Soạn mới giáo án Tiếng việt 3 KNTT bài 3: Cánh rừng trong nắng

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1 – 2: ĐỌC – NÓI VÀ NGHE

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS và từng bước làm quen bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV yêu cầu HS: Em hãy quan sát tranh minh họa và cho biết khung cảnh trong tranh như thế nào?

- GV đặt câu hỏi, mời 2 HS trả lời: Trong tranh, em thích hình ảnh nào nhất ?

- GV nhận xét, khen ngợi câu trả lời của HS.

- GV dẫn dắt vào bài đọc: Bức tranh mà cô và cả lớp vừa xem chính là tranh minh họa cho bài đọc Cánh rừng trong nắng ngày hôm nay. Các em hãy tập trung nghe đọc để thấy cánh rừng nói đến trong bài có giống cánh rừng các em đã từng được đặt chân tới hay được thấy trên phim ảnh, sách truyện hoặc trong tưởng tượng của các em. Hãy nói một câu nêu cảm nhận của em về cánh rừng được vẽ trong tranh.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

a. Mục tiêu: HS đọc đúng từ ngữ, câu, đoạn và toàn bộ câu chuyện Cánh rừng trong nắng. Bước đầu biết thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trước sự việc và cảnh vật trong câu chuyện qua giọng đọc, biết nghỉ hơi ở chỗ có dấu câu.

b. Cách thức tiến hành

- GV đọc 1 lượt cho HS nghe bài Cánh rừng trong nắng. Giọng đọc diễn cảm, nhấn giọng ở những từ ngữ giàu sức gợi tả, gợi cảm.

- GV giới thiệu dãy Trường Sơn trên bản đồ Việt Nam để các em dễ hình dung.

- GV hướng dẫn HS đọc:

+ Đọc đúng các tiếng dễ phát âm sai: làng tôi, lưng Trường Sơn, núi non trùng điệp, tàu lá cọ, tiếng suối róc rách.

+ Đọc câu dài:

Biết bao cảnh sắc/ như hiện ra trước mắt chúng tôi:/ bầy vượn tinh nghịch/ đánh đu trên cành cao,/ đàn hươu nai xinh đẹp và hiền lành/ rủ nhau ra suối,/ những vạt cỏ đẫm sương/ long lanh trong nắng.

+ Đọc diễn cảm câu thể hiện cảm xúc của nhân vật: Đứa nào cũng vui.

- GV mời 1 – 2 HS đọc giải nghĩa từ “trùng điệp” trong SGK.

- GV đặt câu hỏi: Bài đọc Cánh rừng trong nắng có mấy đoạn văn? Theo em, nên chia đoạn để đọc như thế nào?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét.

- GV thống nhất: Bài đọc có 4 đoạn văn. Nhưng chúng ta sẽ chia thành 3 đoạn để luyện đọc.

- GV mời 3 HS đọc 3 đoạn nối tiếp trước lớp.

+ Đoạn 1: Từ đầu đến tiếng chim hót líu lo.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến nhìn ngơ ngác.

+ Đoạn 3: Còn lại.

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm (3 HS/nhóm): Mỗi bạn đọc một đoạn (đọc nối tiếp 3 đoạn), đọc nối tiếp 1-2 lượt.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân: Bây giờ mỗi bạn tự đọc nhẩm toàn bài một lượt.

- GV mời 3 HS đọc 3 đoạn nối tiếp trước lớp, mời 1 HS khác nhận xét về giọng đọc, cách đọc.

- GV nhận xét, đánh giá việc luyện đọc của cả lớp.

Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: HS trả lời được các câu hỏi liên quan đến bài đọc Cánh rừng trong nắng.

b. Cách thức tiến hành

- GV đặt câu hỏi gợi dẫn: Các bạn nhỏ được ông cho đi đâu? Ông chuẩn bị cho các bạn thứ gì để mang theo?

