Hướng dẫn giải nhanh Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều bài 16: Áp suất

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Khi láng sân xi măng, vữa trên sân chưa khô hẳn, nếu đi trực tiếp trên đó thì sẽ để lại các vết chân lún sâu. Để tránh hỏng mặt sân, người ta thường đặt những tấm ván trên mặt sân để đi trên đó. Vì sao người ta lại làm như vậy?

Hướng dẫn trả lời:

Vì đi trên 1 ván gỗ rộng, nó sẽ giảm áp lực của người đi lên

I. ÁP LỰC

Câu 1: Nêu một số ví dụ về áp lực trong thực tế. 

Hướng dẫn trả lời:

• Người đứng trên bàn

• Xe ô tô chạy trên đường 

• Dùng búa đóng đinh.

• Kiện hàng trên ô tô.

Câu 2: Ở hình 16.1, lực nào sau đây không phải là áp lực? Vì sao?

a) Lực do người tác dụng lên xe kéo.

b) Lực do xe kéo tác dụng lên mặt đất.

c) Lực do các thùng hàng tác dụng lên xe kéo.

Hướng dẫn trả lời:

a) Không phải, là lực đẩy.

b) Là áp lực, vì lực của xe kéo tác dụng lên mặt đường chính là trọng lực của máy kéo, có phương vuông góc với mặt bị ép là mặt đường trong trường hợp này.

c) Không phải, là trọng lực.

II. ÁP SUẤT

Câu 3: So sánh áp suất do khối kim loại tác dụng lên cát trong trường hợp ở hình 16.2a với 16.2b và 16.2c.

Hướng dẫn trả lời:

Khối lượng vật (m): 16.2c  > 16.2a; 16.2a = 16.2b

Độ lớn áp lực (P): 16.2c > 16.2a; 16.2b = 16.2a

Diện tích bị ép (S): 16.2c = 16.2a; 16.2b < 16.2a

=> P3> P1

P2> P1.

Luyện tập: Một khối gỗ hình hộp chữ nhật có kích thước 1m x 1m x 2m và có trọng lượng 200N. Tính áp suất khối gỗ tác dụng lên mặt sàn trong hai trường hợp ở hình 16.3.

Hướng dẫn trả lời:

a, S = 1 x 1 = 1m$^{2}$

•  p =  $\frac{P}{S}$  =  $\frac{200}{1}$  =  200 N/m.

b, S = 1 x 2 = 2m$^{2}$ 

• p =  $\frac{P}{S}$  =  $\frac{200}{2}$  =  100 N/m.

III. TĂNG GIẢM ÁP SUẤT 

Câu 4: a) Vì sao các mũi đinh đều được làm nhọn (hình 16.4a)?

b) Vì sao phần lưỡi dao thường được mài mỏng (hình 16.4b)? Vì sao khi thái thức ăn, nhiều khi ta cần tăng lực tác dụng lên dao?

c) Vì sao khi làm phẳng nền nhà lát vữa xi măng, người thợ lại cần dùng giày đế phẳng và rộng (hình 16.4c)?

Hướng dẫn trả lời:

a) Giảm diện tích tiếp xúc, tăng áp suất để dễ dàng đâm xuyên qua vật.

b) Giảm diện tích tiếp xúc, nhờ đó mà chỉ cần tác dụng một lực nhỏ cũng tạo ra một áp suất lớn, dễ dàng có thể cắt, chặt. 

c) Giảm áp lực, tăng diện tích bị ép dẫn đến áp suất thấp để nền xi măng sẽ không bị lún

Vận dụng: Tìm ví dụ trong thực tế về những trường hợp cần tăng hoặc giảm áp suất và giải thích cách làm tăng hay giảm áp suất trong những trường hợp đó.

Hướng dẫn trả lời:

Giảm:

• Bánh xe tăng có mặt tiếp xúc lớn để làm giảm độ lún 

• Nồi áp suất mở van cho khí bay hết ra ngoài thì mới mở dược nắp nồi.

Tăng:

• Ống hút được làm nhọn để giảm diện tích bị ép nhằm tăng áp suất.