Soạn văn 9 ngắn nhất bài: Luyện tập phân tích và tổng hợp

[toc:ul]

I. Câu hỏi trong bài học

Câu 1: Trong các đoạn văn dưới đây, những phép lập luận nào đã được sử dụng?

a) Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài […] không thể tóm tắt thơ được,  mà phải đọc lại. Cái thú vị của bài “Thu điếu” ở các điệu xanh: xanh ao, xanh bờ, xanh sóng, xanh tre, xanh trời, xanh bèo, có một màu vàng đâm ngang của chiếc lá thu rơi; ở những cử động: chiếc thuyền con lâu lâu mới nhích, sóng gợn tí, lá đưa vèo, tầng mây lơ lửng, ngõ trúc quanh, chiếc cần buông, con cá động; ở các vần thơ: không phải chỉ giỏi vì là những tử vận hiểm hóc, mà chính hay vì kết hợp với từ, với nghĩa chữ, đến một cách thoải mái đúng chỗ, do một nhà nghệ sĩ cao tay; cả bài thơ không non ép một chữ nào, nhất là hai câu 3, 4:

Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,

đối với:

Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.

thật tài tình; nhà thơ đã tìm được cái tốc độ bay của lá: vèo, để tương xứng với cái mức độ gợn của sóng: tí.

(Toàn tập Xuân Diệu, tập 6)

b) Mấu chốt của thành đạt là ở đâu? Có người nói thành đạt là do gặp thời, có người lại cho là do hoàn cảnh bức bách, có người cho là do có điều kiện học tập, có người lại cho là do có tài năng trời cho. Các ý kiến đó mỗi ý chỉ nói đến một nguyên nhân, mà lại đều là nguyên nhân khách quan, họ quên mất nguyên nhân chủ quan của con người.

Thật vậy. Gặp thời tức là gặp may, có cơ hội, nhưng nếu chủ quan không chuẩn bị thì cơ hội cũng sẽ qua đi. Hoàn cảnh bức bách tức là hoàn cảnh khó khăn buộc phải khắc phục. Nhưng gặp hoàn cảnh ấy có người bi quan, thất vọng, chán nản, thối chí; có người lại gồng mình vượt qua. Điều kiện học tập cũng vậy, có người được cha mẹ tạo cho mọi điều kiện thuận lợi, nhưng lại mải chơi, ăn diện, kết quả học tập rất bình thường. Nói tới tài năng thì ai cũng có chút tài, nhưng đó chỉ mới là một khả năng tiềm tàng, nếu không tìm cách phát huy thì nó cũng bị thui chột. Rút cuộc mấu chốt của thạnh đạt là ở bản thân chủ quan mỗi người, ở tinh thần kiên trì phấn đấu, học tập không mệt mỏi, lại phải trau dồi đạo đức cho tốt đẹp. Không nên quên rằng, thành đạt tức là làm được một cái gì có ích cho mọi người, cho xã hội, được xã hội thừa nhận.

(Nguyên Hương, Trò chuyện với bạn trẻ)

Câu 2: Hiện nay có một số học sinh học qua loa, đối phó, không học thật sự. Em hãy phân tích bản chất của lối học đối phó để nêu lên những tác hại của nó

Câu 3: Dựa vào văn bản bàn về việc đọc sách của Chu Quang Tiềm, em hãy phân tích các lí do khiên mọi người phải đọc sách

Câu 4: Hãy viết đoạn văn tổng hợp những điều đã phân tích trong bài bàn về việc đọc sách

II. Soạn bài siêu ngắn: Luyện tập phân tích và tổng hợp

Câu 1: a. Đoạn văn của Xuân Diệu: thao tác tổng hợp và phân tích:

  Câu đầu tiên nêu ra một nhận xét khái quát tổng được tổng hợp từ nhiều trường hợp cụ thể

  Từ câu thứ hai trở đi tác giả đi vào phân tích cái hay của bài Thu điếu: bài thơ thú vị ở các điệu xanh; ở những cửa động; ở các vần thơ.

b. Đoạn văn b có trình tự phân tích:

  Đoạn nhỏ mở đầu nêu các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt.

  Đoạn kế tiếp phân tích từng quan niệm đúng sai thế nào và kết lại ở việc phân tích bản thân chủ quan của mỗi người.

Câu 2: Bản chất của lối học đối phó:

  Học đối phó là học mà không lấy việc học làm mục đích, xem học là việc phụ.

  Học đối phó là học bị động, không chủ động, cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử.

  Học đối phó là học hình thức, không đi sâu vào thực chất kiến thức của bài học.

  Học đối phó dù có bằng cấp thì đầu óc cũng trống rỗng

Câu 3:  Phân tích các lí do khiên mọi người phải đọc sách

Đọc sách có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống con người đặc biệt là trong xã hội đang ngày một phát triển ngày. Sách chứa đựng những tri thức, hiểu biết về tự nhiên, xã hội mà ông cha ta đã tích lũy từ ngàn đời. Sách bao gồm tất cả các lĩnh vực của đời sống, vì vậy mà sách vở chính là những cuốn bách khoa toàn thư về thế giới, là một nguồn tài nguyên vô tận mà con người có thể thỏa sức tìm tòi, học hỏi, làm cơ sở cho mọi sáng tạo giúp chúng ta tích lũy nâng cao vốn hiểu biết học vấn. Với mỗi người, đọc sách là cách tốt nhất để tiếp thu kinh nghiệm xã hội, kinh nghiệm sống, là sự chuẩn bị để tiến hành cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, tích lũy tri thức, khám phá chinh phục thế giới.

Câu 4: Viết đoạn văn tổng hợp những điều đã phân tích trong bài bàn về việc đọc sách.

