[toc:ul]
1. Mở bài: Giới thiệu tác giả O-hen-ri, tác phẩm "Chiếc lá cuối cùng" và giá trị nhân đạo của tác phẩm
2. Thân bài:
3. Kết bài: Khẳng định ý nghĩa giá trị nhân đạo của tác phẩm, mong muốn hướng đến những điều tốt đẹp cho con người, mong cho cuộc sống của mọi người đều được tốt đẹp.
Bài văn
Hình ảnh về chiếc lá cuối cùng neo đậu lại trên cành cây như ranh giới giữa những điều mong manh, dễ tan biến vẫn luôn ấn tượng trong tâm trí tôi. Hình ảnh đó thậm chí còn ám ảnh tôi một quãng thời gian sau khi gấp lại những trang sách của nhà văn Ô Hen-ri. Đó là câu chuyện về niềm tin từ một chiếc lá không rơi.Từ cái chết của cụ họa sĩ già đến sự hồi sinh của một cô gái mang trong mình căn bệnh quái ác là một hành trình của niềm tin, của tình yêu thương giữa con người với con người. Tôi gọi đó là "Tình đời trong chiếc lá".
Câu chuyện nói về cuộc sống cơ cực, vất vả của hai nữ họa sĩ trẻ Xiu và Giôn-xi sống cùng căn hộ với người họa sĩ già Bơ-men. Những khó khăn trong cuộc sống đời thường khiến họ lâm vào cảnh khốn cùng. Giôn-xi là một người có tài năng, cô khao khát khi được sống với đam mê của mình với nghệ thuật nhưng trớ trêu thay, cô lại bị bệnh sưng phổi hiểm nghèo. Cụ Bơ-men bốn chục năm trời có ước mơ vẽ được một kiệt tác nghệ thuật nhưng cũng không thực hiện được. Không gian, cuộc sống của những con người làm nghệ thuật ấy đang lạnh lẽo, u ám, ảm đạm với những nỗi lo gánh nặng cơm áo gạo tiền và bệnh tật. Mỗi ngày trôi qua, Giôn-xi phải đối mặt với cái chết đang cận kề.Cô không biết mình còn sống được bao nhiêu ngày. Trong cơn lạnh của bão tuyết và mưa gió, những chiếc lá thường xuân trên cây gần khung cửa sổ cứ rụng dần, chỉ còn sót lại duy nhất một chiếc lá trơ trọi trên cây. Giôn-xi ngày đêm không rời mắt khỏi chiếc lá ấy.Cô tin vào sự tồn tại của chiếc lá như tin vào sự sống của chính bản thân mình. Nhưng cô vô cùng sợ khi chẳng may chiếc lá cuối cùng kia rơi xuống, rồi cũng như sự sống của cô sẽ kết thúc vĩnh viễn. Nỗi lo của Giôn-xi không lớn bằng nỗi lo lắng của Xiu và của cụ Bơ-men.Họ sợ rằng sự thật ấy sẽ xảy ra, sự thật chiếc lá cuối cùng trên cây thường xuân sẽ rụng xuống sau cái đêm định mệnh ấy, sau đêm mưa gió bão tuyết ấy. Họ đau khổ và sẽ cảm thấy vô cùng bất lực nếu sáng sớm hôm sau, khi thức giấc, Giôn-xi sẽ chứng kiến điều đó và suy sụp. Câu chuyện sẽ có thể sẽ kết thúc khi Giôn-xi tỉnh dậy không thấy chiếc lá sau sự hủy hoại của thiên nhiên nhưng không, một tình huống hoàn toàn mới, bất ngờ đã được tái hiện. Ngày hôm sau, khi Xiu vén chiếc màn lên, vẫn còn một chiếc lá thường xuân cuối cùng trên cây: "ở gần cuống lá còn giữ màu xanh sẫm, nhưng với rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa". Chiếc lá ấy vẫn kiên cường bám lấy cành cây.Đến hôm sau, hôm sau nữa chiếc lá ấy vẫn ở đó.Đó như một phép màu với Giôn-xi.Nó đã thắp lên trong cô một hi vọng, tạo ra một sự thay đổi trong suy nghĩ của cô gái trẻ. Chiếc lá cuối cùng ấy như cứu sống lấy mạng của cô, để cô nhận ra rằng: "có một cái gì đấy đã làm cho chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó để cho em thấy rằng mình đã tệ như thế nào. Muốn chết là một tội".Cô đã nhận ra sự sai lầm khi đã có ý định từ bỏ đi chính mạng sống của mình. Giờ đây, cô nhận ra rằng chỉ có bản thân mình mới quyết định được cuộc sống của mình chứ không phải một ai khác. Sau đó, cô bất giác nghĩ về những điều tươi đẹp hơn trong tương lai: "một ngày nào đó em sẽ vẽ được vịnh Na-plơ". Không chỉ có những suy nghĩ tích cực, lạc quan, niềm tin vào cuộc sống mà Giôn-xi còn có cảm hứng với niềm đam mê nghệ thuật đã mất đi từ lâu.
Không ai biết rằng, người tạo nên sự kì diệu mang tên chiếc lá cuối cùng ấy lại chính là cụ họa sĩ già Bơ-men.Cụ không có những tài năng thần kì để biến chiếc lá vĩnh viễn còn lại trên thân cây thường xuân mà cụ chỉ có duy nhất là lòng yêu thương. Con người ấy sau bốn mươi năm theo đuổi những kiệt tác cuối cùng cũng tạo nên được kiệt tác của đời mình theo một cách thật đặc biệt. Khi tạo ra kiệt tác ấy, cụ Bơ-men chỉ suy nghĩ duy nhất một điều đó là trả lại niềm tin và sự sống cho Giôn-xi. Trong đêm mưa gió bão tuyết ấy, hình ảnh một người họa sĩ già cầm những cây cọ vẽ cặm cụi tạo nên bức hình tràn đầy lòng thương cảm với cô gái trẻ, với đồng nghiệp trẻ của mình tạo nên một hình ảnh vô cùng đẹp trong tâm tưởng của độc giả. Đó có thể không phải là không gian thích hợp và tốt nhất cho việc vẽ tranh, cũng không phải là điều kiện thuận lợi nhất cho việc tạo ra một bức hình nghệ thuật nhưng đó là thời điểm thích hợp nhất để tạo ra một niềm tin đối với một người sắp mất đi sự sống. Đó là nghệ thuật chân chính, đó là tình người giữa những con người khốn khổ với nhau.Cụ Bơ-men dùng hết sức lực, tâm trí và tấm lòng cao cả của mình để khắc họa chiếc lá thường xuân cuối cùng ấy.Không ai nghĩ rằng đó cũng chính là bức họa cuối cùng trong cuộc đời người họa sĩ già khốn khổ ấy.Khi hoàn thành tác phẩm ấy cũng là lúc cụ từ giã cõi đời này.Chiếc lá cuối cùng mang đậm tình đời, tình người đã đổi lấy mạng sống cho cô gái trẻ. Đó cũng chính là sứ mệnh của nghệ thuật mà Ô-hen-ri muốn truyền tải đến người đọc: nghệ thuật chân chính là nghệ thuật hướng về con người, lấy giá trị nhân sinh, nhân bản làm gốc chứ không phải những danh tiếng hư vọng, hão huyền. Nghệ thuật chỉ thực sự có giá trị khi xuất phát từ tình yêu thương giữa con người với con người.
Xiu và Giôn-xi biết đó là chiếc lá nhân tạo, chiếc lá do cụ Bơ-men tạo ra chứ không phải chiếc lá cuối cùng thực sự. Thế nhưng sau cùng, cả hai đều biết ơn vô cùng với sự hi sinh của người họa sĩ già ấy.Chiếc lá giả ấy lại là ngọn lửa thắp lên niềm tin trong cô gái trẻ. Đó là một kiệt tác nghệ thuật vĩ đại vô cùng. Nó có giá trị hơn bất cứ bức họa đắt đỏ nào khác, bởi nó được tạo ra từ tình người, từ tình đời.Cụ Bơ-men cùng kiệt tác của mình đã làm nên một điều không tưởng chỉ xuất hiện trong cổ tích.
