Soạn mới giáo án Sinh học 11 CTST bài 25: Thực hành: Nhân giống vô tính và thụ phấn ở thực vật

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV Trên lớp thành các nhóm (8-10HS) thảo luận các nội dung sau:

+ Kể tên các phương pháp nhân giống vô tính. Xác định các loài thực vật phù hợp với từng phương pháp.

+ Cơ sở khoa học của các phương pháp nhân giống vô tính là gì?

+ Em đã từng thực hiện các phương pháp nhân giống vô tính chưa? Hãy chia sẻ những kinh nghiệm của mình với các bạn.

+ Gia đình em thường trồng những loại cây gì và có sử dụng các phương pháp nhân giống vô tính không?

+ Nguyên tắc của sự thụ phấn.

+ Ưu, nhược điểm của các phương pháp nhân giống vô tính và phương pháp nhân giống hữu tính.

- GV tổ chức cho HS thảo luận các tiêu chí đánh giá sản phẩm nhân giống

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS nghiên cứu SGK, thảo luận nhóm hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu.

- Thảo luận các tiêu chí đánh giá sản phẩm nhân giống

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- Đại diện nhóm HS phát biểu/lên bảng trình bày.

- Một số HS nhóm khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét kết quả thảo luận, thái độ làm việc của các HS.

- Gv chốt lại các tiêu chí đánh giá sản phẩm nhân giống ((Bảng dưới HĐ)

I. CHUẨN BỊ

II. CÁCH TIẾN HÀNH

1. Xác định vấn đề

Các phương pháp nhân giống vô tính và các loài thực vật phù hợp với từng phương pháp:

- Cơ sở khoa học của các phương pháp nhân giống vô tính là dựa trên quá trình sinh sản sinh dưỡng của thực vật và tính toàn năng của tế bào thực vật.

- Gợi ý: Em đã từng thực hiện các phương pháp nhân giống vô tính như: giâm cành, chiết cành,…

- Gợi ý: Gia đình em thường trồng những loại cây như: rau ngót, rau muống, cà chua, cam, chanh, bưởi, hoa hồng, hoa lan,… Sử dụng các phương pháp nhân giống vô tính như giâm cành, chiết cành,…

- Nguyên tắc của sự thụ phấn: Hạt phấn phải tiếp xúc với đầu nhụy của hoa cùng loài.

- Ưu, nhược điểm của các phương pháp nhân giống vô tính và phương pháp nhân giống hữu tính:

(Bảng dưới HĐ)

Ưu điểm

Nhược điểm

Nhân giống vô tính

- Nhân nhanh giống cây trồng, giữ được đặc tính quý của cây mẹ, rút ngắn thời gian bắt đầu ra hoa của cây trồng.

- Nuôi cấy mô tế bào còn cho phép nhân giống sạch bệnh, tạo cây đơn bội, sản xuất nhanh sinh khối thực vật,…

- Không đa dạng về kiểu hình.

- Dễ chết hàng loạt khi gặp điều kiện môi trường thay đổi.

- Phương pháp nuôi cấy mô tế bào đòi hỏi trình độ và chuyên môn cao; chi phí cao.

Nhân giống hữu tính

- Tạo ra nhiều kiểu hình đa dạng, thích nghi với điều kiện môi trường sống thay đổi.

- Đòi hỏi thời gian lâu hơn để cây con thu được sản phẩm.

- Khi mật độ cá thể thấp thì khó tạo ra thế hệ mới.

Tiêu chí

Điểm tối đa

Điểm đạt được

Nội dung

Thực hiện đúng nguyên lý của quá trình sinh sản

2

Thực hiện đầy đủ các bước tiến hành phù hợp với điều kiện thực tiễn.

2

Có bản mô tả, giải thích quy trình.

2

Hình thức

Đẹp, cân đối, trình bày logic.

2

Sáng tạo (mô tả bằng sơ đồ, bảng biểu,...)

2

Tổng

10

Tiêu chí

Điểm tối đa

Điểm đạt được

Nội dung

Thể hiện đúng kế hoạch nhân giống vô tính và thực phẩm cho cây.

2

Sản phẩm có chất lượng tốt: cây con phát triển tốt; tạo quả tốt.

2

Sử dụng dụng cụ, nguyên liệu, mẫu vật tiết kiệm chi phí, thân thiện môi trường để tạo sản phẩm.

2

Hình thức

Bài báo cáo được trình bày đẹp, nội dung ngắn gọn, logic, sáng tạo.

2

Truyền thông

Giới thiệu được sản phẩm nhân giống đến mọi người

2

Tổng

10

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- Yêu cầu học sinh đọc các quy trình giâm, chiết, ghép, thụ phấn cho cây (thực hiện ở nhà), HS chọn mẫu vật để thực hành tạo ra sản phẩm.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS nghiên cứu SGK, thảo luận nhóm hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu.

- HS thảo luận chọn mẫu vật để thực hành tạo ra sản phẩm (Nguyên liệu, dụng cụ, thiết kế quy trình thực hiện, bản mô tả giải thích quy trình,...)

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- Đại diện nhóm HS phát biểu hoặc lên bảng trình bày.

- Một số HS nhóm khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét kết quả thảo luận, thái độ làm việc của các HS.

- GV tổng quát lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

2. Nghiên cứu kiến thức nền và đề xuất giả thuyết

a) Nghiên cứu kiến thức nền

b) Đề xuất giả thuyết

Biên bản thảo luận đề xuất giả thuyết và phương án chứng minh giả thuyết

(bên dưới HĐ2)

Biên bản thảo luận đề xuất giả thuyết và phương án

chứng minh giả thuyết

Nhóm thực hiện:........................................................

1. Chọn mẫu vật

2. Thiết kế quy trình thực hiện

Biên bản thảo luận đề xuất giả thuyết và phương án

chứng minh giả thuyết

Nhóm thực hiện:........................................................

1. Chọn mẫu vật

2. Thiết kế quy trình thực hiện

- Giâm cành khoai lang:

+ Chọn một đoạn cành dài 20cm, đáy cắt xéo 45^oC

+ Cắt bỏ bớt 1/2 số lá

+ Nhúng đoạn cành vào hợp chất ra rễ khoảng 2 giây

+ Để ráo nước, giâm cành vào khay đất đã chuẩn bị sẵn

+ Trùm kín bao nylon giữ ẩm, đặt khay đất ở nơi mát

- Chiết cành cây bưởi:

+ Chọn cành chắc, khỏe, không bị hư hại. Khoanh vỏ 2-3cm và tách lớp vỏ bên ngoài

+ Cạo sạch đến phần gỗ bên trong và để khô 3-4 ngày

+ Thấm bông gòn với hợp chất ra rễ và thoa lên phía trên vết cắt

+ Dùng xơ dừa hoặc rễ lục bình để bó bầu. Bó kín lại bằng bọc nylon

- Ghép chồi cây hoa hồng

+ Chọn cây chắc khỏe, sinh trưởng tốt, không bị sâu bệnh

+ Dùng dao rạch lớp vỏ trên gốc ghép theo hình chữ T dài khoảng 2cm và tách lớp vỏ theo đường rạch một khoảng đủ để đặt vừa chồi mắt ghép

+ Chọn một chồi mắt mới nhú trên cành ghép, dùng dao cắt chồi mắt

+ Đặt chồi mắt vào chỗ hình chữ T sao cho lớp vỏ của mắt ghép và gốc ghép sát nhau, buộc chồi ghép với gốc ghép áp sát nhau để lộ mắt ghép