[toc:ul]
Trong hình 48, ta có hai đường tròn (O;2cm) và (A;2cm) cắt nhau tại C, D. Điểm A nằm trên đường tròn tâm O.
a) Vẽ đường tròn tâm C, bán kính 2cm.
b) Vì sao đường tròn(C;2cm) đi qua O, A?
a) Vẽ đường tròn.
b) Vì (O, 2cm) cắt (A, 2cm) tại C, D nên C nằm trên (O, 2cm) và C nằm trên (A, 2cm)
=> OC=AC=2cm
=> (C,2cm) đi qua O và A.
Trên hình 49, ta có hai đường tròn (A;2cm) và (B;2cm) cắt nhau tại C,D,AB=4cm. Đường tròn tâm A,B lần lượt cắt đoạn thẳng AB tại K,I.
a) Tính CA, CB, DA, DB.
b) I có phải là trung điểm của đoạn thẳng AB không?
c) Tính IK.
a) Vì (A,3cm) cắt (B,2cm) tại C,D nên C,D nằm trên đường tròn (A,3cm) và C,D nằm trên (B,2cm)
=> CA=DA=3cm và CB=DB=2cm.
b) Vì (A,3cm) cắt AB tại K => K nằm trên (A,2cm) => AK=3cm
Vì (B,2cm) cắt AB tại I => I nằm trên (N,2cm) => BI=2cm
Vì A,I,B thẳng hàng => AB=AI+IB
=>AI=AB−BI=4−2=2(cm)
=> AI=IB(=2cm)
=> I là trung điểm của AB.
c) Vì A,I,K thẳng hàng => AK=AI+IK
=>IK=AK−AI=3−2=1(cm)
Với compa, hãy so sánh các đoạn thẳng trong hình 50 rồi đánh cùng một dấu cho các đoạn thẳng bằng nhau.
Cách so sánh: Dùng compa với độ mở sao cho hai mũi nhọn compa trùng với hai đầu của một đoạn thẳng. Với cùng độ mở đó ta có thể so sánh với độ dài đoạn thẳng thứ hai.
Kết quả so sánh: LM < AB = IK < ES = GH < CD = PQ
Đánh dấu các đoạn thẳng bằng nhau bởi các kí hiệu giống nhau (như hình dưới)
(Chúng ta có 3 cặp đoạn thẳng bằng nhau: AB = IK; ES = GH; CD = PQ)
Đố: Xem hình 51. So sánh AB+BC+AC với OM bằng mắt rồi kiểm tra bằng dụng cụ.
- So sánh bằng mắt: AB+BC+AC=OM
- Kiểm tra (bằng thước đo hay compa): Trên tia OM kể từ O ta đặt liên tiếp ba đoạn thẳng có độ dài lần lượt bằng AB,BC,CA. Ta thấy điểm cuối trùng với M.
Vậy AB+BC+AC=OM
Vẽ lại các hình sau (đúng kích thước như hình đã cho)
a) Trước hết vẽ đường tròn bán kính 1.2 cm rồi vẽ đường kình của đường tròn. Trên hai nửa mặt phẳng bờ đối nhau là đường kính vẽ hai nửa đường tròn có đường kính lần lượt là đoạn nối tâm tới một đầu của đường kính vừa vẽ. Sau cùng tô màu như hình vẽ.
b) Trước hết, vẽ hình vuông. Lấy giao điểm của hai đường chéo làm tâm vẽ 5 đường tròn có bán kính lần lượt bằng bán kính của 5 đường tròn đã cho.
c) Trước hết vẽ đường tròn ở chính giữa có bán kình R. Vẽ một đường tròn phụ trùng với tâm đường tròn vừa vẽ, bán kính 2R. Trên đường tròn phụ, vẽ liên tiếp 6 dây, mỗi dây có độ dài 2R .Sau đó vẽ sáu đường tròn có tâm là mút của mỗi dây.
d) Vẽ đường tròn bán kính R bằng bán kình của đường tròn ở chính giữa. Vẽ liên tiếp sáu dây, mỗi dây dài R. Vẽ sáu nửa đường tròn ra phía ngoài của đường tròn vừa vẽ mỗi nửa đường tròn có đường kính là mỗi dây.