Bài tập 1. Hãy xác định chỉ một phương án đúng.
1.1. Đặc điểm nổi bật của tình hình xã hội Pháp trước khi bùng nổ cách mạng là
A. phân chia thành 3 đẳng cấp: Quý tộc, Tư sản và Nông dân.
B. phân chia thành 3 đẳng cấp: Quý tộc, Phong kiến và Nông dân.
C. phân chia thành 3 đẳng cấp: Tăng lữ, Quý tộc và Nông dân.
D. phân chia thành 3 đẳng cấp: Tăng lữ, Quý tộc và Đẳng cấp thứ ba.
Hướng dẫn trả lời:
D. phân chia thành 3 đẳng cấp: Tăng lữ, Quý tộc và Đẳng cấp thứ ba.
1.2. Các nhà tư tưởng tiêu biểu của trào lưu Triết học Ánh sáng là
A. S. Mông-te-xki-ơ, Ô-oen và Phu-ri-ê
B. Ô-oen, Phu-ri-ê và Xanh Xi-mông.
C. S. Mông-te-xki-ơ, G. G. Rút-xô và Vôn-te.
D. G. G. Rút-Xô, Vôn-te, Xanh Xi-mông.
Hướng dẫn trả lời:
C. S. Mông-te-xki-ơ, G. G. Rút-xô và Vôn-te.
1.3. Nội dung tư tưởng chính của trào lưu Triết học Ánh sáng là
A. lên án chế độ phong kiến và nhà thờ Ki-tô giáo, đưa ra lý thuyết về xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa.
B. lên án chế độ tư bản chủ nghĩa, đưa ra lý thuyết về xây dựng nhà nước
xã hội chủ nghĩa.
C. lên án chế độ phong kiến, đưa ra lý thuyết xây dựng nhà nước tư bản chủ nghĩa.
D. lên án chế độ phong kiến, đưa ra lý thuyết xây dựng nhà nước quân chủ lập hiến.
Hướng dẫn trả lời:
C. lên án chế độ phong kiến, đưa ra lý thuyết xây dựng nhà nước tư bản chủ nghĩa.
1.4. Chế độ chính trị ở nước Pháp trước khi cách mạng bùng nổ là
A. quân chủ lập hiến.
B. phong kiến phân tán.
C. quân chủ chuyên chế.
D. tiền phong kiến.
Hướng dẫn trả lời:
C. quân chủ chuyên chế.
1.5. Mâu thuẫn bao trùm trong xã hội Pháp trước cách mạng là
A. giữa nông dân và bọn chủ đất.
B. giữa vô sản và tư sản.
C. giữa tư sản và chế độ phong kiến.
D. giữa các tầng lớp nhân dân Pháp và chế độ phong kiến.
Hướng dẫn trả lời:
D. giữa các tầng lớp nhân dân Pháp và chế độ phong kiến.
1.6. Điểm giống nhau cơ bản giữa nước Anh và nước Pháp khi cách mạng tư sản bùng nổ là
A. xã hội đều phân chia đẳng cấp.
B. nguyên nhân trực tiếp dẫn đến cách mạng bùng nổ đều xoay quanh vấn đề tài chính.
C. đều có sự xâm nhập kinh tế tư bản chủ nghĩa vào nông nghiệp.
D. đều do quý tộc mới lãnh đạo.
Hướng dẫn trả lời:
B. nguyên nhân trực tiếp dẫn đến cách mạng bùng nổ đều xoay quanh vấn đề tài chính.
1.7. Khẩu hiệu nổi tiếng của bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền là
A.”Độc lập – Tự do – Hạnh phúc”.
B. “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”.
C. “Tự do, cơm áo, hoà bình”.
D.“Mọi người sinh ra đều bình đẳng”.
Hướng dẫn trả lời:
B. “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”.
1.8. Chính sách nào của chính quyền Gia-cô-banh thể hiện sự triệt để của cách mạng?
A. Xóa bỏ Hiến pháp cũ, đề ra Hiến pháp mới tiến bộ hơn.
B. Xử tử vua và hoàng hậu, xoá bỏ chế độ quân chủ chuyên chế, thiết lập nền cộng hòa đầu tiên. C. Thực hiện chế độ phổ thông đầu phiếu cho công dân nam từ 21 tuổi trở lên.
D. Giải quyết các quyền lợi cho nhân dân, đặc biệt là vấn đề ruộng đất cho nông dân.
Hướng dẫn trả lời:
D. Giải quyết các quyền lợi cho nhân dân, đặc biệt là vấn đề ruộng đất cho nông dân.
1.9. Lực lượng chủ yếu đưa Cách mạng tư sản Pháp đạt đến đỉnh cao là
A. tư sản Pháp.
B. chính quyền dân chủ cách mạng Gia-cô-banh.
C. quần chúng nhân dân Pháp.
D. lực lượng quân đội cách mạng.
Hướng dẫn trả lời:
C. quần chúng nhân dân Pháp.
Bài tập 2. Hãy ghép ô thông tin ở bên phải, bên trái với ô ở giữa sao cho đúng với nguyên nhân, diễn biến, kết quả ý nghĩa của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII.
1. Lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế. |
| 10. Nền công thương nghiệp bị kìm hãm. |
2. Kinh tế nông nghiệp lạc hậu. | 11. Xuất hiện trào lưu Triết học Ánh sáng. | |
3. Phá ngục Ba - xti. | 12. Tồn tại chế độ ba đẳng cấp. | |
4. Đưa giai cấp tư sản lên cầm quyền. |
| 13. Chế độ phong kiến bị lung lay ở khắp châu Âu. |
5. Thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền. | 14. Thiết lập nền cộng hòa đầu tiên. | |
6. Thị trường dân tộc thống nhất được hình thành. |
| 15. Thiết lập nền chuyên chính dân chủ cách mạng Gia-cô-banh. |
7. Hiến pháp được thông qua. | 16. Tư tưởng Tự do, Bình đẳng, Bác ái được truyền bá rộng rãi. | |
8. Xử tử vua Lu-I XVI. |
| 17. Tư sản cách mạng đảo chính, cách mạng thoái trào, kết thúc. |
9. Mở đầu thời đại thắng lợi và củng cố chủ nghĩa tư bản ở Pháp. | 18. Để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho phong trào cách mạng các nước. |
Hướng dẫn trả lời:
Nguyên nhân
2. Kinh tế nông nghiệp lạc hậu.
10. Nền công thương nghiệp bị kìm hãm.
11. Xuất hiện trào lưu Triết học Ánh sáng.
12. Tồn tại chế độ ba đẳng cấp.
Diễn biến
3. Phá ngục Ba - xti.
5. Thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền.
7. Hiến pháp được thông qua.
8. Xử tử vua Lu-I XVI.
15. Thiết lập nền chuyên chính dân chủ cách mạng Gia-cô-banh.
17. Tư sản cách mạng đảo chính, cách mạng thoái trào, kết thúc.
Kết quả
1. Lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế.
4. Đưa giai cấp tư sản lên cầm quyền.
6. Thị trường dân tộc thống nhất được hình thành.
14. Thiết lập nền cộng hòa đầu tiên.
Ý nghĩa
9. Mở đầu thời đại thắng lợi và củng cố chủ nghĩa tư bản ở Pháp.
13. Chế độ phong kiến bị lung lay ở khắp châu Âu.
16. Tư tưởng Tự do, Bình đẳng, Bác ái được truyền bá rộng rãi.
18. Để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho phong trào cách mạng các nước.
Bài tập 3. Hãy hoàn thiện sơ đồ (theo gợi ý dưới đây) về sự phân chia đẳng cấp trong xã hội Pháp trước cách mạng.
………… (1) …………
………… (2) …………
Có mọi đặc quyền, không phải nộp thuế
………… (3) …………
Tư sản
Công nhân
Nông dân
………… (4) …………
Hướng dẫn trả lời:
Tăng lữ
Quý tộc
Có mọi đặc quyền, không phải nộp thuế
Đẳng cấp thứ ba
Tư sản
Công nhân
Nông dân
Chịu nhiều ách áp bức, bóc lột
Bài tập 1. Quan sát hình bên và nêu nhận xét của em về tình cảnh của người nông dân Pháp trước cách mạng.
Hướng dẫn trả lời:
Hình ảnh người nông dân Pháp trước cách mạng được miêu tả trong gợi ý tạo ra một bức tranh về tình cảnh khó khăn và bất công mà họ đang phải đối mặt. Nhìn chung, tình cảnh của người nông dân tại thời điểm đó rất khó khăn và đáng thương. Dưới đây là một số nhận xét về tình cảnh của họ:
Tình trạng sức khỏe yếu đuối:
Mô tả về người nông dân già nua, ốm yếu và chỉ có một cái cuốc thô sơ để làm việc thể hiện rằng họ phải làm việc vất vả trong điều kiện khắc nghiệt. Họ không có công cụ hiện đại và thường phải dựa vào sức lao động tay chân của mình.
Bất công và tác động tiêu cực từ tầng lớp khác:
Sự so sánh giữa hình ảnh người nông dân và tầng lớp quý tộc, đặc biệt là Tăng lữ và Quý tộc Pháp, thể hiện sự bất công trong phân phối tài nguyên và quyền lực trong xã hội. Người nông dân đang phải mang gánh nặng của tầng lớp khác trên lưng, tượng trưng cho việc họ phải chịu sự khai thác và áp bức.
Tình trạng mất mùa màng và khó khăn sinh kế:
Sự xuất hiện của các loài động vật gây hại như chim, chuột, thỏ... phá hoại mùa màng chỉ ra tình trạng mất mùa màng và khó khăn trong việc duy trì cuộc sống sinh kế. Điều này thể hiện mức độ khó khăn của người nông dân trong việc bảo vệ mùa màng của họ khỏi sự tác động tiêu cực.
