Soạn siêu ngắn ngữ văn 11 CTST bài 7 Độc "Tiểu Thanh kí"

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Bạn hiểu thế nào là “tri âm” và biết thành ngữ, tục ngữ hay tác phẩm văn học nào nói về chuyện “tri âm”? Hãy chia sẻ với các bạn trong lớp.

Hướng dẫn trả lời:

"Tri âm" nói về quan hệ giữa những người thân thiết đến mức có thể hiểu nhau mà không cần phải nói ra. 

Ví dụ: Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân

TRONG KHI ĐỌC

Câu 1: Đối chiếu bản phiên âm với bản dịch nghĩa theo từng dòng, từng cặp câu để hiểu nghĩa và nội dung bài thơ

Hướng dẫn trả lời:

Bài thơ nói về số phận bất hạnh của người phụ nữ tên là Tiểu Thanh trong xã hội cũ. Qua đó, tác giả thể hiện sự đồng cảm trước cuộc đời nhiều sóng gió, khổ cực ấy

Câu 2: Hai dòng thơ cuối có mối liên hệ như thế nào với sáu dòng thơ đầu?

Hướng dẫn trả lời:

Tác giả sử dụng 2 dòng thơ cuối để đưa ra những nhận định đúc kết về cuộc đời của Tiểu Thanh

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Chủ thể trữ tình và tác giả ở tác phẩm này có phải là một? Căn cứ vào các chi tiết nào trong văn bản để bạn xác định như vậy?

Hướng dẫn trả lời:

- Chủ thể trữ tình không phải là tác giả 

- Căn cứ vào giọng điệu trữ tình và cảm xúc để diễn tả nhân vật Tiểu Thanh kết hợp với tính cách nhân vật 

Câu 2: Phân tích tính cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình đối với số phận của nàng Tiểu Thanh (chú ý từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ… trong sự đối sánh giữa bản phiên âm và bản dịch nghĩa, dịch thơ).

Hướng dẫn trả lời:

- Tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình được biểu hiện thông qua những từ ngữ và biện pháp tu từ. Dùng những từ ngữ như “hoàn mỹ”, “tuyệt vời”, “mỹ nhân” để diễn tả nhân vật Tiểu Thanh nhưng khi cô phải đối mặt với số phận hẩm hiu thì cảm xúc của chủ thể trữ tình trở nên u sầu: “mây u ám”, “gió lạnh xuyên thấu”

Câu 3: Hãy chỉ ra mối liên hệ về nội dung giữa sáu dòng thơ đầu và hai dòng thơ cuối. Từ đó, bạn hiểu gì về tâm sự của Nguyễn Du và thời đại của ông?

Hướng dẫn trả lời:

Tác giả sử dụng 2 dòng thơ cuối để đưa ra những nhận định đúc kết về cuộc đời của Tiểu Thanh qua 6 câu thơ đầu.

- Tâm sự của Nguyễn Du và thời đại của ông: thương thay số phận của Tiểu Thanh đồng thời cũng thể hiện sự lạc lõng, vô định, khóc thay chính mình 

Câu 4: Xác định cảm hứng chủ đạo và thông điệp mà tác giả muốn gửi đến độc giả qua bài thơ. Từ việc đọc hiểu bài thơ trên, bạn rút ra được lưu ý gì khi đọc một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du?

Hướng dẫn trả lời:

- Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: Thể hiện sự thương xót số phận Tiểu Thanh – hiện thân của người phụ nữ trong xã hội cũ. 

- Những lưu ý khi đọc một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du: 

+ Tìm hiểu về bối cảnh lịch sử - thời gian sáng tác

+ hiểu rõ thông điệp tác giả muốn truyền tải thông qua từng câu chữ

Câu 5: Bình luận ý kiến cho rằng: trong các nhân vật Tiểu Thanh (Độc “Tiểu Thanh kí”), Thúy Kiều (Truyện Kiều) đều có hình bóng của Nguyễn Du.

Hướng dẫn trả lời:

Em hoàn toàn đồng tình với ý kiến đó. Bởi ta có thể thấy các đặc điểm của nhân vật trong 2 tác phẩm trên đều mang những nét được tìm thấy trong những tác phẩm của Nguyễn Du, đều tái hiện được suy nghĩ, quan điểm của ông