Bài soạn lớp 8: Ôn tập truyện kí Việt Nam
Hướng dẫn soạn bài: Ôn tập truyện kí Việt Nam - Trang 104 sgk ngữ văn 8 tập 1. Tất cả các câu hỏi trong bài học đều được trả lời rành mạch và dễ hiểu. Với cách soạn sau, các em học sinh sẽ nắm tốt nội dung bài học. Ngoài ra, nếu có câu hỏi nào, các em comment phía dưới để thầy cô giải đáp.
[toc:ul]
1. Lập bảng thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam từ đầu năm học theo mẫu
Trả lời:
Tên văn bản, tác giả | Thể loại | Phương thức biểu đạt | Nội dung chủ yếu | Đặc sắc nghệ thuật |
Tôi đi học Thanh Tịnh (1911 – 1988) | Truyện ngắn | Tự sự + miêu tả + biểu cảm | Hồi tưởng lại tâm trạng bỡ ngỡ, hồi hộp, lo sợ, những cảm giác trong sáng, mới lạ nảy nở trong lòng nhân vật tôi ở ngày đầu tiên đi học | Nhiều hình ảnh so sánh đặc sắc Ngôn từ giàu chất thơ (Trữ tình) Kể chuyện tự nhiên, hấp dẫn |
Trong lòng mẹ Nguyên Hồng (1918 – 1982) | Hồi kí | Tự sự + miêu tả + biểu cảm | Những đau đớn tủi cực của bé Hồng và tìn yêu thương mẹ tha thiết của em | Nhiều hình ảnh so sánh gợi cảm Lời văn chân thuực giọng điệu trũ tình thiết tha |
Tức nước vỡ bờ Ngô Tất Tố (1893 – 1954) | Tiểu thuyết | Tự sự + miêu tả | Phê phán xã hội thực dân nửa phong kiến tàn ác bất nhân và cơ ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông dân | Tính cách nhân vật miêu tả qua ngôn ngữ, hành động. Lời văn giản dị, chân thực. |
Lão Hạc Nam Cao (1915 – 1951) | Truyện ngắn | Tự sự + miêu tả + biểu cảm + nghị luận | Số phận bi thảm của người nông dân trong xã hội cũ. Ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của họ. | Diễn biến tâm lí nhân vật sâu sắc. Kể chuyện tự nhiên, chân thực. |
2. Hãy nêu những điểm giống nhau và khác nhau chủ yếu về nội dung và hình thức nghệ thuật của ba văn bản trong các bài 2, 3 và 4.
Trả lời:
- Điểm giống nhau:
- Nội dung:
- Đều viết về con người và cuộc sống xã hội thời kì (1930 – 1945)
- Đi sâu miêu tả số phận con người trong xã hội cũ.
- Đều chan chứ tinh thần nhân đạo.
- Nghệ thuật:
- Đều là tự sự - truyện hiện đại
- Sử dụng bút pháp hiện thực: Lối viết chân thực, gần với đời sống, hình ảnh giản dị, giá trị biểu cảm cao.
- Điểm khác nhau:
Điểm khác | Trong lòng mẹ | Tức nước vỡ bờ | Lão hạc |
Nội dung | Nỗi khổ về tinh thần của bé Hồng Thiếu thốn tình cảm của cha, mẹ Bị những thành kiến đầy đọa Tình yêu thương mẹ tha thiết mãnh liệt | Nỗi khổ về vật chất và tinh thần của chị Dậu Sưu cao thuế nặng Bị các thế lực phong kiến áp bức Tình yêu chồng con tha thiết | Số phạn bi thảm và cuộc đời bế tắc của Lão Hạc. Nhưng phẩm chất vô cùng cao đẹp: coi trọng danh dự, sống nghĩa tình, thủy chung. |
Nghệ thuật | Hồi kí PTBĐ: tự sự - biểu cảm Giọng văn hồi kí chân thực, thiết tha | Tiểu thuyết PTBĐ: Tự sự Khắc họa nhân vật qua ngôn ngữ, hành động | Truyện ngắn PTBĐ: Tự sự nhưng đậm chất trữ tình và triết lí Phân tích tâm lí nhân vật sâu sắc. |
3. Trong mỗi văn bản của các bài 2, 3 và 4 kể trên, em thích nhất nhân vật hoặc đoạn văn nào? Vì sao?
Trả lời:
Trong các nhân vật thì em thích nhất là nhân vật Lão Hạc vì:
Lão Hạc là một nông dân nghèo cực, không được học hành, chẳng có chữ nghĩa, càng không biết nhiều lí luận về tình phụ tử. Nhưng cái chết dữ dội của lão là bằng chứng cảm động về cái tình cha con nguyên sơ mộc mạc mhưng thăm thẳm, thiêng liêng biết chừng nào! Cái chết của Lão Hạc, từ trong bản chất của nó, chưa hẳn là bi quan. Bởi, nó vẫn nói lên niềm tin sâu sắc và sự trường tồn vào bản chất của con người, qua mấy dòng suy ngẫm, triết lí của ông giáo ở cuối truyện:
"Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn!”