- GV mời 2 – 3 HS phát biểu.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án: Ông cho các bạn nhỏ đi thăm rừng. Ông đưa cho mỗi bạn một tàu lá cọ để che nắng.

Câu 1

- GV đọc câu hỏi 1: Khi đi trong rừng, các bạn nhỏ nghe thấy những âm thanh gì?

- GV hướng dẫn HS tìm ra đáp án: Đọc lại đoạn tả lúc các bạn nhỏ mới vào rừng.

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, 1 HS khác nhận xét, bổ sung.

- GV nhận xét, chốt đáp án: Đi trong rừng, các bạn nhỏ nghe rất rõ tiếng suối róc rách và tiếng chim hót líu lo.

Câu 2

- GV mời 1 HS đứng dậy đọc câu hỏi 2: Cây cối và con vật trong rừng được tả như thế nào?

- GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu mỗi nhóm trả lời:

+ Nhóm 1 – 2: Cây cối hiện ra như thế nào?

+ Nhóm 3 – 4 : Các con vật trong rừng được tả ra sao?

- GV mời các nhóm trả lời câu hỏi.

- GV nhận xét, chốt đáp án: Trong rừng, cây cối vươn ngọn lên cao tít đón nắng. Nhiều cây thân thẳng tắp, tán lá tròn xoe. Những con sóc nhảy thoăn thoắt qua các cành cây. Khi thấy người, chúng dừng cả lại, nhìn ngơ ngác.

Câu 3

- GV đặt câu hỏi: Khi nắng nhạt màu trên những vòm cây là khi trời về chiều, các bạn nhỏ ra về trong tiếc nuối. Vì thế, ông đã kể chuyện cho các bạn nhỏ nghe. Các em hãy cho biết ông đã kể những chuyện gì? Dựa vào đâu mà em biết ông kể những điều đó?

- GV yêu cầu HS giữ nguyên nhóm, thảo luận để trả lời câu hỏi.

- GV mời đại diện 2-3 nhóm trả lời câu hỏi. Nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Trên đường, ông đã kể cho các bạn nhỏ nghe về những cánh rừng thuở xưa. Trong rừng thuở ấy có rất nhiều muông thú, cảnh vật rất đẹp mắt: đó là những bầy vượn tinh nghịch đánh đu trên cành cao, những đàn hươu nai xinh đẹp và hiền lành rủ nhau ra suối, những vạt cỏ đẫm sương long lanh trong nắng,...

+ Em biết được điều đó vì sau khi nghe ông kể, các bạn nhỏ như thấy hiện ra trước mắt những cảnh vật như vậy.

Câu 4

- GV nêu yêu cầu câu hỏi 4: Theo em, các bạn nhỏ có thấy thú vị với chuyến đi thăm rừng cùng ông không? Vì sao?

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm để nói lên suy nghĩ của mình. GV hướng dẫn: Nhóm trưởng nêu câu hỏi, dành thời gian cho các bạn suy nghĩ, trao đổi, chuẩn bị câu trả lời. Mỗi bạn phát biểu ý kiến riêng của mình.

- GV mời 3 – 4 HS phát biểu ý kiến trước lớp. GV khích lệ HS nói lên suy nghĩ riêng, cách lí giải riêng của mình.

- GV mời 2 – 3 HS phát biểu về điều em ấn tượng nhất về bài đọc.

- GV mở rộng: Giờ đây, những cánh rừng như thế này hầu như không còn do con người khai thác gỗ, săn bắt muông thú trái phép. Để có những cánh rừng đẹp như trong câu chuyện các em vừa đọc, rất cần chúng ta bảo vệ rừng, trồng cây gây rừng, tạo môi trường sống bình yên cho muông thú, bảo vệ những loài thú quý hiếm,...

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: HS luyện đọc lại diễn cảm toàn bài Ngày gặp lại.

b. Cách thức tiến hành

- GV yêu cầu 1 HS nhắc lại giọng đọc của bài Cánh rừng trong nắng.

