Bài soạn siêu ngắn: Thuật ngữ - Ngữ văn lớp 9

[toc:ul]

[Luyện tập] Câu 1: Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Toán học, Vật lí, Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào?...

Trả lời:

a. lực ->lĩnh vực vật lí                                             

 b. Xâm thực -> lĩnh vực địa lí

c. Hiện tượng hóa học ->lĩnh vực  hóa học 

d. Di chỉ ->lĩnh vực lịch sử

e. Thụ phấn -> lĩnh vực sinh học

f. Lưu lượng -> lĩnh vực địa lí

g. Trọng lực ->lĩnh vực vật lí

h. Khí áp -> lĩnh vực địa lí

i. Đơn chất -> lĩnh vực hóa học

k. Thị tộc phụ hệ -> lĩnh vực lịch sử

l. Đường trung trực -> lĩnh vực toán học

[Luyện tập] Câu 2: Đọc đoạn trích sau đây. Trong đoạn trích này, điểm tựa có được dùng như một thuật ngữ Vật lí hay không? Ở đây, nó có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Trong đoạn trích này, điểm tựa không dùng như một thuật ngữ mà dùng với nghĩa là nơi gửi gắm niềm tin và hi vọng.

[Luyện tập] Câu 3: Trong hoá học, thuật ngữ hỗn hợp được định nghĩa là “nhiều chất trộn lẫn vào nhau mà không hoá hợp thành một chất khác”, còn từ hỗn hợp hiểu theo nghĩa thông thường là “gồm có nhiều thành phần trong đó...

Trả lời:

a. Hỗn hợp là thuật ngữ

b. Hỗn hợp là nghĩa thông thường.

• Đặt câu:
• Thức ăn gia súc là thức ăn hỗn hợp
• Đội quân nhà Thanh là đội quân hỗn hợp
• Phái đoàn quân sự hỗn hợp bốn bên

[Luyện tập] Câu 4: Trong sinh học, cá voi, cá heo được xếp vào lớp thú, vì tuy những động vật này có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây nhưng không thở bằng mang mà thở bằng phổi....

Trả lời:

• Thuật ngữ “cá”: Cá là động vật có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây, thở bằng mang.
• Theo cách hiểu thông thường của người Việt, khi ta nói cá voi, cá heo, cá sấu…vì thấy môi trường sống của chúng là ở dưới nước và không nhất thiết phải thở bằng mang.

[Luyện tập] Câu 5: Trong kinh tế học, thuật ngữ thị trường (thị: chợ - yếu tố Hán Việt) chỉ nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hoá, còn trong quang học (phân ngành vật lí nghiên cứu về ánh sáng và tương tác của ánh sáng với vật chất)...

Trả lời:

Hiện tượng đồng âm này không có vi phạm nguyên tắc “một thuật ngữ, một khái niệm”. Vì mỗi từ được dùng ở một lĩnh vực riêng, chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên do có vỏ âm thanh giống nhau.