Soạn văn 10 ngắn nhất bài: Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt

[toc:ul]

I. Câu hỏi trong bài học: 

Luyện tập

Bài tập: trang 114 sgk Ngữ Văn 10 tập một

a) Anh (chị) hãy phát biểu ý kiến của mình về nội dung của những câu sau:

- Lời nói chẳng mất tiền mua

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau

- Vàng thì thử lửa thử than

Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời

b) Trong đoạn trích dưới đây, ngôn ngữ sinh hoạt được biểu hiện ở dạng nào? Anh (chị) có nhận xét gì về việc dùng từ ngữ ở đoạn trích này?

Ông Năm Hiên đáp: 

- Sáng mai sớm, đi cũng không muộn. Tôi cần một người dẫn đường đến ao cá sấu đó. Có vậy thôi! Chừng một giờ đồng hồ sau là xong chuyện! Sấu ở ao giữa rừng, tôi bắt nhiều lần rồi. Bà con cứ tin tôi. Xưa nay, bị sấu bắt là người đi ghe xuồng hoặc ngồi rửa chén dưới bến, có bao giờ sấu rượt người ta giữa rừng mà ăn thịt? Tôi đây không tài giỏi gì hết, chẳng qua là biết mưu mẹo chút ít, theo như người khác thì họ nói đó là bùa phép để kiếm tiền. Nghề bắt sấu có thể làm giàu được, ngặt tôi không mang thứ phú quới đó [...]. Cực lòng biết bao nhiêu khi nghe ở miền Rạch Giá, Cà Mau này có nhiều con rạch, ngã ba mang tên Đầu Sấu, Lưng Sâu, Bàu Sấu sau này hỏi lại tôi mới biết đó là nơi ghê gớm, hồi xưa lúc đất còn hoang. Rạch Cà Bơ He, đó là chỗ sấu lội nhiều, người Miên sợ sấu không dám đi qua nên đặt tên như vậy, cũng như phá Tam Giang, truông nhà Hồ của mình ngoài Huế.

(Theo Sơn Nam, Bắt sấu rừng U Minh Hạ)

II. Soạn bài siêu ngắn: Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt trang 113

Luyện tập

Bài tập: 

a) Nội dung những câu nói

• Lời nói chẳng mất tiền mua/ Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau là lời khuyên của cha ông ta khẳng định giá trị của lời nói của con người trong cuộc sống. Lời nói không thể mua được bằng tiền, chúng ta cần phải cân nhắc, suy nghĩ trước khi nói một điều gì đó để tránh không làm tổn thương tới người khác, người nghe thấy "vừa lòng". Một lời nói khéo léo, đúng thời điểm có thể sẽ khiến cho niềm vui được nhân đôi còn nỗi buồn thì sẽ vơi đi một nửa.
• Vàng thì thử lửa thử than/ Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời vẫn là một câu nói để khẳng định và đề cao giá trị của lời nói trong việc đánh giá, nhìn nhận một con người. Vàng thật thì không sợ lửa. Một chiếc chuông tốt phải có tiếng kêu vang và trong, không lẫn tạp chất. Người ngoan ngoãn, có nề nếp phải có lời ăn tiếng nói chừng mực, có lễ độ nói những gì cần, đủ và thể hiện được sự tôn trọng, lịch sự với người đang nói chuyện cùng với mình

b) 

• Ngôn ngữ sinh hoạt được thể hiện ở dạng nói, qua lời nói của nhân vật. Lời nói của nhân vật là dạng mô phỏng, tái hiện ngôn ngữ sinh hoạt hàng ngày.
• Cách dùng từ ngữ trong đoạn trích:

o Nhân vật sử dụng những từ mang tính khẩu ngữ - đặc trưng của phong cách ngôn ngữ sinh hoạt: ...là xong chuyện, rượt, ngặt tôi không mang thứ phú quới đó.

o Ngôn ngữ mang đặc trưng của Nam Bộ: bà con cứ tin tôi, người đi ghe xuồng, rửa chén, thứ phú quới, những địa danh của miền sông nước Rạch Giá, Cà Mau, Đầu Sấu, Lưng Sấu, Bàu Sấu,...

=>Sử dụng khẩu ngữ và ngôn ngữ mang đặc trưng của người Nam Bộ khiến cho chân dung của nhân vật hiện lên rõ nét và không khí bao trùm lên cả tác phẩm chính là hình ảnh của sông nước miền Tây vừa trù phú, giàu có lại vừa nguy hiểm, dữ dằn

III. Soạn bài ngắn nhất: Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt trang 113

Luyện tập

Bài tập: 

a) Nội dung những câu nói

1. Lời nói chẳng mất tiền mua/ Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau

=>Giá trị của lời nói của con người trong cuộc sống, cần phải cân nhắc, suy nghĩ trước khi nói một điều gì đó để tránh không làm tổn thương tới người khác. Một lời nói khéo léo, đúng thời điểm có thể sẽ khiến cho niềm vui được nhân đôi, nỗi buồn thì sẽ vơi đi một nửa.

2. Vàng thì thử lửa thử than/ Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời

=> Đề cao giá trị của lời nói trong việc đánh giá, nhìn nhận một con người. Vàng thật không sợ lửa, chiếc chuông tốt phải có tiếng kêu vang và trong. Người ngoan ngoãn, có nề nếp phải có lời ăn tiếng nói chừng mực, có lễ độ thể hiện được sự tôn trọng, lịch sự với người đang nói chuyện cùng với mình

b) 

• Ngôn ngữ sinh hoạt được thể hiện ở dạng nói, qua lời nói của nhân vật, là dạng mô phỏng, tái hiện ngôn ngữ sinh hoạt hàng ngày.
• Sử dụng khẩu ngữ và ngôn ngữ mang đặc trưng của người Nam Bộ, chân dung của nhân vật hiện lên rõ nét.

IV. Soạn bài cực ngắn: Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt trang 113

Luyện tập

Bài tập: 

a) Lời nói chẳng mất tiền mua/ Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau =>con người cần phải cân nhắc, suy nghĩ trước khi nói một điều gì đó để tránh không làm tổn thương tới người khác, lời nói khéo léo, đúng thời điểm sẽ khiến cho niềm vui được nhân đôi, nỗi buồn vơi đi một nửa.

• Vàng thì thử lửa thử than/ Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời => Vàng thật không sợ lửa, chiếc chuông tốt phải có tiếng kêu vang và trong. Người ngoan ngoãn, có nề nếp phải có lời ăn tiếng nói chừng mực, có lễ độ, tôn trọng, lịch sự với người đang nói chuyện cùng với mình

b)  Ngôn ngữ thể hiện ở dạng nói, qua lời nói của nhân vật, là dạng mô phỏng, tái hiện ngôn ngữ sinh hoạt hàng ngày.

• Sử dụng khẩu ngữ và ngôn ngữ mang đặc trưng của người Nam Bộ =>nhân vật hiện lên rõ nét.