Giải chi tiết Tiếng việt 4 Kết nối Bài 1: Điều kì diệu

Đọc

Bài đọc: Điều kì diệu - Huỳnh Mai Liên

(SGK Tiếng việt 4 Kết nối tri thức bài 1)

Câu 1: Những chi tiết nào trong bài thơ cho thấy các bạn nhận ra "mỗi đứa mình một khác" ?

Hướng dẫn trả lời:

Các chi tiết đó là: 

"Có bạn thích đứng đầu

Có bạn hay giận dỗi

Có bạn thích thay đổi

Có bạn nhiều ước mơ."

Câu 2: Bạn nhỏ lo lắng điều gì về sự khác biệt đó?

Hướng dẫn trả lời:

Bạn nhỏ lo lắng rằng: 

"Mình khác nhau nhiều thế 

Nếu mỗi người một vẻ 

Liệu mình có cách xa ?"

Câu 3: Bạn nhỏ đã phát hiện ra điều gì khi ngắm nhìn vườn hoa của mẹ ? 

Hướng dẫn trả lời:

Bạn nhỏ phát hiện ra những bông hoa lung linh đầy sắc màu cũng tựa như các bạn nhỏ xung quanh đều tươi xinh và đáng mến: "Tớ bỗng phát hiện ra/.../ Dàn đồng ca vang lừng"

Câu 4: Hình ảnh dàn đồng ca ở cuối bài thơ thể hiện điều gì ? Tìm câu trả lời đúng. 

A. Một tập thể thích hát

B. Một tập thể thống nhất

C. Một tập thể đầy sức mạnh

D. Một tập thể rất đông người 

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng: B

Câu 5: Theo em, bài thơ muốn nói đến điều kì diệu gì ? Điều kì diệu đó thể hiện như thế nào trong lớp của em ? 

Hướng dẫn trả lời:

• Bài thơ muốn thể hiện tuy có sự khác biệt giữa các cá nhân trong một nhóm hoặc một tập thể nhưng khi hội tụ lại họ lại là một khối đoàn kết mang những vẻ đẹp rất riêng. 
• Điều kì diệu đó thể hiện trong lớp em đó là khi các bạn tham gia các hoạt động tập thể ví như trò chơi kéo co do hội thao của trường tổ chức. Các bạn tuy khác nhau về mặt thể chất nhưng đều đồng lòng đoàn kết giành thắng lợi. 

LUYỆN TỪ VÀ CÂU 

Danh từ

Câu 1: Xếp các từ in đậm vào nhóm thích hợp. 

Thế là kì nghỉ hè kết thúc. Nắng thu đã tỏa vàng khắp nơi thay cho những tia nắng hè gay gắt. Gió thổi mát rượi, những chiếc lá rụng chạy lao xao. Lá như cũng biết nô đùa, cứ quấn theo chân các bạn học sinh đang đi vội vã. Bạn thì đi với bố, bạn thì đi với mẹ, có bạn lại đi một mình. Ai cũng vội đến trường để gặp lại thầy giáo, cô giáo, bạn bè, gặp lại bàn, ghế thân quen. Hôm nay bắt đầu năm học mới. 

Hướng dẫn trả lời:

• Từ chỉ người: thầy giáo, cô giáo, bạn bè, học sinh, bố, mẹ
• Từ chỉ vật: bàn, ghế, lá 
• Từ chỉ hiện tượng tự nhiên: nắng, gió
• Từ chỉ thời gian: hè, thu, hôm nay, năm học

Câu 2: Chơi trò chơi: Đường đua kì thú. 

* Ghi nhớ: Danh từ là từ chỉ sự vật (người, vật, hiện tượng tự nhiên, thời gian,...)

Hướng dẫn trả lời:

Câu 3: Tìm các danh từ chỉ người, đồ vật, trong lớp học của em.

Hướng dẫn trả lời:

• Từ chỉ người: thầy giáo, cô giáo, bạn bè, học sinh
• Từ chỉ hiện tượng tự nhiên: nắng, gió, mưa, sấm chớp
• Từ chỉ thời gian: mùa xuân, mùa hè, năm học, kì 1

Câu 4: Đặt 3 câu, mỗi câu chứa 1 - 2 danh từ tìm được ở bài tập 3. 

Hướng dẫn trả lời:

• Cô giáo như người mẹ hiền thứ hai của chúng em. 
• Mùa đông qua đi, mùa xuân lại tới, lá bàng đã khoác lên mình bộ cánh mới tràn trề nhựa sống. 
• Mùa hè năm nay nắng nóng thật gay gắt. 

