Bài soạn siêu ngắn: Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu - Ngữ văn lớp 11

[toc:ul]

I. Trật tự trong câu đơn

Câu 1: Đọc đoạn trích sau, chú ý trật tự các bộ phận câu được in đậm và trả lời câu hỏi. Hắn móc đủ mọi túi, để tìm một cái gì, hắn giơ ra: đó là một con dao nhỏ, nhưng rất sắc. Hắn nghiến răng nói tiếp: ...

Trả lời:

a. Nếu ta thay đổi trật tự phần in đậm thì nội dung ý nghĩa và cấu tạo ngữ pháp của câu không sai nhưng đặt vào đoạn văn thì không phù hợp.

b. Tác dụng:

• Nhấn mạnh được ý rất sắc là ý quan trọng vì dao có sắc thì mới đâm chết người được.
• Thể hiện được sự liên kết ý trong đoạn.

c. Nhấn mạnh cái ý nhỏ có sự liên kết với câu sau: dao nhỏ thì không chặt được cành cây to.

Câu 2: Một học sinh còn lưỡng lự trong việc lựa chọn giữa hai cách viết. Hãy giúp học sinh đó lựa chọn cách viết phù hợp và giải thích lý do? A- Bạn em nhỏ người nhưng rất thông minh. ...

Trả lời:

Chọn cách viết thứ nhất ví nó nhấn mạnh: rất thông minh liên kết với ý của câu tiếp theo đưa bạn ấy vào đội tuyển học sinh giỏi.

Câu 3: Trong mỗi đoạn trích sau đều có những câu văn có bộ phận biểu hiện thời gian (phần in đậm), nhưng bộ phận đó lại đặt ở những vị trí khác nhau  trong câu. Hãy phân tích tác dụng của mỗi cách sắp xếp....

Trả lời:

a. Một đêm khuya/ Sáng hôm sau: được đặt ở đầu câu để nêu hoàn cảnh thời gian cho các sự kiện xảy ra sau đó.

b. (một buổi sáng tinh sương): đặt ở giữa câu vì sự liên kết ý các câu trước đó đều tập trung vào việc coi ai là người đẻ ra Chí Phèo.

c. Đã mấy năm: biểu hiện phần tin mới, trọng tâm thông báo.

II. Trật tự trong câu ghép

Câu 1: Trong những câu ghép ở đoạn trích sau, vì sao đê in đậm lai đặt ở vị trí sau so với vế còn lại? Khi đặt vế đó ở vị trí trước thì nội dung của câu và mạch ý của câu có gì thay đổi không?...

Trả lời:

a. Vì vế chính đặt trước để liên kết dễ dàng với những câu đi trước, vế phụ đặt sau để liên kết dễ dàng hơn với những câu sau.

b. Trong câu ghép, vế chỉ nhượng bộ (tuy đối với chị cháu cũng như đối với quan huyện) được đặt sau để nhấn mạnh ý cũng như bổ sung một thông tin cần thiết.

Câu 2: Lựa chọn câu văn thích hợp nhất để dùng vào vị trí bỏ trống ở đầu đoạn văn sau đây:...

Trả lời:

Chọn câu C