Bài viết tham khảo

Tác giả Chu Quang Tiềm đã thông qua " Bàn về  đọc sách" để mong muốn gửi đến bạn đọc vai trò quan trọng của việc đọc sách. Đọc sách không phải cốt số lượng, đọc ít mà chú tâm còn hơn đọc nhiều mà không hiệu quả. Chúng ta phải chọn lọc sách để đọc cho tốt. Sách vở có chất lượng khác nhau, do đó cần lựa chọn những sách hay mà đọc, không được lãng phí thời gian vào đọc những loại sách vô thưởng vô phạt. Đọc sách cần có kĩ năng, hiểu sâu, đọc sách tăng vốn hiểu biết của bản thân để có thể vận dụng nhiều vào thực tiễn và cuộc sống.

III. Soạn bài ngắn nhất: Luyện tập phân tích và tổng hợp

Câu 1: a. Đoạn văn của Xuân Diệu phân tích cái hay của bài thơ Thu Điếu đã sử dụng thao tác tổng hợp và phân tích. => Câu đầu tiên nêu ra một nhận xét khái quát, từ câu thứ hai trở đi tác giả đi vào phân tích cái hay của bài Thu điếu về các phương diện: bài thơ thú vị ở các điệu xanh; ở những cửa động; ở các vần thơ.

b. Trong đoạn b, đoạn nhỏ mở đầu nêu các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt. Đoạn kế tiếp phân tích từng quan niệm đúng sai thế nào và kết lại ở việc phân tích bản thân chủ quan của mỗi người.

Câu 2: Tác hại của phương pháp học đối phó là rất lớn. Bản chất của nó là học mà không lấy việc học làm mục đích, xem học là việc phụ, học bị động, không chủ động, cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử, học hình thức, không đi sâu vào thực chất kiến thức của bài học và dù có bằng cấp thì đầu óc cũng trống rỗng.

Câu 3: Những lí do mà chúng ta nên đọc sách là:

  Sách là một nguồn tài nguyên vô tận=> những hiểu biết về tự nhiên, xã hội mà ông cha ta đã tích lũy từ ngàn đời, những cuốn bách khoa toàn thư về thế giới.

  Sách giúp ta nâng cao vốn hiểu biết học vấn => tiếp thu kinh nghiệm xã hội, kinh nghiệm sống, là sự chuẩn bị để tiến hành cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, tích lũy tri thức, khám phá chinh phục thế giới.

Câu 4: Những điều đã phân tích trong bài bàn về việc đọc sách

Bài văn tham khảo

Tác giả đã sử dụng những lí lẽ, dẫn chứng vừa gần gũi, thân thuộc vừa đầy tính thuyết phục để đưa ra những lời khuyên sâu sắc cho người đọc sách. Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm đã khẳng định tầm quan trọng của việc đọc sách đối với việc tích lũy và nâng cao học vấn của con người. Tác giả còn nêu lên những cách đọc sách đúng đắn, những khó khăn, các nguy hại dễ gặp của việc đọc sách trong tình hình hiện nay và cách lựa chọn sách cần đọc và cách đọc như thế nào cho hiệu quả.

IV. Soạn bài cực ngắn: Luyện tập phân tích và tổng hợp

Câu 1: Những phép lập luận đã được sử dụng:

• Câu a: tổng hợp và phân tích 
• Câu b: phân tích

Câu 2: Hiện nay có rất nhiều học sinh học qua loa  đối phó, không học thật sự. Họ chưa hiểu hết được tác hại của phương pháp này:

Học đối phó là => Không chú tâm, xem việc học là phụ, bị động và chỉ đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử

                             Học hình thức và dù có bằng cấp thì đầu óc cũng trống rỗng

Câu 3: Dựa vào văn bản bàn về việc đọc sách của Chu Quang Tiềm. Sách có tầm quan trọng và ý nghĩa:

  Sách chứa đựng những tri thức, hiểu biết về tự nhiên, xã hội mà ông cha ta đã tích lũy từ ngàn đời.

  Là một nguồn tài nguyên vô tận mà con người có thể thỏa sức tìm tòi, học hỏi, làm cơ sở cho mọi sáng tạo.

  Giúp chúng ta tích lũy nâng cao vốn hiểu biết học vấn

  Đọc sách là cách tốt nhất để tiếp thu kinh nghiệm xã hội, kinh nghiệm sống.

Câu 4: Viết đoạn văn tổng hợp những điều đã phân tích trong bài bàn về việc đọc sách

Bài viết tham khảo

Sách chứa đựng những tri thức, hiểu biết về tự nhiên, xã hội mà ông cha ta đã tích lũy từ ngàn đời. Là một nguồn tài nguyên vô tận mà con người có thể thỏa sức tìm tòi, học hỏi, làm cơ sở cho mọi sáng tạo. Tác giả Chu Quang Tiềm đã thông qua " Bàn về  đọc sách" để mong muốn gửi đến bạn đọc vai trò quan trọng của việc đọc sách. Tác giả đã nêu lên ý nghĩa của việc đọc sách và cách đọc sách đúng. Đọc sách không cốt lấy nhiều mà phải đọc cho tinh, tìm tòi cho kĩ. Bởi mục đích cuối cùng của việc đọc sách là những tri thức, tức chất lượng chứ không phải là số lượng nhiều nhưng đầu óc lại sáo rỗng. Trong khi đọc sách cần phải có sơ sở của những môn học khác, tức phải có sự liên hệ giữa những kiến thức mình đã biết và những kiến thức mình đang học hỏi. Bằng hệ thống luận điểm được triển khai rõ ràng một cách có lí lẽ và bằng những dẫn chứng sinh động, gần gũi, dễ hiểu, tác giả đã làm sáng rõ tầm quan trọng của việc đọc sách.