) hoặc là lựa con dân đứa nào thông thái thì cho nó qua bên Tây học bác vật…” (Lục Tỉnh tân văn) Chủ tỉnh Mỹ Tho phát lịnh từ tòa Bố đàn áp, bắt bớ và tịch thu các cơ sở của Minh Tân |
x
x | x
|
Tư | Cai Tuất châm lửa đốt những thùng dầu bao quanh thành chiến lũy. Rừng lửa trùm mất hút bọn thực dân Pháp và lũ tay sai |
| x |
Câu 3: Phân tích tính cách của Cai Tuấn, cho biết sự kết hợp giữa hư cấu và phi hư cấu đã có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện tính cách của nhân vật này.
Hướng dẫn trả lời:
Tính cách Cai Tuấn: tài giỏi, có biệt tài lựa chó tốt, hoà đồng, thân thiện, cần cù, chịu khó, mang trong mình tinh thần dân tộc thiêng liêng
Tác dụng: có cái nhìn đa chiều về tính cách của nhân vật, bộc lộ rõ ràng tính cách, suy nghĩ, quan điểm của Cai Tuất
Câu 4: Bình luận về cách lựa chọn hành động của Cai Tuất ở cuối văn bản. Tác phẩm giúp bạn hiểu thêm điều gì về ý thức và khát vọng tự cường dân tộc của doanh nhân Việt Nam vào đầu thế kỉ XX?
Hướng dẫn trả lời:
Hành động “châm lửa đốt những thùng dầu bao quanh thành chiến luỹ” thể hiện ý thức và khát vọng tự cường dân tộc của doanh nhân Việt Nam, đặc biệt là vào đầu thế kỉ XX khi xã hội đang phát triển với những thách thức lớn. Tình yêu quê hươngg, đất nước vô cùng sâu sắc, đề cao tinh thần “Người Việt dùng hàng Việt”
Câu 5: Những dấu hiệu nào giúp bạn biết văn bản Xà bông "con vịt" thuộc thể loại truyện kí?
Hướng dẫn trả lời:
- Văn phong gần gũi, thân thiện và dễ hiểu
- Không có cốt truyện phức tạp nhưng lại khiến người đọc phải suy ngẫm
- Ấn ý thông điệp sâu sắc về tình yêu thương, phẩm chất đẹp đẽ của con người