Soạn mới giáo án Kinh tế pháp luật 11 cánh diều bài 21: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng và tôn giáo

Tín ngưỡng ở Việt Nam

Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên

Tín ngưỡng thờ Thành Hoàng làng

Tôn giáo ở Việt Nam

Phật giáo

Công giáo

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức lớp thành 4 – 6 nhóm.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm, thực hiện nhiệm vụ sau:

+ Cá nhân: Đọc thông tin về Hiến pháp năm 2013, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016 và các trường hợp ở mục 1 trong SGK tr.145 – 147.

+ Trao đổi, thảo luận nhóm về các trường hợp; trả lời các câu hỏi trong SGK tr.147:

a) Từ thông tin 1 và 2, em hãy nhận xét về suy nghĩ, hành động của các nhân vật trong từng trường hợp trên. Theo em, quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo được biểu hiện như thế nào trong các trường hợp trên?

b) Theo em, pháp luật nước ta quy định về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo nhằm mục đích gì?

­- GV cung cấp thêm video liên quan đến quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam (đính kèm phía dưới Hoạt động 1).

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả làm việc của nhóm:

a) Nhận xét về suy nghĩ, hành động của các nhân vật trong hai trường hợp:

+ Trường hợp 1: Suy nghĩ của chị M là đúng, vì pháp luật quy định công dân có quyền theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Suy nghĩ, băn khoăn của bố mẹ chị M là không đúng, vì pháp luật nghiêm cấm hành vi phân biệt đối xử, kì thị vì lí do tôn giáo (khoản 1 Điều 5 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016).

+ Trường hợp 2: Suy nghĩ về việc nếu anh T muốn ứng cử vào đại biểu Hội đồng nhân dân thì anh phải từ bỏ tôn giáo mà mình đang theo là suy nghĩ sai lệch, không phù hợp pháp luật. Vì từ bỏ tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào là quyền của công dân, không phải nghĩa vụ công dân. Việc anh T ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân không phụ thuộc vào việc theo tôn giáo nào.

b) Pháp luật nước ta quy định quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo nhằm bảo đảm quyền công dân của mỗi người, đồng thời đảm bảo hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo vì quyền và lợi ích của công dân, nhưng không làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước và xã hội.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về nội dung quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

1. Một số quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo

Pháp luật Việt Nam quy định các quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo, cụ thể như sau:

Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo; tham gia lễ hội; học tập và thực hành giáo lí, giáo luật tôn giáo.

Mỗi người có quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng của tổ chức tôn giáo. Người chưa thành niên khi vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

Tuân thủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo.

Luôn tôn trọng, không xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác; không lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.

Video trích đoạn hầu đồng trong tín ngưỡng thờ Mẫu: (từ đầu đến 4p30)

https://youtu.be/uhhaWPBlV_o?si=pdcS4KG-zw5SIWcn

Video quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam: (lấy từ đầu đến 4p58s)

https://youtu.be/hVJ0967bh7I?si=Z_ff-7K-jF4GhIK_

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức lớp thành 4 – 6 nhóm.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm, thực hiện nhiệm vụ sau:

+ Cá nhân: Đọc thông tin về Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016, Bộ luật Hình sự năm 2015 ở mục 2 trong SGK tr.148.

+ Nhóm: Trao đổi, thảo luận về các trường hợp; trả lời các câu hỏi trong SGK tr.149:

a) Dựa vào thông tin, em hãy cho biết các hành vi không thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo trong mỗi trường hợp trên.

b) Theo em, các hành vi vi phạm nêu trên có thể gây ra những hậu quả gì và có thể bị xử lí như thế nào theo quy định của pháp luật?

­- GV cung cấp thêm video liên quan đến hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo (đính kèm phía dưới Hoạt động 2).