Chiếc lá cuối cùng, như chính cái tên nhan đề của tác phẩm mà Ô-hen-ri đã tạo nên.Đây là một nhan đề, một chi tiết nghệ thuật vô cùng ý nghĩa.Sự sống nối tiếp sự sống.Tình yêu thương nối liền tình yêu thương.Chiếc lá cuối cùng ấy là nơi chứa đựng tình đời.Câu chuyện gợi mở cho chúng ta đến những thông điệp tốt đẹp của cuộc sống.Đó là tình yêu thương, sự hi sinh thầm lặng và nguồn gốc của nghệ thuật chân chính.Chúng ta hãy cho đi và chúng ta sẽ để lại cho đời muôn vàn yêu thương.Hãy sống để viết lên những điều tốt đẹp cho cuộc đời.Bởi "Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình".Viết đến đây, ta lại nhớ đến những lời ca vô cùng ý nghĩa trong tác phẩm "Tự nguyện" của tác giả Trương Quốc Khánh:
"Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ là môt vầng mây ấm
Nếu là người, tôi sẽ chết cho quê hương".
Bài văn
Truyện ngắn là một hình thức tự sự loại nhỏ, dung lượng ngắn, có cốt truyện và ít nhân vật, miêu tả một khía cạnh, tính cách, một mảnh trong cuộc đời nhân vật. Tuy là truyện ngắn nhưng nó đề cập đến những vần đề lớn lao trong cuộc sống như truyện "Chiếc lá cuối cùng" của O Hen - ri trong chương trình Ngữ văn 8. Một tác phẩm đặc sắc đã để lại trong lòng người đọc những nỗi niềm trăn trở ...
O Hen-ri sinh năm 1862 mất năm 1910 là nhà văn Mĩ chuyên viết truyện ngắn. Truyện của ông nổi tiếng là dí dỏm, dễ hiểu, giàu tình cảm và luôn có những cái kết bất ngờ và khéo léo. Những truyện của O Hen-ri thường nhẹ nhàng nhưng toát lên tinh thần nhân đạo cao cả, tình thương yêu người nghèo khổ, rất cảm động. Được bạn đọc yêu thích hơn cả như: Căn gác xép, Tên cảnh sát và gã lang thang, Quà tặng của các đạo sĩ,… và "kiệt tác" Chiếc lá cuối cùng. Chiếc lá cuối cùng là một trong những truyện ngắn hay nhất của O Hen-ri.
Câu chuyện kể về Xiu, Giôn-xi và cụ Bơ-men – những họa sĩ nghèo cùng sống trong một căn hộ thuê gần công viên Oa-sinh-tơn. Giôn-xi bị bênh viêm phổi khá nặng, cô thấy tuyệt vọng và tin rằng khi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân cạnh cửa sổ rụng xuống, cô cũng sẽ lìa đời. Kì diệu thay, sau một đêm mưa bão khủng khiếp, chiếc lá ấy vẫn dũng cảm bám vào cành cây bằng sự kiên cường mãnh liệt. Điều đó đã khiến Giôn-xi thay đổi ý nghĩ về cái chết của mình, cô không còn muốn chết nữa mà đã lạc quan, vui vẻ và có niềm tin vào cuộc sống hơn. Qua lời kể của Xiu, Giôn-xi mới biết rằng chiếc lá ấy là do cụ Bơ-men đã vẽ vào ngay cái đêm mà chiếc lá cuối cùng rụng xuống, trong khi đó, để cứu sống Giôn-xi, cụ Bơ-men đã hi sinh mạng sống của mình.
Điều gì đã khiến chiếc lá cuối cùng vẫn còn đấy, vẫn đeo bám vào cây dây leo mỏng manh mặc cho mưa gió trút xuống? Điều gì đã khiến Giôn-xi – con người tàn nhẫn có ý nghĩ quái gở ấy lấy lại niềm tin vào cuộc sống? Phải chăng tất cả đều là một phép màu? Vâng! Đúng là có phép màu, không phải phép màu nhiệm xảy ra ở trong truyện cổ tích mà ta thường đọc, cũng không phải do ông tiên hay thần linh nào ban tặng mà đó là phép màu của tình yêu thương. Chính cụ Bơ-men - con người có tình yêu thương, giàu đức hi sinh cao cả ấy đã làm cho chiếc lá vẫn còn mãi, vẫn tươi xanh mặc bao giông gió vùi dập phũ phàng.
