Soạn văn 9 siêu ngắn bài: Những ngôi sao xa xôi

[toc:ul]

Bài tập 1: Kể tóm tắt nội dung của truyện. Truyện được trần thuật từ nhân vật nào? Việc chọn vai kể như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung của truyện?

Trả lời

• Tóm tắt: "Những ngôi sao xa xôi" kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong - tổ trinh sát mặt đường - Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ. Công việc của họ là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá để san lấp hố bom do địch gây ra, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Họ rất gắn bó, yêu thương nhau dù mỗi người một cá tính. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, hai người đồng đội hết lòng lo lắng và chăm sóc cho Nho. Một cơn mưa đá vụt đến và vụt đi đã gợi trong lòng Phương Định bao hoài niệm, khát khao.

• Truyện được trần thuật từ ngôi thứ nhất, theo lời kể của Định - nhân vật chính. Việc chọn vai kể như vậy thuận lợi cho việc miêu tả, biểu hiện thế giới tâm hồn, những cảm xúc và suy nghĩ của ba cô gái. Đồng thời còn khiến cho câu chuyện kể trở nên sinh động, chân thực hơn

Bài tập 2: Truyện kể về ba cô gái thanh niên xung phong ở một tổ trinh sát phá bom trên cao điểm. Ở họ có những nét chung và gắn bó thành một khối thống nhất và những gì là nét riêng của mỗi người.

Trả lời

Những nét chung của ba cô gái: 

• Họ sống và làm việc trong một hang đá dưới chân cao điểm trên tuyến đường Trường Sơn
• Cả ba đều là những cô gái tuối đời còn rất trẻ
• Có tinh thần trách nghiệm cao trong công việc, hết mình cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của mình một cách tốt nhất
• Dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, không quản gian khổ hiểm nguy
• Có tình đồng đội gắn bó keo sơn
• Hay xúc động, đều là những cô gái rất mộng mơ, dễ vui, dễ trầm tư, và thích làm đẹp

Những nét riêng:

• Ở Phương Định:con gái thành phố, xinh đẹp, thích thơ mông, hay sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư và hay hát
• Ở Nho: là cô gái trẻ xinh xắn thích thêu thùa
• Ở chị Thao: là tổ trưởng, trưởng thành hơn, chính chắn và có kinh nghiệm hơn nhưng chị cũng hay chép bài hát, bình tĩnh, can đảm nhưng lại sợ nhìn thấy máu, sợ vắt và không ưa nước mắt.

Bài tập 3: Tác giả đã thể hiện chân thực và sinh động tự nhiên tâm lí  của những cô gái thanh niên xung phong tuổi đời còn rất trẻ. Hãy phân tích tâm lí nhân vật Phương Định....

Trả lời

Ở phần đầu truyện: Phương Định là một cô gái Hà Nội. Vào chiến trường nhưng ở cô cũng như những đồng đội của mình, vẫn không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và những mơ ước về tương lai. Phương Định là cô gái nhạy cảm, hồn nhiên, thích ca hát. Như các cô gái mới lớn, Phương Định cùng nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình. Giống như hai người đồng đội trong tổ trinh sát, Phương Định yêu mến những người đồng đội trong tổ và cả đơn vị của mình.

Ở một lần phá bom ở cuối truyện: Mặc dù đã rất quen công việc nguy hiểm này, nhưng mỗi lần phá bom vẫn là một thử thách với thần kinh của cô. cô đến gần quả bom, cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, cô không sự nữa. cảm giác căng thẳng của cô khi chờ đợi tiếng nổ của quả bom

Cảm xúc giữa trận mưa đá ở cuối truyện: Đầu tiên, các cô đón những hạt mưa đá một cách hồn nhiên, thích thú. Khi cơn mưa đá qua thì tiếc nuối, niềm vui nhỏ bé của các cô cùng không còn. Các cô lại đắm chim trong những hồi ức về quê nhà.

Bài tập 4: Em có nhận xét gì về ngôn ngữ, giọng điệu của truyện.

Trả lời

• Tác giả dùng ngôn ngữ trần thuật. Truyện được kể bằng ngôi thứ nhất, cũng là nhân vật chính.
• Ngôn ngữ tự nhiên, gần với khẩu ngữ, trẻ trung và có chất nữ tính. Lời kể thường dùng những câu ngắn, nhịp nhanh, tạo được không khí khẩn trương trong hoàn cảnh chiến trường. Ở những đoạn hồi tưởng, nhịp kể chậm lại, gợi nhớ những kỉ niệm của tuổi niên thiếu hồn nhiên, vô tư và không khí thanh bình trước chiến tranh.

Bài tập 5: Đọc truyện ngắn này, em hình dung và cảm nghĩ như thế nào về tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ?

Trả lời

 Tuổi trẻ Việt Nam thời ấy chiến đấu dũng cảm, sẵn sàng hi sinh để bảo vệ nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Trong khó khăn, gian khổ, họ vẫn sống lạc quan, hồn nhiên, yêu đời ngay cả khi đối mặt với cái chết. Giữa họ có một tình đồng đội gắn bó, tình đồng chí cao quý.

Bài tập 1 [luyện tập]: Tìm và ghi lại một số bài thơ hay viết về thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Trả lời

Một số bài thơ như: Trường Sơn đông, Trường Sơn tây của Phạm Tiến Duật; Nghĩa trang trong rừng đuốc của Nguyễn Duy,...

Cùng mắc võng trên rừng Trường Sơn 
Hai đứa ở hai đầu xa thẳm 
Ðường ra trận mùa này đẹp lắm 
Trường Sơn đông với Trường Sơn tây

(Trường Sơn đông, Trường Sơn tây- Phạm Tiến Duật)

Ðắp cho anh nấm đất mặn nơi này
Nơi anh ngã muối ngấm vào vết đạn
Xót thịt xót xương, xót người nằm xuống
Thủy triều lên nấm mộ cũng ngập chìm 

(Nghĩa trang trong rừng đuốc -Nguyễn Duy)

Bài tập 2 [luyện tập]: Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Phương Định.

Trả lời

Phương Định gây cảm tình đầu tiên cho người đọc bởi vẻ trẻ trung, xinh đẹp của một cô gái mới lớn. Cô là người nhạy cảm và luôn quan tâm đến hình thức của mình.

Mặc dù cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh nhưng cô rất hồn nhiên, lạc quan

Cũng như bao cô gái thanh niên xung phong khác, ở Phương Định nổi bật lên tinh thần dũng cảm, thái độ bình tĩnh vượt lên mọi hiểm nguy