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân sau đó trao đổi, thảo luận với nhóm để trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả làm việc của nhóm:

a) Ở trường hợp 2, hành vi của một số cá nhân đã lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để lập diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội nhằm thu lợi bất chính, cùng hành vi bán thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc là hành vi không thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Đây là những hành vi trái pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

b) Hậu quả của các hành vi vi phạm trong trường hợp 2:

+ Các hành vi vi phạm trong trường hợp 2 có thể gây ra hậu quả xấu đến sức khỏe, tài sản và tính mạng của người dân.

+ Các hành vi vi phạm này, tùy theo tính chất và mức độ, có thể bị xử lí kỉ luật, xử phạt vi phạm hành chính, bị truy cứu trách nhiệm Hình sự, nếu gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

2. Hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo

Các hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với đời sống tín ngưỡng, tôn giáo và gây khó khăn cho hoạt động quản lí nhà nước; có thể xâm phạm an ninh quốc gia; gây mất trật tự, an toàn xã hội và môi trường; gây hậu quả xấu đến sức khoẻ, tài sản và tính mạng của người dân; xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác.

Đối với người có hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng và tôn giáo thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lí kỉ luật, xử phạt vi phạm hành chính, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt

hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Video cảnh giác luận điệu xuyên tạc “Việt Nam không có tự do tôn giáo”:

https://youtu.be/cGH_M6C1eXs?si=KZTyZZCYMZ18LXbz

Video lợi dụng tôn giáo để chống phá Nhà nước: (lấy từ đầu đến 4p46s)

https://youtu.be/E9PVmZ4O_CQ?si=FmPEkVwJXbyg8ysT

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức lớp thành 4 – 6 nhóm.

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm và thực hiện nhiệm vụ sau:

+ Đọc và thảo luận các trường hợp ở mục 3 trong SGK tr.149.

+ Trả lời các câu hỏi trong SGK tr.150:

a) Em hãy nhận xét suy nghĩ, việc làm của các nhân vật trong các trường hợp trên. Theo em, những việc làm nào thể hiện trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

b) Nếu là M trong tình huống trên, em sẽ làm gì để thể hiện trách nhiệm của mình trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

c) Em hãy nhận xét suy nghĩ của M. Nếu là bạn của M, em sẽ làm gì để thực hiện trách nhiệm của mình trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo nhóm và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả làm việc của nhóm:

a) Suy nghĩ, việc làm của các nhân vật trong các trường hợp:

+ Suy nghĩ, việc làm của gia đình anh H ở trường hợp 1 và của HS lớp X trong trường hợp 2 là thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

+ Những suy nghĩ và việc làm thể hiện trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo là:

++ Gia đình anh H thực hiện tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vừa thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng tôn giáo, vừa thể hiện truyền thống, đạo lí uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.

++ Các bạn HS lớp X đi tham quan di tích lịch sử - văn hóa là một cơ sở tôn giáo là thể hiện trách nhiệm công dân học tập tìm hiểu quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

b) Nếu là M trong tình huống, em sẽ giải thích cho các bạn hiểu được trách nhiệm công dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo là phải đoàn kết giữa những người theo các tôn giáo khác nhau, giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo. Vì vậy, không nên chia tách lớp thành các nhóm theo tôn giáo và không theo tôn giáo.

c) Suy nghĩ của M trong tình huống là sai, không phù hợp với quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

Nếu là bạn của M, em sẽ giải thích để M thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV kết luận về trách nhiệm của HS trong thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

3. Trách nhiệm của HS trong thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo

- Tự giác, tích cực học tập, tìm hiểu các nội dung cơ bản về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo và tích cực, chủ động trong thực hiện.

- Tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác; không lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để gây chia rẽ người theo tín ngưỡng, tôn giáo với người không theo tín ngưỡng, tôn giáo; hoặc xâm phạm quyền tự

do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác.

- Thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo; biết tuyên truyền, phổ biến, vận động, nhắc nhở bạn bè và những người xung quanh cùng thực hiện; không vi phạm.