Chiếc lá vẫn đeo bám lấy sự sống để Giôn-xi thấy rằng: cuộc sống này đáng quý biết bao! Đáng trân trọng biết bao! Tại sao lại không yêu quý, trân trọng từng phút giây được sống mà lại đặt cược mạng sống của mình vào những chiếc lá thường xuân? "Kiệt tác" của cụ Bơ-men cũng đã cho Giôn-xi biết rằng: cô đã quá yếu đuối, tệ bạc với cuộc đời và chính bản thân mình. Xiu cũng là một nhân vật đáng ca ngợi, một cô gái với tình bạn cao đẹp, chung thủy, hết lòng với Giôn-xi. Dù hoàn cảnh cũng nghèo khó nhưng cô luôn động viên Giôn-xi chiến thắng bệnh tật, khát khao sống với cuộc đời. Từ hiện thực đầy rẫy những bất công vô lý, đem đến bao bất hạnh cho những con người nghèo khổ, nhà văn luôn khơi dậy được vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật qua tình huống truyện thật bất ngờ và cảm động.
Thành công của "Chiếc lá cuối cùng" còn phải kể đến tài năng viết truyện điêu luyện của O Hen-ri đặc biệt là nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần và việc kể, tả tâm trạng nhân vật. O Hen-ri đã rất khéo léo trong việc lựa chọn ngôi kể thứ ba để có thể kể hết câu chuyện của nhân vật một cách khách quan, biểu thị thái độ đánh giá, bộc lộ các khía cạnh khác nhau cùa từng nhân vật. Truyện được xây dựng theo kiểu có nhiều tình tiết hấp dẫn, sắp xếp chặt chẽ và khéo léo khiến người đọc bị lôi cuốn vào câu chuyện một cách say mê, hứng thú. Kết thúc truyện thật bất ngờ khiến cho người đọc phải ngẫm nghĩ rất nhiều về sự hi sinh cao cả của cụ Bơ-men mà Giôn-xi lại không phản ứng gì thêm, tạo sự dư âm cho truyện ngắn đặc sắc này.
Chiếc lá cuối cùng là một tác phẩm có giá trị cao đối với nền văn học thế giới. Một truyện ngắn gởi thông điệp đến mọi người quan niệm về nghệ thuật và tình người thật đẹp trong cuộc sống : Đó chính là người nghệ sĩ phải sáng tạo ra những tác phẩm không chỉ bằng tài năng mà bằng cả trái tim. Một trái tim chan chứa tình yêu thương giữa con người với con người. Dư âm của câu chuyện sẽ mãi lắng đọng trong tâm trí ngưởi đọc xoay quanh chiếc lá cuối cùng – một "kiệt tác nghệ thuật" của O Hen-ri.Hiếm có một truyện ngắn nào mang một sức sống mãnh liệt và để lại nhiều cảm xúc như "Chiếc lá cuối cùng" của O Hen – ri. Có lẽ chất triết lý trong truyện ngắn đã tạo nên vẽ đẹp trường tồn và chính vì thế, "chiếc lá" ấy còn mãi với thời gian.
Bài văn
Nếu là con chim, chiếc lá,
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh.
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình?
Những câu thơ vang lên như lời khẳng định về mối quan hệ giữa con người với con người, về sự chia sẻ và hi sinh. Phần cuối truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O Hen-ri cũng khiến ta rung cảm trước tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ với nhau giống như thế.
Tác phẩm là câu chuyện kể về sự thay đổi của Giôn-xi, một nữ họa sĩ trẻ tuổi. Là một người có tài, khao khát được sống hết mình với nghệ thuật. Thế nhưng căn bệnh sưng phổi và sự nghèo túng đã khiến cô tuyệt vọng và không muốn sống nữa. Giôn-xi đã sống một chuỗi những ngày đen tối, không niềm tin, không hi vọng thậm chí là tàn nhẫn với những người yêu quý cô khi đếm từng chiếc lá còn lại trên cây thường xuân bám vào bức tường gạch đối diện với cửa sổ, chờ đến khi chiếc lá cuối cùng rụng xuống thì cô cũng buông xuôi, lìa đời.
