[toc:ul]
I. TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH BÀI HỌC
1. Đời sống nhân dân dưới triều Nguyễn
- Đời sống các tầng lớp nhân dân ngày càng khổ cực
- Địa chủ hào lí chiếm đoạt ruộng đất, quan lại tham nhũng
- Tô thuế, phu dịch nặng nề
- Nạn dịch bệnh và nạn đói hoành hành khắp nơi
=>Nhân dân căm phẫn, bất bình nên họ nổi dậy đấu tranh chống chính quyền nhà Nguyễn.
2. Các cuộc nổi dậy
Thời gian | Người lãnh đạo | Địa bàn hoạt động | Kết quả |
1821 – 1827 | Phan Bá Vành | Thái Bình, Nam Định, Hải Dương, Quản Yên | Đều thất bại |
1833 – 1835 | Nông Văn Dân | Việt Bắc, Trung du |
1833 – 1835 | Lại Văn Khôi | Cao Bằng, Gia Định |
1854 - 1856 | Cao Bá Quát | Hà Nội, trung du, Sơn Tây |
II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu 1: Em có nhận xét gì về đời sống nhân dân dưới triều Nguyễn ?
Trả lời:
Dưới triều Nguyễn, nhân dân ta vô cùng cực khổ bởi:
- Địa chủ, cường hào chiếm đoạt ruộng đất.
- Nạn dịch bệnh, nạn đói hoành hành khắp nơi.
- Bọn quan lại tham những, nhân dân sống trong cảnh áp bức bóc lột của quan lại, cường hào, tô thuế phu dịch nặng nề.
Câu 2: Hàng trăm cuộc nổi dậy chống lại nhà Nguyễn nói lên thực trạng....
Hàng trăm cuộc nổi dậy chống lại nhà Nguyễn nói lên thực trạng xã hội lúc bấy giờ như thế nào?
Trả lời:
Hàng trăm cuộc nổi dậy chống nhà Nguyễn đã phản ánh thực trạng xã hội rối ren, triều đình nhà Nguyễn thối nát, bảo thủ, ươn hèn, ra sức bóc lột nhân dân, các tầng lớp nhân dân vô cùng cực khổ không có ruộng đất sản xuất.
=>Mâu thuẫn xã hội gay gắt, nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân nổ ra cả ở miền xuôi và miền ngược, có sự kiên kết phối hợp với nhau, không bó hẹp trong môt địa phương mà lan ra nhiều vùng, đó chính là thái độ của nhân dân đối với triều đình quan lại nhà Nguyễn.
III. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1: Ở nửa đầu thế kỉ XIX, nước ta có những điều kiện gì mới ....
Ở nửa đầu thế kỉ XIX, nước ta có những điều kiện gì mới để phát triển kinh tế được thuận lợi ?
Trả lời:
Nửa đầu thế kỉ XIX, nước ta có những điều kiện thuận lợi nhất định để phát triển kinh tế cho đất nước. Đó là:
- Điều kiện thuận lợi nhất đó chính là đất nước thống nhất. Chúng ta có thể phát triển đất nước bằng cách huy động và khai thác nhân tài và nhân lực, các nguồn tài nguyên của cả nước…)
- Bên cạnh đó, chúng ta còn có thể kế thừa những thành tựu kinh té công thương nghiệp từ những thế kỉ XVI, XVII, XVIII.
Câu 2: Tóm tắt những nét chính các chính sách của nhà Nguyễn về....
Tóm tắt những nét chính các chính sách của nhà Nguyễn về chính trị, đối ngoại, kinh tế, xã hội
Trả lời:
Những nét chính các chính sách của nhà Nguyễn về chính trị, đối ngoại, kinh tế, xã hội:
Chính trị:
- Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế (năm 1802), lập lại chế độ phong kiến tập quyền.
- Chia cả nước thành 30 tỉnh và một phủ trực thuộc (Thừa Thiên).
- Quân đội gồm nhiều binh chủng, xây thành trì và thiết lập hệ thống trạm ngựa dọc theo chiều dài đất nước.
Đối ngoại:
- Thần phục nhà Thanh.
- Đối với các nước phương Tây thì khước từ mọi tiếp xúc.
Kinh tế:
- Nông nghiệp: chú trọng khai hoang, thi hành các biện pháp di dân lập ấp và đồn điền…
- Công thương nghiệp: lập nhiều xưởng đúc tiền, đúc súng, đóng tàu.. Các nghề thủ công vẫn phát triển nhưng còn phân tán…
Xã hội:
- Đời sống nhân dân cơ cực, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra.
Câu 3: Những nguyên nhân dẫn đến cuộc sống khổ cực của nhân dân ta
Trả lời:
Nguyên nhân dẫn đến cuộc sống khổ cực của nhân dân ta:
- Địa chủ hào lí chiếm đoạt ruộng đất
- Quan lại tham nhũng, tô thuế phu dịch nặng nề
- Nạn dịch bệnh, nạn đói hoành hành khắp nơi
Câu 4: Tóm tắt những nét chính về 3 cuộc khởi nghĩa lớn ở nửa đầu thế kỉ XIX
Trả lời:
Tên khởi nghĩa | Cuộc khởi nghĩa của Phan Bá Vành | Cuộc khởi nghĩa của Nông Văn Vân | Cuộc khởi nghĩa của Lê Văn Khôi |
Mục tiêu đấu tranh | Nổi dậy chống địa chủ, quan lại | Không chịu nổi sự chèn ép của triều đình nên nổi dậy | Chống vương triều Nguyễn |
Thành phần tham gia | Nông dân trong vùng | Người Mường,người Việt ở trung du | Nhân dân 6 tỉnh Nam Kỳ. |
Người lãnh đạo | Phan Bá Vành | Nông Văn Vân và một số tù trưởng | Lê Văn Khôi |