VIẾT

Tìm hiểu đoạn văn và câu chủ đề 

Câu 1: Đọc các đoạn văn dưới đây và thực hiện yêu cầu. 

a. Nhận xét về hình thức trình bày của các đoạn văn. 

b. Ý chính của mỗi đoạn văn là gì ? 

c. Tìm câu nêu ý chính của mỗi đoạn. Câu đó nằm ở vị trí nào trong đoạn ? 

* Đoạn 1: Mọi người bắt tay vào việc chuẩn bị cho cuộc khiêu vũ. Người thì xén bớt cỏ để làm sản nhảy, người thì kê ghế đài xung quanh bãi cỏ đã xén gọn. Bên này, hai bạn nhanh nhẹn nhất đang dựng một cái lầu để biểu diễn nhạc. Bên kia, mười tay đàn xuất sắc đã lập thành một dàn nhạc và chơi thử ngay tại chỗ. (Theo Ni-cô-lai Nô-xốp)

* Đoạn 2: Những bác ong vàng cần cù tìm bắt từng con sâu trong ngách lá. Kia nữa là họ hàng nhà ruổi trâu có đuôi dài như đuôi chuồn chuồn, đó chính là những”hiệp sỉ diệt sâu róm. Lại còn những cô cậu chim sâu ít nói, chăm chỉ. Những bác cóc già lặng lẽ, siêng năng. Tất cả đều lo diệt trừ sâu bọ để giữ gìn hoa lá. (Theo Vũ Tủ Nam)

* Ghi nhớ: 

• Mỗi đoạn văn thường gồm một số câu được viết liên tục, không xuống dòng, trình bày một ý nhất định. Câu đầu tiên được viết lùi đầu dòng.
• Câu chủ để là câu nêu ý chính của đoạn văn, thường nằm ở đầu hoặc ở cuối đoạn.

Hướng dẫn trả lời:

a. Hình thức  trình bày:

- Đầu dòng cả 2  đoạn đều lùi vào trong. 

- Mỗi câu đều có dấu chấm, dấu phẩy đầy đủ. 

b. Ý chính của mỗi đoanh văn:

- Đoạn 1: Mọi người đang tất bật chuẩn bị cho cuộc khiêu vũ được hoàn thiện nhất có thể. 

- Đoạn 2: Những loài côn trùng đang chăm chỉ, cần mẫn làm việc để giữ gìn hoa lá. 

c. Câu nêu ý chính trong 2 đoạn:

- Đoạn 1: "Mọi người bắt tay vào việc chuẩn bị cho cuộc khiêu vũ.". Câu này ở đầu đoạn văn. 

- Đoạn 2: "Tất cả đều lo diệt trừ sâu bọ để giữ gìn hoa lá.". Câu này ở cuối đoạn văn. 

Câu 2: Chọn câu chủ đề cho từng đoạn văn và xác định vị trí đặt câu chủ đề cho mỗi đoạn. 

a. Mùa xuân đến,chim bắt đầu xây tổ. 

b. Cứ thế, cả nhà mỗi người một việc, hối hả mang Tết về trong khoảnh khắc chiều Ba mươi. 

* Đoạn 1: Bà vừa vớt bánh chưng vừa nướng chả trên đống than đỏ rực. Mẹ bận gói giò tai - món khoái khẩu của bố. Chị hái những nắm mùi già đun một nồi nước tắm tất niên thật to. Sóc quanh quần dọn đẹp, thỉnh thoảng lại chạy ra đảo giúp mẹ mẻ mứt gừng, mứt bí Bố từ đơn vị về mang theo một cành đào. Cành đào nhỏ thôi nhưng chứa đựng cả mùa xuân của núi rừng Tây Bắc. (Theo Vũ Thị Huyền Trang)

* Đoạn 2: Bồ cát xây tổ trên cây sung cao chót vớt. Tổ bổ cát xây ở đầu cành, trông trống trải. Chim ổ độc xây tổ trên cành vông, tổ như treo lơ lửng trên cành. Đôi chim cu chọn chỗ xây tổ trên cây thị - nơi có nhiều mầm non vừa nhú. Lúc đầu quanh tổ trồng trống trải, nhưng đến khi ấp trứng, những mầm non đã bật dậy tốt tươi, che chung quanh kín đáo. (Theo Võ Quảng)

Hướng dẫn trả lời: