Soạn văn 12 cực chất bài: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

[toc:ul]

I. Câu hỏi trong bài học:

Luyện tập

Bài tập 1: (Trang 93 SGK)

Bình luận ý kiến sau đây của nhà văn Thạch Lam về văn chương: Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có để vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn.

Bài tập 2: (Trang 93 SGK)

Bàn về thơ Tố Hữu, nhà phê bình Hoài Thanh viết: "Thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính đưa đến thành công của thơ anh". Hãy bày tỏ ý kiến đối với nhận định trên.

II. Soạn bài siêu ngắn: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

Luyện tập

Bài tập 1: 

Mở bài

• Nêu ý kiến của Thạch Lam về văn chương.
• Trình bày cảm nhận chung của mình về ý kiến ấy.

Thân bài

1. Giải thích

1. Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực nghĩa là: Văn chương là công cụ nghề nghiệp hoàn hảo của nhà văn, là vũ khí có khả năng giúp nhà văn hoàn thành sứ mệnh của mình một cách có hiệu quả. Nó không bị sử dụng vào mục đích xấu, hơn nữa nó luôn tác động bằng con đường tình cảm.

2. Tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác. Nghĩa là: văn chương vạch trần, phê phán những tệ lậu, những cái xấu xa của xã hội và đòi hỏi diệt trừ thay thế nó.

3. "làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn" : Văn chương đồng thời bồi đắp tinh thần, xây dựng đời sống tâm hồn, thanh lọc tình cảm con người.

2. Bình luận

• Thể hiện một thái độ lựa chọn dứt khoát, tiến bộ, tích cực. Ngầm đối thoại với xu hướng văn học thoát li, một quan niệm gần gũi với quan niệm của các nhà văn hiện thực phê phán về văn học, vai trò trách nhiệm của nhà văn cũng như sự mê hoặc, quyến rũ của văn chương.
• Rất tự hào về vũ khí của mình. Ý thức được sức mạnh và sự cao cả của văn học. Một nhận xét đúng đắn, khái quát, sát thực tế. Thấy được cách tác động đặc thù của văn học vào cuộc sống,
• Nhận thức đúng về hiện trạng đời sống lúc bấy giờ. Xác định đúng mục tiêu, nhiệm vụ của văn học. Hiểu rõ tương quan giữa hai nhiệm vụ. Đầy niềm tin ở khả năng của văn học, khả năng tự cải tạo tâm hồn mình từ con người, nói chung là niềm tin vào một tương lai sáng sủa hơn.

3. Kết bài

• Khẳng định quan niệm đúng đắn về vai trò, tác dụng của văn chương trong đời sống xã hội.
• Ý nghĩa lịch sử và ý nghĩa lâu dài của ý kiến ấy.

Bài tập  2: 

a. Mở bài

• Giới thiệu ý kiến của nhà phê bình Hoài Thanh (trích nguyên văn, nêu xuất xứ).
• Trình bày nhận định chung của mình về ý kiến đó.

b. Thân bài

Giải thích:

• Có nhiều nguyên nhân thành công của thơ Tố Hữu (năng khiếu bẩm sinh, truyền thống gia đình, quê hương, công phu tu dưỡng nghệ thuật…). Nhưng "thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính" đưa đến sự thành công của thơ ông.

Chứng minh:

• Thơ Tố Hữu thể hiện thành công những lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của con người cách mạng, thể hiện nhiệt tình cách mạng.
• Các chặng đường thơ của Tố Hữu luôn gắn bó và phản ánh chân thật những chặng đường cách mạng của dân tộc.
• Thơ tố hữu rất đậm đà tính dân tộc.
• Thơ tố hữu là tấm gương trong sáng phản chiếu tâm hồn một người chiến sĩ cách mạng suốt đời phấn đấu hi sinh vì tương lai dân tộc, cuộc sống hạnh phúc của con người
• Ví dụ: Phân tích những câu thơ, đoạn thơ để chứng minh cho sự thành công của thơ Tố Hữu. Có thể lấy dẫn chứng trong Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, ...

Do nhu cầu tinh thần của con người hết sức phong phú, đa dạng nên cùng với thơ trữ tình chính trị còn có những loại thơ khác (thơ tình yêu, thơ thế sự, thơ điền viên…) với những nguyên nhân thành công khác cũng rất cần cho đời sống tinh thần của con người.

c. Kết bài

• Ý kiến của Hoài Thanh phù hợp với thực tế sáng tác của Tố Hữu, phù hợp với lí luận sáng tác thơ ca.
• Khẳng định sự thành công trong sự nghiệp sáng tác của ông 

III. Soạn bài ngắn nhất: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

Luyện tập

Bài tập 1: 

1. Mở bài: Nêu ý kiến của Thạch Lam về văn chương, Trình bày cảm nhận chung.

2. Thân bài

• Giải thích

- Văn chương là công cụ nghề nghiệp hoàn hảo của nhà văn, là vũ khí có khả năng giúp nhà văn hoàn thành sứ mệnh của mình một cách có hiệu quả, không bị sử dụng vào mục đích xấu, tác động bằng con đường tình cảm.

- Văn chương vạch trần, phê phán  những cái xấu xa của xã hội và đòi hỏi diệt trừ thay thế nó.

- Văn chương bồi đắp tinh thần, xây dựng đời sống tâm hồn, thanh lọc tình cảm con người.

2. Bình luận

- Thể hiện một thái độ lựa chọn dứt khoát, tiến bộ, tích cực.

- Ý thức được sức mạnh và sự cao cả của văn học, nhận xét đúng đắn, khái quát, sát thực tế. 

- Nhận thức đúng về hiện trạng đời sống lúc bấy giờ. Xác định đúng mục tiêu, nhiệm vụ của văn học.

3. Kết bài

- Khẳng định  đúng đắn về vai trò, tác dụng của văn chương.

- Ý nghĩa lịch sử và ý nghĩa lâu dài.

Bài tập  2: 

Mở bài: Giới thiệu ý kiến của nhà phê bình Hoài Thanh, Trình bày nhận định chung của mình.

Thân bài

• Giải thích:

- Có nhiều nguyên nhân thành công của thơ Tố Hữu, "thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính" đưa đến sự thành công của thơ ông.

• Chứng minh:

- Thể hiện thành công những lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của con người cách mạng, nhiệt tình cách mạng.

- Các chặng đường thơ luôn gắn bó và phản ánh chân thật những chặng đường cách mạng của dân tộc.

- Đậm đà tính dân tộc.

- Tấm gương trong sáng phản chiếu tâm hồn một người chiến sĩ.

- Phân tích những câu thơ, đoạn thơ để chứng minh cho sự thành công của thơ Tố Hữu. Có thể lấy dẫn chứng trong Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, ...

• Cùng với thơ trữ tình chính trị còn có những loại thơ khác.

Kết bài: Ý kiến của Hoài Thanh phù hợp với thực tế sáng tác của Tố Hữu, phù hợp với lí luận sáng tác thơ ca. Khẳng định sự thành công trong sự nghiệp sáng tác của ông 

IV. Soạn bài cực ngắn: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

Luyện tập

Bài tập 1: 

Mở bài: Nêu ý kiến của Thạch Lam về văn chương,  cảm nhận chung.

Thân bài:

1. Giải thích

- Văn chương là công cụ nghề nghiệp hoàn hảo, là vũ khí có khả năng giúp nhà văn hoàn thành sứ mệnh của mình.

- Văn chương vạch trần, phê phán  những cái xấu xa của xã hội và đòi hỏi diệt trừ thay thế nó.

- Văn chương bồi đắp tinh thần, xây dựng đời sống tâm hồn, thanh lọc tình cảm con người.

2. Bình luận

- Thái độ lựa chọn dứt khoát, tiến bộ, tích cực.

- Nhận xét đúng đắn, khái quát, sát thực tế. 

- Nhận thức đúng về hiện trạng đời sống lúc bấy giờ. Xác định đúng mục tiêu, nhiệm vụ của văn học.

Kết bài: Khẳng định  đúng đắn về vai trò, tác dụng của văn chương, ý nghĩa lịch sử và ý nghĩa lâu dài.

Bài tập  2: 

Mở bài: Giới thiệu ý kiến của nhà phê bình Hoài Thanh, trình bày nhận định chung của mình.

Thân bài

• Giải thích: nhiều nguyên nhân thành công của thơ Tố Hữu, "thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính" đưa đến sự thành công của thơ ông.
• Chứng minh:

- Niềm vui lớn của con người cách mạng, nhiệt tình cách mạng.

- Chặng đường thơ luôn gắn bó và phản ánh chân thật những chặng đường cách mạng.

- Đậm đà tính dân tộc.

- Tấm gương trong sáng phản chiếu tâm hồn một người chiến sĩ.

- Phân tích những câu thơ, đoạn thơ để chứng minh cho sự thành công của thơ Tố Hữu. 

• Cùng với thơ trữ tình chính trị còn có những loại thơ khác.

Kết bài: Ý kiến của Hoài Thanh phù hợp với thực tế sáng tác của Tố Hữu, phù hợp với lí luận sáng tác thơ ca, khẳng định sự thành công trong sự nghiệp sáng tác của ông