[toc:ul]
- Biểu mẫu điều hướng đơn giản là một giao diện có chứa các nút điều khiển (control) giúp điều hướng để người dùng dễ dàng chuyển đổi giữa các biểu mẫu và báo cáo khác nhau trong CSDL.
Thao tác tạo biểu mẫu điều hướng
Bước 1. Chọn Create\Navigation. Trong danh sách thả xuống có các mục chọn kèm biểu tượng rất dễ hình dung bố cục.
Bước 2. Chọn một mục. Trong vùng làm việc hiển thị biểu mẫu có bố cục đã chọn trong khung bài trí Layout View.
Bước 3. Khi biểu mẫu điều hướng đang mở trong khung nhìn bài trí, kéo các báo cáo hay biểu mẫu khác từ vùng điều hướng thả vào ô Add New.
- Biểu mẫu báo cáo đó sẽ lập tức xuất hiện trong vùng làm việc là ô hình chữ nhật đã dành sẵn.
- Có thể sử dụng ngay để nhập dữ liệu hay xem thông tin giống như khi mở nó từ vùng điều hướng.
- Thẻ của biểu mẫu, báo cáo sẽ hiển thị thay thế nút Add New.
Thiết lập biểu mẫu điều hướng làm bàn điều khiển trung tâm của ứng dụng
Để khi mở CSDL trong cửa sổ Access thì biểu mẫu điều hướng sẽ hiển thị đầu tiên, che khuất toàn bộ vùng làm việc và vùng điều hướng, ta thực hiện như sau:
Bước 1. Nháy chọn File\Options (ở cuối dải lệnh thả xuống). Access hiển thị cửa sổ để thiết lập nhiều lựa chọn chung cho toàn bộ phần mềm Access trên máy cá nhân hoặc riêng cho từng CSDL đang làm việc (Current Database).
Bước 2. Chọn Current Database.
Bước 3. Tìm mục Display Form. Hiện đang bỏ trống (none). Nháy mũi tên trỏ xuống để thả xuống danh sách các biểu mẫu đang có trong CSDL.
Bước 4. Chọn Navigation Form là tên biểu mẫu dự kiến làm bàn điều khiển trung tâm.
Bước 5. Có thể chọn thiết lập che khuất vùng điều hướng để người dùng không nhìn thấy các đối tượng khác đã có trong CSDL bằng cách: tìm mục Navigation; bỏ đánh dấu chọn trong ô Display Navigation Pane.
Đóng Access và khởi chạy lại tệp CSDL thì các thiết lập trên mới có hiệu lực. Người sử dụng chỉ cần nháy chuột lên các thẻ, giống như các nút lệnh, thì biểu mẫu, báo cáo sẽ mở để làm việc.
Chú ý: Nếu biết lập trình, có thể làm thêm một biểu mẫu đăng nhập (login form) yêu cầu cung cấp tên, mật khẩu; sau đó thiết lập để mở biểu mẫu đăng nhập trước tiên thay vì mờ bàn điều khiển trung tâm.
Access tích hợp sẵn môi trường lập trình VBA (Visual Basic for Application). Nháy chọn Create, ở cuối dài lệnh sẽ thấy nhóm lệnh Macros & Code. Nháy các nút lệnh để bắt đầu viết các câu lệnh.
a) Các biểu mẫu
(1) Bạn đọc đến thư viện tìm sách để mượn. Thao tác “tìm sách”: biểu mẫu TìmSách cho thông tin sách có sẵn.
(2) Bạn đọc yêu cầu mượn một cuốn sách. Thao tác “cho mượn”: biểu mẫu ChoMượn và Sẵn có trong bảng Sách.
Quy tắc nghiệp vụ cần tuân thủ: Bỏ đánh dấu cuốn sách vừa cho mượn là sẵn có.
(3) Bạn đọc đến trả một cuốn sách. Thao tác “nhận trả”: biểu mẫu để thủ thư cập nhật gồm các trường Số thẻ, Mã sách, Ngày mượn, Ngày trả trong bảng Mượn-Trả và trường Sẵn có trong bảng Sách.
Quy tắc nghiệp vụ cần tuân thủ: Đánh dấu cuốn sách vừa nhận trả là sẵn có.
Có thể thêm các biểu mẫu để nhập dữ liệu cho bảng Bạn Đọc, bảng Sách. Có thể quy ước là khi nhập một cuốn sách mới vào kho sách thì trường Sẵn có mặc định nhận giá trị là Yes.
Chú ý: Nếu biết lập trình, có thể thiết lập việc thực thi các quy tắc vừa nêu trên, tránh trường hợp làm sai, dữ liệu có mâu thuẫn, không nhất quán.
b) Các báo cáo
(1) Thống kê hoạt động mượn trả, ví dụ theo tháng: báo cáo Mượn Trả-Theo Tháng.
(2) Báo cáo phân tích mượn trả theo tháng và theo loại sách: báo cáo Mượn Trả-Tháng-Loại Sách.
Có thể thêm những báo cáo thống kê khác, ví dụ thống kê theo bạn đọc và số đầu sách đã mượn.
c) Bàn điều khiển trung tâm của ứng dụng quản lí thư viện trường
- Nhãn tiêu đề: “Thư viện Trường THPT…”
- Bố cục: Horizontal Tabs.
- Các thẻ đầu tiên là các biểu mẫu, sau đó là các báo cáo.
Nhiệm vụ 1. Tạo và chỉnh sửa bài trí biểu mẫu điều hướng
Thao tác:
- Tạo biểu mẫu điều hướng.
- Kéo thả các biểu mẫu, sau đó là các báo cáo từ vùng điều hướng vào ô Add New theo bố cục như gợi ý.
- Đổi lại tiêu đề bàn điều khiển trung tâm thành tên mới.
- Đổi lại các nhãn tên biểu mẫu, báo cáo,... phù hợp với quy ước nghiệp vụ thư viện.
Nhiệm vụ 2.Hoàn thiện biểu mẫu một bản ghi để nhập dữ liệu cho bảng Bạn Đọc, thử nhập dữ liệu cho trường Ảnh.
- Thừa kế kết quả thực hành bài trước, hoàn thiện chỉnh trang biểu mẫu có ảnh. Mục dữ liệu Ảnh là kiểu tệp đính kèm (attachment) nên thao tác tương tự như khi đính kèm tệp vào email.
Nhiệm vụ 3. Thử xuất ra một báo cáo.
- Mở báo cáo trong khung nhìn Print Preview.
- Điều chỉnh cách trình bày theo trang.
- Chọn in ra, ví dụ dạng PDF.
=>Kết luận: Những công việc chính để hoàn tất ứng dụng là:
- Thiết kế giao diện, bài trí các nút lệnh phù hợp với quy trình nghiệp vụ quản lí CSDL và cung cấp dịch vụ.
- Tạo một biểu mẫu điều hướng và thực hiện các thiết kế giao diện như trên, chỉnh sửa lại các nhân tiêu đề, chạy thử kiểm tra.
- Thiết lập biểu mẫu điều hướng làm bàn điều khiển trung tâm của ứng dụng.