Soạn văn 9 ngắn nhất bài: Tập làm thơ tám chữ

[toc:ul]

I. Câu hỏi trong bài học

Câu 1: Đoạn thơ sau trích trong bài “Tháp đổ” của Tố Hữu. Hãy điền vào chỗ trống cuối các dòng thơ một trong các từ “ca hát, bát ngát, ngày qua, muôn hoa” cho phù hợp.

Hãy cắt đứt những dây đàn…

Những sắc tàn vị nhạt của…

Nâng đón lấy màu xanh hương…

Của ngày mai muôn thuở với…

Câu 2: Đoạn thơ sau trích trong bài “Vội vàng” của Xuân Diệu. Hãy điền vào chỗ trống cuối các dòng thơ một trong các chữ: "cũng mất, đất trời, tuần hoàn" sao cho đúng vần.

Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

Mà xuân hết, nghĩa là tôi…

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật.

Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

Nói làm chi ràng xuân vẫn…

Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại!

Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi,

Nên bâng khuâng nuối tiếc cả…

Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,

Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt...

Câu 3: Đoạn thơ sau trong bài “Tựu trường” của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thứ ba. Hãy chỉ ra chỗ sai, nói lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng.

Giờ nao nức của một thời trẻ dại

Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương!

Những chàng trai mười lăm tuổi rộn rã,

Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc.

THỰC HÀNH LÀM THƠ TÁM CHỮ

Câu 1: Tìm những từ thích hợp (đúng thanh, đúng vần) để điền vào chỗ trống trong khổ thơ sau:

Trời trong biếc không qua mây gạn trắng

Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa

Hoa lựu nở đầy một /…./ đỏ nắng

 Lũ bướm vàng lơ đăng lướt bay /…. /

(Anh Thơ, Trưa hè)

Câu 2: Khổ thơ còn thiếu một câu. Hãy làm thêm câu cuối sao cho đúng vần, hợp với nội dung cảm xúc từ ba câu trước.

Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ

Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường

 Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn rã

/……/

Câu 3: Mỗi nhóm, tổ cử đại diện dọc và bình trước lớp bài thơ đã chuẩn bị. Cả lớp, dưới sự hướng dẫn của thầy, cô giáo, tham gia nhận xét, đánh giá các bài thơ đã được đọc, bình.

- Bài thơ đó có đúng thể 8 chữ không?

- Bài thơ đã có vần chưa? Cách gieo vần, ngắt nhịp đúng, sai, đặc sắc như thế nào?

- Kết cấu bài thơ đó có hợp lí không? Nội dung cảm xúc có chân thành, sâu sắc không?

- Chủ đề bài thơ đó có ý nghĩa gì?

II. Soạn bài siêu ngắn: Tập làm thơ tám chữ

Câu 1: Đoạn thơ được điền đầy đủ như sau:

Hãy cắt đứt những dây đàn ca hát

Những sắc tàn vị nhạt của ngày qua

Nâng đón lấy màu xanh hương bát ngát

Của ngày mai muôn thuở với muôn hoa

Câu 2: Đoạn thơ được điền như sau:

Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

 Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật.

 Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

Nói làm chi ràng xuân vẫn tuần hoàn

Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm Lại!

Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi,

Nên bâng khuâng nuối tiếc cả đất trời

Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,

Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt...

Câu 3: Câu thứ ba bị chép sai từ “rộn rã”. Vì khổ thơ được gieo vần chân gián cách, chữ cuối câu 3 phải hiệp vần với chữ cuối của câu 1

Đoạn thơ được sửa lại như sau: 

Giờ nao nức của một thời trẻ dại

Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương!

Những chàng trai tuổi mới độ mười hai

Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc.

THỰC HÀNH LÀM THƠ TÁM CHỮ

Câu 1: Tiếng “trắng” (câu 1) vần với tiếng “nắng” (câu 3). Vậy tiếng cuối cùng của câu 4 phải mang thanh bằng và chứa vần “a” để vần với “xa” ở câu 2. Tiếng thứ 6 câu 3 phải là thanh bằng để giữ nhịp (đổi thanh điệu so với câu 2). 

Hoàn thành đoạn thơ như sau:

Trời trong biếc không qua mây gạn trắng

 Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa

Hoa lựu nở đầy vườn đỏ nắng

Lũ bướm vàng lơ đăng lướt bay qua

Câu 2: Với ba câu thơ đã cho, ta nhận thấy khổ thơ gieo cần chân gián cách: tiếng cuối câu 1 vần với tiếng cuối câu 3. Vì vậy, tiếng cuối cùng của câu 4 sẽ vần với tiếng cuối của câu 2.

