HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS, từng bước làm quen bài học.

b. Cách thức tiến hành

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Thực vật quanh ta”

- GV phổ biến luật chơi: GV chia lớp thành các nhóm nhỏ, phát cho nhóm HS giấy A0 và yêu cầu các thành viên trong nhóm ghi tên của các loài cây xung quanh mà các em biết. Nhóm nào ghi được nhiều và chính xác nhất sẽ được tuyên dương.

- GV nhận xét tinh thần làm việc nhóm, đặt câu hỏi gợi mở trong SGK và gọi vài HS trả lời: Xung quanh chúng ta có rất nhiều cây khác nhau. Em thích những cây nào? Vì sao?

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Thiên nhiên đã ban tặng cho con người rất nhiều thứ, một trong số đó là thực vật. Đến với bài học đầu tiên trong chủ đề này, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu một số bộ phận của thực vật để chúng ta có thêm thật nhiều kiến thức bổ ích và hấp dẫn. Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 13. Một số bộ phận của thực vật

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Giới thiệu tên cây và đặc điểm nổi bật của cây đó

a. Mục tiêu: HS nhận biết, giới thiệu được tên cây và đặc điểm nổi bật của cây đó. 

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc câu dẫn của hoạt động, quan sát hình 1 theo nhóm (2-4 HS) chọn một số cây trong hình (hoặc cây trong thực tế mà HS biết) và thực hiện theo yêu cầu của hoạt động: Các bạn trong hình đang quan sát những cây nào? Nêu đặc điểm của một số cây trong hình?

- GV mời đại diện một số nhóm HS lên giới thiệu về tên cây, đặc điểm nổi bật của cây đó.

- GV giúp HS rút ra nhận xét qua phần trình bày: Thực vật rất đa dạng, các loại cây khác nhau có những đặc điểm khác nhau.

Hoạt động 2: Nói tên và mô tả được đặc điểm của rễ cây

a. Mục tiêu: HS vui vẻ, tích cực, quan sát tranh, vật thật, nói được tên loại rể và mô tả được đặc điểm của rễ cây đó với bạn. 

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc câu hỏi, quan sát thông tin ở hình 2 (hình hai loại rễ cây) và quan sát vật thật để HS nói được tên từng loại rễ, nhận xét được đặc điểm về hình dạng của từng loại đó.

- GV gọi đại diện một số nhóm HS lên nhận xét, mô tả về hai loại rễ cây khác nhau.

- GV chốt kiến thức: Rễ cây có hai loại chính là rễ cọc và rễ chùm.

- GV giới thiệu thêm một số cây thật quen thuộc ở địa phương có rễ cọc và rễ chùm.

- GV yêu cầu HS nêu thêm một số cây thuộc rễ cọc và rễ chùm mà các em biết

C. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH

a. Mục tiêu: HS nhận biết, nêu được tên, loại rễ và mô tả đặc điểm của loại rễ đó. 

b. Cách tiến hành

- GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu HS mỗi nhóm quan sát các hình từ 3 đến 6 để nó tên cây và loại rễ của cây đó tương ứng với hình được phân công.

- GV yêu cầu đại diện các nhóm báo cáo kết quả.

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Thử tài nhanh nhẹn”.

- GV phổ biến luật chơi: GV chia lớp thành 2 dãy: dãy 1 là rễ cọc, dãy 2 là rễ chùm. HS hai dãy lần lượt thi nhau kể tên một loại cây thuộc rễ cọc/chùm mà nhớ được phân công. Dãy nào không trả lời được đến cuối thì dãy đó thua, còn dãy chiến thắng sẽ được tuyên dương.

- GV khen ngợi kết quả làm việc của nhóm

C. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nói được tên cây và mô tả đặc điểm của thân cây.

a. Mục tiêu: HS nhận biết, giới thiệu được tên cây và đặc điểm nổi bật của cây đó. 

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân đọc yêu cầu hoạt động và quan sát hình từ 7 đến 10 trong SGK và trả lời câu hỏi:

+ Nêu tên các loại cây em thấy?

+ Cây nào có thân đứng, thân leo, thân bò?

+ Cây nào có thân gỗ, thân thảo?

- GV nhận xét và chốt đáp án chính xác.

Hoạt động 2: Nhận xét đặc điểm của hình dáng cây

a. Mục tiêu: HS vui vẻ, tích cực, lựa chọn cây mình thích để quan sát và mô tả được một số đặc điểm của cây đó với bạn, nói được tên cây, đặc điểm về thân của chúng.   

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS quan sát kĩ và nhận xét đặc điểm của các cây với nhau (ví dụ: độ lớn, hình dạng, cách mọc, độ cứng, mềm,...) và gợi ý để HS nhớ lại một số thân cây gỗ quen thuộc ở địa phương, quan sát vật thật để cảm nhận đặc điểm của thân gỗ, cây thân thảo.

