Nội dung: Bài thơ nói về người cha bị bắt giải sang Trung Quốc không có ngày trở lại. Con muốn đi theo cha để phụng dưỡng cho tròn đạo hiếu. Nhưng cha phải dằn lòng khuyên con trở lại để trả thù nhà đền nợ nước. Vì vậy, bài thơ có ý nghĩa như lời trăng trối, thiêng liêng, xúc động và có sức truyền cảm mạnh khiến người con phải khắc cốt ghi xương. Người cha nhắc nhở đến lịch sử hào hùng của dân tộc và kể tội ác của giặc gây ra cảnh nước mất nhà tan. Nỗi đau mất nước thấm đến cả trời đất núi sông. đó cũng là tình cảm của tác giả trước tình cảnh đất nước đầu thế kỉ XX.
Ý nghĩa: Mượn lời của Nguyễn Phi Khanh nói với con là Nguyễn Trãi, tác giả bày tỏ và khơi gợi nhiệt huyết yêu nước của người Việt Nam trong hoàn cảnh nước mất nhà tan.