Soạn văn 10 siêu ngắn bài: Phú sông Bạch Đằng

[toc:ul]

Bài tập 1: Nêu vị trí chiến thắng Bạch Đằng trong lịch sử và đê tài Bạch Đằng trong văn học. Nêu bố cục bài Phú sông Bạch Đằng và tìm hiểu một số từ khó, điển tích, điển cố.

Trả lời

Vị trí chiến lược:

• Sông Bạch Đằng là một nhánh của sông Kinh Thầy đổ ra biển nằm giữa Quảng Ninh và Hải Phòng. Nơi đây, Ngô Quyền đã đánh tan quân xâm lược Nam Hán, bắt sống Hoằng Thao, năm 1288 nhà Trần tiêu diệt giặc Mông Nguyên, bắt sống Ô Mã Nhi.
• Bạch Đằng giang là nguồn cảm hứng bất tận cho các tác giả viết nên những áng văn thơ tuyệt tác như Bạch Đằng giang của Trần Minh Tông;Bạch Đằng giang của Nguyễn Sường, Bạch Đàng hài khẩu của Nguyễn Trãi.

Bố cục 

• Đoạn 1. “Khách có kẻ... luống còn lưu”: Giới thiệu nhân vật khách và tráng trí của ông, cảm xúc
• Đoạn 2. “Bên sông các bô lão... chừ lệ chan”: Cuộc gặp gỡ bên sông và câu chuyện của các bô lão
• Đoạn 3. “Rồi vừa đi... lưu danh”: Lời bình luận của các bô lão·     
• Đoạn 4. Còn lại: Lời kết, bình luận của nhân vật khách.

Bài tập 2: Nhận xét về nhân vật “khách” trong đoạn mở đầu. Mở đầu bài phú, nổi bật là hình tượng nhân vật “ khách”. Anh chị hãy tìm hiểu:...

Trả lời

Mục đích dạo chơi thiên nhiên của “ khách” là đi những địa danh lịch sử, danh lam thắng cảnh để ca ngợi, suy ngẫm về những chiến tích lịch sử cha ông để lại.

Sự tự hào tự tôn dân tộc được “ khách” nhắc tới thông qua những địa danh lịch sự của Trung Quốc và miêu tà những địa danh lịch sử của đất Việt còn vừa  thể hiện cái tráng trí bốn phương vừa , thể hiện tình yêu đất nước, tâm hồn ưu ái đối với cảnh trí non sông.

Bài tập 3: Cảm xú nhân vật " khách" truwocs khung cảnh thiên nhiên sông Bạch Đằng: Phấn khởi, tự hào? Buồn thương, nuối tiếc vì những giá trị vùi lấp vào quá khứ? Lí giải cách lựa chọn của anh chị. ( Lưu ý đặc điểm hình ảnh thiên nhiên và giọng văn trong đoạn " Qua cửa Đại Than... dấu vết luống còn lưu)

Trả lời

Đứng trước khung cảnh thiên nhiên hùng tráng ấy nhân vật “khách” vừa vui vừa buồn. Hai thứ cảm xúc ấy cứ đan xen, xen kẽ vào với nhau. Nhưng cũng từ đó nhân vật bộc lộ niềm tự hào trước sự hùng vĩ của cảnh vật lại có chút tiếc nuối, cót xa cho những vị anh hùng đã xả thân bảo vệ đất nước quê hương

Bài tập 4: Vai trò hình tượng các bô lão trong bài Phú? Chiến tích trên sông bạch đằng đã thay đổi như thế nào qua lời kể các bô lão? Thái độ giọng điệu của của họ trong lời kể chuyện?...

Trả lời

Vai trò của các bô lão:

• Các bô lão là người dân địa phương về con sông nơi đây là người được nghe được chứng kiến những khoảnh khắc lịch sử hào hùng nhất để kể cho con ông cha ta đã chiến đấu hào hùng như thế nào.
• Nhân vật khách người bộc lộ tâm tình mức độ tâm trạng của nhân vật khác

Chiến tích sông Bạch Đằng:

•  Hồi tưởng về trận “ Ngô chúa phá Hoằng Thao”, “ Trùng Hưng nhị thánh bắt Ô Mã” 

Thái độ giọng nói của họ:

• Thái độ, giọng điệu : đầy nhiệt huyết, tự hào, là cảm hứng của người trong cuộc.
• Lời kể : ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn khái quát được đầy đủ, sinh động không khí của trận đánh, chiến trường.

Qua lời bình luận của các bô lão : yếu tố con người là yếu tố quyết định, giữ vai trò quan trọng nhất làm nên chiến thắng Bạch Đằng.