Nội dung đoạn thơ: Kiều ở lầu Ngưng Bích (Nguyễn Du) | Văn học lớp 9

I. Đoạn thơ

Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồn xa xa.
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu.
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh, 
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi

II. Nội dung và ý nghĩa của đoạn thơ

Nội dung:

• Cảnh ở lầu Ngưng Bích là cảnh đẹp rộng lớn, nhưng vắng vẻ, hiu quạnh. Cảnh gợi lên hình ảnh lầu Ngưng Bích chơi vơi giữa bốn bề mênh mông trời nước, bên này là dải cát vàng, bên kia gió bụi cuốn. Từ lầu Ngưng Bích nhìn ra chỉ thấy những dãy núi mờ xa, những cồn cát bụi bay mù mịt. Cảnh "non xa", "trăng gần" như gợi lên hình ảnh lầu Ngưng Bích chơi vơi giữa mênh mông trời nước. Cái lầu ấy giam 1 thân phận trơ trọi, không 1 bóng người, không 1 sự giao lưu giữa người với người. Câu thơ 3 có 6 chữ, chữ nào cũng gợi lên sự rợn ngợp của không gian, cảnh hoang vắng, thiếu bóng dáng con người, ngổn ngang như những tâm sự nhiều nỗi của Thuý Kiều
• Tâm trạng của Kiều là sự đau đớn xót xa nhớ về Kim Trọng; day dứt, nhớ thương gia đình Thời gian cũng như không gian giam hãm con người. Thúy Kiều rơi vào hoàn cảnh cô đơn tuyệt đối. Như một cô gái bị cấm cung, giam lỏng không có ai để bầu bạn, tâm sự, xẻ chia, chỉ có mảnh trăng, dãy núi phía xa, mây đèn  bầu bạn, mất tự do đau khổ đến tột cùng.  Trong nỗi cô đơn ấy, nàng nhớ về Kim Trọng và cha mẹ. Qua đó, thấy được tình cảnh đáng thương, nỗi nhớ của Thuý Kiều gắn liền với tình thương, đức hi sinh, lòng vị tha, chung thuỷ đáng ca ngợi.

Ý nghĩa: Đoạn trích thể hiện được tâm trạng cô đơn, buồn tủi và tấm lòng thuỷ chung, hiếu thảo của Kiều.