Câu chuyện có lẽ đã dừng lại với cái chết được dự báo trước của Giôn-xi khi trận mưa vùi dập và những cơn gió phũ phàng suốt cả đêm qua, khiến cho những cây thường xuân cũng rã rời, lá của chúng sẽ rụng hết xuống. Nhưng không, vẫn còn một chiếc lá cuối cùng trên cây, được tác giả miêu tả “ở gần cuống lá còn giữ màu xanh sẫm, nhưng với rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa”. Chiếc lá ấy vẫn kiên cường bám chặt vào cành cây cách mặt đất khoảng chừng hai mươi bộ, hôm sau, hôm sau nữa chiếc lá ấy vẫn như thế. Từ một con người tuyệt vọng chỉ chực chờ chết, hình ảnh của chiếc lá thường xuân kiên cường đã làm thay đổi suy nghĩ của Giôn-xi, cô khao khát được sống và mong mỏi “một ngày nào đó em hi vọng sẽ được vẽ vịnh Na-plơ”. Điều ấy cũng có nghĩa, chiếc lá cuối cùng đã khiến cho tâm hồn một con người hồi sinh, khiến cho cô gái sống lại với khao khát và đam mê nghệ thuật của mình. Cuối cùng thì Giôn-xi cũng qua cơn nguy hiểm và dần dần khỏe trở lại.
O Hen-ri đã sử dụng rất nhiều tình tiết hấp dẫn, sự sắp xếp chặt chẽ khéo léo và kết cấu đảo ngược tình huống hai lần khiến cho người đọc đi hết từ bất ngờ này tới bất ngờ khác. Hóa ra, chiếc lá cuối cùng kiên cường bám trụ lại trên cành ấy lại là “kiệt tác của cụ Bơ-men”. Hóa ra, người ốm yếu, tuyệt vọng bên bờ vực của cái chết lại đang dần khỏe lại, còn người khỏe mạnh như cụ Bơ-men lại chết vì sưng phổi, dù mới chỉ ốm có hai ngày. Điều đáng nói ở đây chính là tinh thần hi sinh cao cả của cụ Bơ-men, một người họa sĩ già với khao khát cả cuộc đời là “vẽ được một kiệt tác nhưng chưa thực hiện được”, cụ đã đánh đổi cả mạng sống của mình níu giữ tâm hồn và sự sống cho cô họa sĩ trẻ Giôn-xi. Xiu đã kể lại với Giôn-xi về cụ Bơ-men một cách đầy xúc động “...cụ ốm nặng trong căn phòng của cụ ở tầng dưới. Giày và áo quần của cụ ướt sũng và lạnh buốt...người ta tìm thấy một chiếc đèn bão vẫn còn thắm sáng và một chiếc thang đã bị lôi ra khỏi chỗ để của nó và vài chiếc bút lông rơi vung vãi, và một bảng pha màu có màu xanh và màu vàng trộn lẫn với nhau...”. Bức tranh của cụ đã làm thức dậy khao khát sống cũng đã khơi dậy trong lòng người đọc sự thương cảm, trân trọng với nghĩa cử cao đẹp của cụ Bơ-men. Đến tận giây phút cuối cùng của cuộc đời, cụ vẫn sống với đam mê hội họa của mình. Và phải chăng, chính vì câu chuyện đầy tình người đằng sau bức họa chiếc lá cuối cùng ấy đã biến nó thành một kiệt tác đúng như di nguyện của cụ Bơ-men lúc còn sống. Nghệ thuật suy cho cùng cũng là cách khiến cho con người cảm thấy thỏa mãn, khiến con người thay đổi và sống tốt hơn. Và, cụ Bơ-men đã mang tình người để làm nên giá trị vĩnh hằng cho tác phẩm cuối cùng - kiệt tác trong cuộc đời họa sĩ của mình.
Có thể nói, đoạn trích Chiếc lá cuối cùng trích trong truyện ngắn cùng tên của O Hen-ri đã khiến người đọc rung động trước tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ, giữa Xiu, Giôn-xi và cụ Bơ-men. Câu chuyện ấy cũng nhắc nhở chúng ta về tấm lòng lương thiện, sự chia sẻ giữa người với người trong xã hội ngày nay.