Hoàn thành khổ thơ:

Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ

Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường

Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn rã

Áo trắng tung bay vui bước tới trường

Câu 3: Đoạn thơ tham khảo:

Lòng chợt buồn nhớ lại thời thơ ấu

Thời gian trôi thấm thoát đã lớn khôn

Kỉ niệm ngày xưa bao điều chôn giấu

Bỗng ùa về trong nỗi nhớ quê hương.

III. Soạn bài ngắn nhất: Tập làm thơ tám chữ

Câu 1: Có thể điền các từ như sau:

…ca hát

… qua

… bát ngát

… hoa

Câu 2: Ta có các câu thơ được điền

Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất 

...

Nói làm chi ràng xuân vẫn tuần hoàn

...

Nên bâng khuâng nuối tiếc cả đất trời

Câu 3: Câu thơ sai: Những chàng trai mười lăm tuổi rộn rã. Vì khổ thơ được gieo vần chân gián cách, chữ cuối câu 3 phải hiệp vần với chữ cuối của câu 1 (Câu thứ ba bị chép sai từ “rộn rã”)

Sửa lại: Những chàng trai tuổi mới độ mười hai

THỰC HÀNH LÀM THƠ TÁM CHỮ

Câu 1: Có thể điền từ thích hợp vào chỗ trống như sau:

….

Hoa lựu nở đầy vườn đỏ nắng

Lũ bướm vàng lơ đăng lướt bay qua

Tiếng “trắng” (câu 1) vần với tiếng “nắng” (câu 3). Vậy tiếng cuối cùng của câu 4 phải mang thanh bằng và chứa vần “a” để vần với “xa” ở câu 2. Tiếng thứ 6 câu 3 phải là thanh bằng để giữ nhịp (đổi thanh điệu so với câu 2). 

Câu 2: Thêm vào câu thơ: “Áo trắng tung bay vui bước tới trường”. Với ba câu thơ đã cho, ta nhận thấy khổ thơ gieo cần chân gián cách: tiếng cuối câu 1 vần với tiếng cuối câu 3. Vì vậy, tiếng cuối cùng của câu 4 sẽ vần với tiếng cuối của câu 2.

Câu 3: Mỗi nhóm, tổ cử đại diện dọc và bình trước lớp bài thơ đã chuẩn bị:

Đoạn thơ tham khảo như sau: Lòng chợt buồn nhớ lại thời thơ ấu / Thời gian trôi thấm thoát đã lớn khôn / Kỉ niệm ngày xưa bao điều chôn giấu / Bỗng ùa về trong nỗi nhớ quê hương.

IV. Soạn bài cực ngắn: Tập làm thơ tám chữ

Câu 1: Ta điền các từ lần lượt là ca hát – qua – bát ngát – hoa

Câu 2: Điền các từ "cũng mất, đất trời, tuần hoàn"  như sau:

=> Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất

      Nói làm chi ràng xuân vẫn tuần hoàn 

      Nên bâng khuâng nuối tiếc cả đất trời

Câu 3: Câu sai: Những chàng trai mười lăm tuổi rộn rã => Sửa: Những chàng trai tuổi mới độ mười hai

=> Câu thứ ba bị chép sai từ “rộn rã”. Vì khổ thơ được gieo vần chân gián cách, chữ cuối câu 3 phải hiệp vần với chữ cuối của câu 1

THỰC HÀNH LÀM THƠ TÁM CHỮ

Câu 1: Tiếng “trắng” (câu 1) vần với tiếng “nắng” (câu 3). Vậy tiếng cuối cùng của câu 4 phải mang thanh bằng và chứa vần “a” để vần với “xa” ở câu 2. Tiếng thứ 6 câu 3 phải là thanh bằng để giữ nhịp (đổi thanh điệu so với câu 2). 

2 từ có thể điền vào đoạn thơ là

….vườn …

… qua 

Câu 2: 

Câu còn thiếu: Áo trắng tung bay vui bước tới trường => tiếng cuối cùng của câu 4 sẽ vần với tiếng cuối của câu 2 (Với ba câu thơ đã cho, ta nhận thấy khổ thơ gieo cần chân gián cách: tiếng cuối câu 1 vần với tiếng cuối câu 3)

Câu 3: 

Lòng chợt buồn nhớ lại thời thơ ấu

Thời gian trôi thấm thoát đã lớn khôn

Kỉ niệm ngày xưa bao điều chôn giấu

Bỗng ùa về trong nỗi nhớ quê hương.

=> Đoạn thơ tham khảo