Ôn tập kiến thức ngữ văn 11 CTST bài 7: Kính gửi cụ Nguyễn Du

[toc:ul]

I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN

Hoàn cảnh sáng tác:

- Bài thơ sáng tác vào tháng 11 năm 1965, liên quan đến chuyến công tác miền Trung và giai đoạn kháng chiến chống Mỹ.

- Kết nối với việc Tố Hữu thăm quê hương Nguyễn Du, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, trong chuyến đi công tác.

Lý do và thôi thúc sáng tác:

- Hiểu biết về hoàn cảnh giúp độc giả nắm rõ lí do sáng tác, cảm hứng chủ đạo, và thông điệp tác giả muốn truyền đạt.

- Qua ví dụ, hiểu rõ hoàn cảnh sáng tác giúp đọc giả thấu hiểu cảm hứng ngợi ca lí tưởng nhân đạo của dân tộc và thông điệp về kháng chiến giành độc lập.

II. NỘI DUNG VÀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN KÍNH GỬI CỤ NGUYỄN DU

1. Câu thơ có khả năng bao quát toàn bài 

"Bâng khuâng nhớ Cụ, thương thân nàng Kiều": nhớ ơn Nguyễn Du và thương thân nàng Kiều.

2. Chủ thể trữ tình và chủ đề của bài thơ

- Chủ thể trữ tình là Tố Hữu, xuất hiện qua từ "ta," đại diện cho cộng đồng dân tộc chống thực dân.

- Chủ đề: Sức sống mãnh liệt vượt thời gian trong tác phẩm Nguyễn Du và đồng hành của thơ văn Nguyễn Du trong kháng chiến, độc lập, tự do.

3. Cảm nhận về đoạn thơ

- Hai dòng đầu khẳng định, ngợi ca sức lay động mãnh liệt (động đất trời) của thơ Nguyễn Du, tiếng thơ ấy vang vọng lời non nước suốt cả ngàn thu.

- Hai dòng thơ sau khẳng định sức sống vĩnh cửu của thơ ca và tấm lòng của Nguyễn Du, tiếng thơ của ông có tác dụng nuôi lớn tâm hồn và thân thiết như lời ru của mẹ.

=> Cảm nhận về tình cảm của tác giả và chủ thể trữ tình dành cho Nguyễn Du: dựa vào từ ngữ, hình ảnh, cách ví von có tác dụng biểu đạt, truyền tải tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình.

III. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ VĂN BẢN

Nỗi lòng của Nguyễn Du và tác phẩm của ông

- Nguyễn Du là người có tấm lòng yêu thương và cao cả, biểu hiện qua Truyện Kiều với tiếng nói vì những người bị định mệnh không công bằng.

- Tác phẩm là kết tinh tuyệt vời của văn hóa dân tộc, góp phần làm phong phú ngôn ngữ và tinh hoa văn hóa Việt Nam.

IV. TỔNG KẾT

1. Nội dung

- Bài thơ Kính Gửi Cụ Nguyễn Du thể hiện lòng tri ân và tôn kính đối với đóng góp của Nguyễn Du trong văn hóa nước nhà.

2. Nghệ thuật

- Sử dụng lục bát truyền thống với ngôn ngữ giản dị, hàm súc, nhưng giàu ý nghĩa và tình cảm.

- Giọng điệu nhẹ nhàng, trữ tình, hào sảng, hào hùng khi cần thiết.