Bài tập 2. Hãy vẽ sơ đồ thể hiện quá trình phát triển của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII.
Hướng dẫn trả lời:
Bài tập 3. Lập bảng so sánh điểm giống nhau và khác nhau giữa cuộc Cách mạng tư sản Anh, Cách mạng tư sản Pháp, Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ về: nguyên nhân, kết quả, tính chất, ý nghĩa, đặc điểm chính.
Hướng dẫn trả lời:
Những điểm giống nhau:
Nguyên nhân: Cả ba sự kiện đều phần nào phản ánh mâu thuẫn giữa các tầng lớp xã hội, bất công xã hội và sự cản trở về quyền tự do, quyền dân chủ.
Người lãnh đạo: Trong cả ba trường hợp, những người lãnh đạo đều tham gia vào việc thúc đẩy thay đổi và nâng cao quyền tự do cho nhân dân.
Kết quả và ý nghĩa: Các sự kiện này đã định hình lại cơ cấu xã hội, tạo ra mô hình chính trị mới, và thúc đẩy sự phát triển của quyền tự do và tư sản.
Những điểm khác nhau:
Cách mạng tư sản Anh | Cách mạng tư sản Pháp | Chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mỹ | |
Nguyên nhân | Xung đột chính trị, kinh tế và xã hội; quyền lực vua bị hạn chế. | Bất công xã hội, sự tụt hậu của hệ thống phong kiến, tình trạng thất nghiệp, thiếu thực phẩm. | Sự áp bức thuế, hạn chế tự do kinh doanh, yêu cầu tự quyền tự trị. |
Người lãnh đạo chính | Quốc hội, Oliver Cromwell. | Tầng lớp tư sản, Nhà nước Thứ ba. | Lãnh tụ như George Washington. |
Kết quả | Phục hưng Hoàng gia Stuart; hạn chế quyền vua; sự phát triển của tư sản. | Sụp đổ chế độ phong kiến; tạo nền Cộng hoà; thay đổi xã hội và chính trị. | Giành độc lập, thành lập Hoa Kỳ, tự trị. |
Tính chất | Phân phối tài nguyên, chế độ quân chủ lập hiến. | Cách mạng dân chủ xã hội, phân bổ tài nguyên. | Cuộc chiến tranh giành độc lập. |
Ý nghĩa | Định hình mô hình chính trị mới; giới hạn quyền vua; thúc đẩy sự phát triển kinh tế. | Phá vỡ cơ cấu phong kiến, tạo cơ hội cho tầng lớp lao động. | Khẳng định quyền tự trị, độc lập. |
Đặc điểm chính | Chế độ quân chủ lập hiến; phong kiến vẫn tồn tại. | Tương kháng chế độ phong kiến; sự phát triển của tư sản. | Cuộc chiến tranh giành độc lập. |
Bài tập 4. Từ so sánh trên, hãy giải thích vì sao Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII được coi là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất thời cận đại?
Hướng dẫn trả lời:
Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỷ XVIII được coi là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất thời cận đại vì những biến cố và thay đổi mà nó mang lại trong xã hội và chính trị của Pháp đã có ảnh hưởng sâu sắc và toàn diện, tạo ra một sự thay đổi hoàn toàn so với chế độ phong kiến trước đó. Dưới đây là lý do tại sao Cách mạng tư sản Pháp được coi là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất thời cận đại:
Lật đổ hoàn toàn chế độ phong kiến:
Cách mạng tư sản Pháp đã lật đổ chế độ phong kiến và hoàn toàn thay đổi cơ cấu xã hội và hệ thống chính trị. Quyền lực của quý tộc và vua bị hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn.
Thiết lập nền Cộng hoà:
Cuộc cách mạng đã tạo ra nền Cộng hòa thay vì chế độ quân chủ phong kiến. Nhà nước chuyển từ chế độ quyền lực tập trung vào tầng lớp quý tộc sang hình thức chính quyền dân chủ đại diện.
Xóa bỏ rào cản và mở đường cho chủ nghĩa tư bản:
Cách mạng đã phá vỡ các rào cản truyền thống và các yếu tố hạn chế, giới hạn tư duy và hoạt động kinh doanh của tư sản. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa tư bản.
Xác lập quyền tư hữu đất đai dân chủ:
Khác với chế độ phong kiến, Cách mạng tư sản Pháp xác lập quyền tư hữu đất đai dân chủ, cho phép nông dân và tầng lớp lao động sở hữu đất để sản xuất, từ đó cải thiện tình hình kinh tế và xã hội của họ.
Xoá bỏ chế độ sở hữu phong kiến:
Cuộc cách mạng đã tiến hành việc xoá bỏ chế độ sở hữu phong kiến, đảm bảo rằng tài nguyên và quyền lợi không tập trung vào tầng lớp quý tộc và vị vua.
Xác lập sự thống trị của tư bản:
Cách mạng đã góp phần xác lập sự thống trị của tư bản, mở ra một thời kỳ phát triển vượt bậc trong kinh tế, khoa học và công nghệ của Pháp.