- GV mời 3 HS đọc nối tiếp các đoạn của bài đọc trước lớp.

- GV nhận xét, đánh giá.

Hoạt động 4: Đoán nội dung trừng tranh truyện Sự tích loài hoa của mùa hạ

a. Mục tiêu: HS quan sát và nêu được nội dung trong tranh.

b. Cách thức tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp để đoán nội dung từng tranh.

- GV nhận xét, đánh giá:

+ Tranh 1: Cảnh vườn cây có nhiều cầy đã nở hoa rực rỡ: hướng dương, hoa hồng, thạch thảo,... Ở góc vườn có 1 cây xương rồng đầy gai và không có hoa. Chắc nó rất buồn.

+ Tranh 2: Cảnh mùa hè nắng như đổ lửa, các cây hoa trong vườn héo rũ, riêng cây xương rồng thân mập mạp (căng mọng nước), vẫn xanh tốt. Cây xương rồng như đang ái ngại, lo lắng cho các loài hoa.

+ Tranh 3: Cây xương rồng giơ cánh tay nắm lấy tay (lá cây) của các loài hoa đang héo rũ nâng lên. Có lẽ nó đang truyền nước cho các cây hoa khô héo. Các cây hoa như tươi dần lại.

+ Tranh 4: Cây xương rồng nở hoa đẹp rực rỡ. Nó đang cười vui vì sự thay đổi kì diệu.

Hoạt động 5: Nghe kể chuyện

a. Mục tiêu: Nghe hiểu nội dung câu chuyện Sự tích loài hoa của mùa hạ.

b. Cách thức tiến hành:

- GV giới thiệu về câu chuyện: Câu chuyện kể về cây xương rồng tốt bụng, ở hiền gặp lành.

- GV kể câu chuyện (lần 1) kết hợp chỉ các hình ảnh trong 4 bức tranh. GV hướng dẫn HS nêu sự việc thể hiện trong từng tranh, đặc biệt là các sự việc ở đoạn 1 (tranh 1) vì phải nhớ nhiều tên các loài hoa.

- GV kề câu chuyện (lần 2), thỉnh thoảng dừng lại để hỏi về sự việc tiếp theo là gì, khuyến khích HS kể cùng GV, làm động tác, cử chỉ, nét mặt,... giúp các em nhớ nội dung câu chuyện dễ dàng hơn.

Hoạt động 6: Kể lại từng đoạn của câu chuyện

a. Mục tiêu: Kể lại được từng đoạn của câu chuyện Sự tích loài hoa của mùa hạ dựa theo tranh và lời gợi ý (không bắt buộc kể đúng nguyên văn).

b. Cách thức tiến hành:

- GV yêu cầu và hướng dẫn HS làm việc theo cặp để kể lại từng đoạn của câu chuyện:

+ Bước 1: Hai bạn tạo thành một cặp để cùng nhau nhắc lại các sự việc thể hiện trong mỗi tranh.

+ Bước 2: Mỗi bạn tập kể chuyện (kể nối tiếp các đoạn hoặc mỗi bạn kể toàn bộ câu chuyện rồi góp ý cho nhau).

- GV mời 2 HS xung phong kể toàn bộ câu chuyện hoặc kể tiếp nối 4 đoạn của câu chuyện trước lớp.

- GV nhận xét, động viên, khen ngợi HS.

- GV đặt câu hỏi, mời 1 – 2 HS trả lời trước lớp: Vì sao xương rồng nở hoa rực rỡ vào mùa hè?

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: Cây xương rồng dang tay cứu các loài hoa trong vườn, không hề để bụng chuyện các loài hoa chế giễu, chê bai mình. Hành động đó đã làm cho bà tiên cây cảm động, biến ước mơ của cây xương rồng thành hiện thực. Đó là cách giải thích về sự tích cây xương rồng - loài cây nở hoa vào mùa hạ.

