Soạn mới giáo án Lịch sử 8 CTST bài 15: Trung Quốc

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác tư liệu 15.1, xác định khu vực ảnh hưởng của các cường quốc trên lãnh thổ Trung Quốc vào cuối thế kỉ XIX.

+ GV lưu ý HS thuật ngữ “khu vực ảnh hưởng”: Đây là vùng đất mà Triều Thanh phải giao cho các nước đế quốc chiếm đóng, quản lí, kiểm soát về thương mại và đầu tư theo các hiệp ước được kí từ sau thất bại của Chiến tranh thuốc phiện (1840 – 1842) nhưng không phải là “thuộc địa”.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác tư liệu 15.1, mục Em có biết, thông tin mục 1 SGK tr.64 và trả lời câu hỏi: Quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc diễn ra như thế nào?

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh, video có liên quan đến quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc:

Chiến tranh thuốc phiện (1840 -1842)

Các nước đế quốc xâu xé “cái bánh ngọt” Trung Quốc

https://www.youtube.com/watch?v=_LKbIE3qXmY

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác hình ảnh, tư liệu, thông tin trong mục và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc

- Lí do các cường quốc xâm lược Trung Quốc:

+ Có tiềm năng về nguyên liệu thô.

+ Thị trường tiêu thụ rộng lớn.

→ Trở thành đối tượng xâm lược của các nước đế quốc vào thế kỉ XIX.

- Sự kiện mở đầu quá trình các cường quốc xâm lược: Anh gây chiến (Chiến tranh thuốc phiện).

→ Nhà Thanh buộc phải kí với Anh Hiệp ước Nam Kinh.

- Quá trình các cường quốc Đức, Nga, Pháp, Nhật xác lập các vùng ảnh hưởng: dùng vũ lực ép Trung Quốc kí nhiều hiệp ước bất bình đẳng về chính trị, kinh tế.

- Hậu quả của quá trình các cường xâm lược Trung Quốc:

+ Các nước đế quốc từng bước xác lập các vùng ảnh hưởng.

+ Kiểm soát hoàn toàn về thương mại ở nhiều tỉnh thuộc lãnh thổ nhà Thanh.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS đọc mục Nhân vật lịch sử SGK tr.65 và giới thiệu thêm về Tôn Trung Sơn và tổ chức Đồng Minh Hội (Đính kèm phía dưới Hoạt động 2).

- GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, đọc thông tin mục 2 SGK tr.65 và trả lời câu hỏi: Trình bày những nét chính về diễn biến, kết quả, ý nghĩa, hạn chế của Cách mạng Tân Hợi.

- GV trình chiếu thêm cho HS quan sát thêm một số hình ảnh, video về Cách mạng Tân Hợi:

Quang cảnh đường Nam Kinh sau cuộc khởi nghĩa Thượng Hải năm 1911

Khởi nghĩa Vũ Xương bắt đầu cuộc

Cách mạng Tân Hợi 1911

https://www.youtube.com/watch?v=C8d7cG80Kns&t=25s

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác hình ảnh, video, tư liệu, thông tin trong mục và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu những nét chính về diễn biến, kết quả và ý nghĩa của Cách mạng Tân Hợi.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

2. Cách mạng Tân Hợi

- Diễn biến:

+ 9/5/1911: triều đình nhà Thanh ra sắc lệnh Quốc hữu hóa đường sắt.

→ Tư sản và nhân dân công khai phản đối.

+ 10/10/1911: cách mạng bùng nổ.

→ Thắng lợi ở Vũ Xương.

+ 12/1911: Tôn Trung Sơn được bầu làm Đại Tổng thống lâm thời.

+ 12/2/1912: Hoàng đế Phổ Nghi thoái vị.

+ 2/1912: Tôn Trung Sơn từ chức. Quyền tổng thống thuộc về Viên Thế Khải.

→ Cách mạng kết thúc.

- Kết quả:

+ Nền quân chủ chuyên chế của nhà Thanh sụp đổ.

+ Chấm dứt thời kì phong kiến hàng nghìn năm ở Trung Quốc.

- Ý nghĩa:

+ Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

+ Có ảnh hưởng nhất định đến cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở một số nước châu Á.

- Hạn chế:

+ Chưa giải quyết được vấn đề về độc lập cho Trung Quốc.

+ Chưa giải quyết được vấn đề về ruộng đất cho nông dân.

TÔN TRUNG SƠN VÀ TỔ CHỨC ĐỒNG MINH HỘI

2. Trung Quốc Đồng minh hội

- Năm 1905, Trung Quốc Đồng minh hội – chính đảng của giai cấp tư sản ra đời. Cương lĩnh chính trị dựa trên tư tưởng Tam dân của Tôn Trung Sơn:

+ Dân tộc: thống nhất về chính trị và chấm dứt ảnh hưởng ngoại bang.

+ Dân quyền: chuyển đổi dần sang Chính phủ dân chủ, với đầy đủ các sự tự do cá nhân và các quyền cho mọi người dân Trung Quốc.

+ Dân sinh: cải thiện kinh tế bao gồm công nghiệp hóa và phân bố đất đai bình đẳng hơn.

- Mục tiêu của Hội: đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân quốc, thực hiện bình đẳng ruộng đất.

- Nhờ xác định rõ mục tiêu, thu hút đông đảo nhân dân tham gia, có quá trình chuẩn bị mọi mặt cho khởi nghĩa vũ trang, Trung Quốc Đồng minh hội đã lãnh đạo thắng lợi cuộc Cách mạng Tân Hợi.

Tôn Trung Sơn với thành viên  Đồng Minh hội