[toc:ul] 

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

I. LÝ THUYẾT

1. Thuật ngữ

- Khái niệm: là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ.  

- Đặc điểm: hầu như chỉ có một nghĩa và không mang sắc thái biểu cảm, tức là không biểu thị thái độ, tình cảm của người sử dụng. 

- Để hoạt động giao tiếp (đọc, viết, nói nghe) về đề tài thuộc một lĩnh vực khoa học nào đó có hiệu quả, cần nắm được các thuật ngữ thuộc lĩnh vực khoa học ấy.

II. HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP SGK

1. Bài tập1 SGK/82

Đáp án đúng: 1) – c), 2) – a), 3) – e), 4) – b), 5) – d).

2. Bài tập 2 SGK/82

+ Ở câu a), các thuật ngữ là: oxit, hợp chất, nguyên tố, oxi, oxit axit, oxit bazơ. Các thuật ngữ này thuộc lĩnh vực hoá học.

+ Ở câu b), các thuật ngữ là: trùng roi, đơn bào, tự dưỡng, thực vật, dị dưỡng, động vật. Các thuật ngữ này thuộc lĩnh vực sinh học.

+ Ở câu c), các thuật ngữ là: tam giác, góc nhọn, tam giác nhọn, góc tù, tam giác tù. Các thuật ngữ này thuộc lĩnh vực toán học.

+ Ở câu d), các thuật ngữ là: cường độ, dòng điện, hiệu điện thế, đoạn mạch nối tiếp, đoạn mạch song song. Các thuật ngữ này thuộc lĩnh vực vật lí học.

+ Ở câu e), các thuật ngữ là: tiếng, từ, từ đơn, từ phức. Các thuật ngữ này thuộc lĩnh vực ngôn ngữ học.

3. Bài tập 3 SGK/62-63

+ Tìm những yếu tố trong các từ ghép thể hiện sự khác nhau giữa các sự vật được biểu thị (xuồng, ghe): Đó là các yếu tố phụ (đứng sau): ba lá, năm lá, tam bản, độc mộc, chèo, máy, câu, cào tôm.

+ Xếp các yếu tố trên vào nhóm thích hợp:

• Chỉ đặc điểm cấu tạo của sự vật: ba lá, năm lả, tam bản, độc mộc.

• Chỉ cách vận hành sự vật: chèo, máy.

• Chỉ công dụng của sự vật: câu, cào tôm.