- HS quan sát, trả lời. VD: Khung cảnh trong tranh cho thấy một cánh rừng rất đẹp. Ở đó có nắng lấp lánh, có tiếng chim và những chú sóc đang kiếm ăn. Các bạn nhỏ đang được người ông dẫn đi ngắm cảnh.

- HS trả lời. VD:

+ Trong tranh, em thích hình ảnh ánh nắng nhất. Nó lấp lánh, chiếu qua tán lá rất đẹp.

+ Trong tranh, em thích hình ảnh bạn nhỏ cầm lá cọ nhất.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe, đọc thầm theo GV bài Cánh rừng trong nắng.

- HS quan sát dãy Trường Sơn, lắng nghe GV giới thiệu.

- HS phát âm theo GV.

- HS đọc câu dài theo GV.

- HS đọc diễn cảm theo GV.

- HS đọc giải nghĩa từ “trùng điệp”: “Trùng điệp”: nối nhau liên tiếp như không bao giờ hết.

- HS lắng nghe câu hỏi, suy nghĩ trả lời để chia đoạn bài Cánh rừng trong nắng.

- HS trả lời câu hỏi. Cả lớp nhận xét. VD: Bài có 4 đoạn văn.

- HS lắng nghe.

- HS đọc bài theo sự phân công của GV. Cả lớp đọc thầm theo.

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS đọc nhẩm toàn bài.

- HS đọc bài và nhận xét theo sự phân công của GV.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe và suy nghĩ.

- HS phát biểu trước lớp. VD:

+ Ông cho các bạn đi chơi ở rừng.

+ Ông cho các bạn tàu lá cọ để che nắng.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe GV đọc câu hỏi, suy nghĩ để trả lời.

- HS lắng nghe, tìm đáp án.

- HS trả lời câu hỏi. VD:

+ Đi trong rừng, các bạn nghe thấy tiếng suối róc rách.

+ Đi trong rừng, các bạn nghe thấy tiếng chim hót líu lo.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc yêu cầu câu hỏi 2.

- HS hoạt động nhóm.

- Các nhóm trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe, suy nghĩ để trả lời.

- HS thảo luận nhóm, tìm đáp án.

- Các nhóm trả lời và bổ sung. VD:

+ Trên đường về, ông đã kể cho các bạn nhỏ chuyện về những cánh rừng thuở xưa.

+ Em biết được điều đó nhờ vào nội dung của bài đọc.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS đọc thầm câu hỏi, suy nghĩ để trả lời.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS phát biểu ý kiến trước lớp.

- HS phát biểu về điều mình ấn tượng nhất trong bài đọc.

- HS lắng nghe.

- HS trả lời câu hỏi: Đọc diễn cảm, nhấn giọng ở những từ ngữ giàu sức gợi tả, gợi cảm.

- HS đọc lại bài đọc.

- HS lắng nghe.

- HS làm việc theo cặp, đoán nội dung từng tranh. VD:

+ Tranh 1: Các loài hoa chê xương rồng thân nhiều gai, xấu xí.

+ Tranh 2: Khi mùa hè đến, các loài hoa đều thiếu nước, ủ rũ, chỉ có xương rồng vẫn khỏe mạnh. Xương rồng ngạc nhiên và lo lắng cho các loài hoa khác.

+ Tranh 3: Xương rồng đã cho các loài hoa nước dự trữ của mình để các bạn khỏe lại.

+ Tranh 4: Xương rồng vui mừng vì mình cũng đã nở hoa.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe.

- HS quan sát, lắng nghe, tiếp thu.

- HS quan sát, lắng nghe và cùng kể với GV.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS kể chuyện trước lớp. Cả lớp lắng nghe.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe và trả lời câu hỏi. VD: Cây xương rồng nở hoa rực rỡ vào mùa hè vì bạn đã làm giúp đỡ các bông hoa khác, là một việc làm có ích, có ý nghĩa cho đời.

- HS lắng nghe.