- GV yêu cầu HS chia sẻ kết quả quan sát, đưa ra nhận xét (đơn giản) về hình dáng (cao, to, nhỏ, thấp, dài,...), cách mọc (thẳng, leo bám vào thân cây hoặc vật khác, nằm, bò sát mặt đất,...); độ cứng, có thêm cành (thân gỗ), mềm (thân thảo) củ thân cây.

- GV chốt kiến thức: Thực vật có thân đứng, thân leo, thân bò. Có loại thân gỗ như mít, xoài,... và có loại thân thảo như lúa, đậu, dưa hấu,...

- GV hướng dẫn HS đọc mục Em có biết để tìm hiểu mở rộng thêm một số bộ phận biến dạng của cây và khuyến khích HS lấy thêm ví dụ về một số loại cây có bộ phận thân, rễ biến dạng.

D. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH

a. Mục tiêu: HS tự giác thực hiện nhiệm vụ, quan sát xung quanh, hỏi tên cây và viết được tên cây phù hợp theo các ô phân loại thân cây mọc đứng, thân bò, thân leo.

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS quan sát tranh ảnh các cây quen thuộc ở địa phương hoặc thực tế các cây ở xung quanh lớp học (nếu có điều kiện) và ghi lại tên cây, phân loại chúng theo đặc điểm của thân (khuyến khích các nhóm ghi được hơn 2 cây ở mỗi ô)

- GV bao quát và hướng dẫn HS quan sát thực tế (tùy điều kiện tổ chức hoạt động)

- GV tổ chức cho HS báo cáo kết quả quan sát trong nhóm và trước lớp, tuyên dương những HS ghi được nhiều tên cây và phân loại chính xác nhất.

* CỦNG CỐ, DẶN DÒ

- GV khái quát lại những kiến thức trọng tâm của bài học.

- GV nhắc mỗi HS chuẩn bị mang đến lớp giờ học sau 2 chiếc lá có hình dạng, kích thước như nhau.

- HS hào hứng tham gia trò chơi

- HS nhận giấy, thảo luận và ghi tên

- HS trao đổi và chia sẻ câu trả lời:

- HS lắng nghe và tiếp thu

- HS quan sát, thảo luận, lựa chọn cây yêu thích và miêu tả:

+ Cây cau rất cao, thân thẳng

+ Cây su hào lá dài

+ Cây xoài có nhiều quả

+ Cây huyết dụ có lá màu đỏ

- HS nhóm lên trình bày, các nhóm khác bổ sung.

- HS lắng nghe và tiếp thu

- HS quan sát và trao đổi trả lời câu hỏi:

+ Rễ cọc: có nhiều rễ con mọc xiên, từ các rễ con lại mọc ra nhiều rễ bé hơn.

+ Rễ chùm: gồm nhiều rễ con dài gần bằng nhau tạo thành một chùm.

- HS các nhóm trình bày, các nhóm khác lắng nghe và bổ sung

- HS lắng nghe và ghi nhớ.

- HS quan sát và tiếp thu.

- HS suy nghĩ và kể tên.

- HS quan sát, thảo luận nhóm và trả lời:

+ Nhóm 1 (hình 3): Cây rau dền – rễ cọc.

+ Nhóm 2 (hình 4): Cây cần tây – rễ chùm.

+ Nhóm 3 (hình 5): Cây lúa – rễ chùm.

+ Nhóm 4 (hình 6): Cây bưởi – rễ cọc.

- HS các nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác lắng nghe và bỏ sung.

- HS hào hứng tham gia trò chơi.

- HS suy nghĩ, lần lượt kể tên.

- HS lắng nghe và tiếp thu

- HS quan sát và trả lời câu hỏi:

+ Cây có thân mọc đứng: cây mít, cây lúa

 Cây thân leo: cây mướp

Cây thân bò: cây dưa hấu.

+ Cây thân gỗ: cây mít

Cây thân thảo: cây lúa, cây mướp, cây dưa hấu.

- HS lắng nghe và tiếp thu

- HS trả lời, các HS khác lắng nghe, bổ sung

- HS quan sát và rút ra đặc điểm

lắng nghe và tiếp thu

- HS chia sẻ kết quả quan sát.

- HS lắng nghe và ghi nhớ

- HS đọc và lấy ví dụ

- HS quan sát tranh được chuẩn bị sẵn và ghi chép tên cây, phân loại chúng

- HS lắng nghe và tiếp thu

- HS chăm chú lắng nghe

- HS lắng nghe và ghi nhớ

- HS lắng nghe, ghi nhớ và tiếp nhận nhiệm vụ