Câu 1: Ở các khổ 2, 4: Thiên nhiên và con người hiện lên như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Trong khổ thơ thứ 2, tác giả tái hiện những hình ảnh quen thuộc trên con đường mẹ dẫn "tôi" về quê: những rặng cây đề, dòng sông trắng lượn ven đê, cồn xanh, bãi tía, và người dân làm đất và trồng cây. Đây là những hình ảnh tự nhiên và bình dị của quê hương.
Trong khổ thơ thứ 4, tác giả miêu tả cuộc sống thôn quê, với người dân thu hoạch nông sản và cánh cò trắng bay bà xóm chợ lều đầy lá bàng rơi. Tạo nên một khung cảnh bình dị, đầy sức sống, và là biểu tượng của cuộc sống quê hương thường ngày.
Câu 2: Em hiểu nghĩa của từ ngữ "mang đi" trong dòng 20 là gì?
Hướng dẫn trả lời:
Theo em, ý nghĩa của từ "mang đi" trong dòng 20 là: thanh xuân của người con gái dần trôi qua và không thể quay lại.
Câu 3: Xác định thể thơ, vần và nhịp của bài thơ.
Hướng dẫn trả lời:
Thể thơ của bài thơ là: Thể thơ thất ngôn
Cách gieo vần của bài thơ “Đường về quê mẹ” là: Khổ thơ bốn câu ba vần, nhà thơ xử dụng vần ân: xuân, gần, thân tạo cho người đọc cảm giác rân rân, gần gần, phân thân, bần thần…như một tiếng chuông ngân dài mãi nỗi phân vân “U tôi” ngày ấy.
Nhịp thơ trong bài thơ là: 3/2/2, 2/2/3, 4/3.
Câu 1: Bài thơ là lời của ai? Nếu ấn tượng chung của em về tác phẩm?
Hướng dẫn trả lời:
Tác phẩm thuộc về tác giả Đoàn Văn Cừ.
Bài thơ gợi lại cho người đọc những ký ức về tuổi thơ, một thời kỳ ngây thơ và vô tư. Bằng ngôn từ đơn giản và hình ảnh thực tế, nó tái hiện vẻ đẹp và ý nghĩa của cuộc sống nông thôn và tình mẹ hiền hậu.
Câu 2: Hãy chỉ ra bố cục của bài thơ và đặt tên cho từng phần.
Hướng dẫn trả lời:
Khổ 1: Quá khứ về quê và mùa xuân.
Khổ 2 và 4: Mô tả thiên nhiên và cuộc sống nông thôn.
Khổ 3 và 5: Hình ảnh người mẹ trong hành trình về quê.
Khổ 6: Tâm tư và tình cảm của tác giả về quê hương.
Câu 3: Liệt kê các hình ảnh, chi tiết về thiên nhiên và con người trong bài thơ. Qua đó, hãy nêu nhận xét của em về màu sắc, đường nét của bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn của con người được thể hiện trong tác phẩm.
Hướng dẫn trả lời:
Các hình ảnh và chi tiết về thiên nhiên bao gồm rặng đèn, dòng sông trắng, cồn xanh, bãi tía mía, trời xanh, và cò trắng.
Về con người, bài thơ mô tả người lao động chăm chỉ làm việc, những người phụ nữ mặc áo nâu, nón đội đầu, khuyên vàng, yếm thắm, với mắt sáng, môi hồng và má đỏ au.
Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống nông thôn trong bài thơ được mô tả bằng những màu sắc tươi sáng và đường nét tự nhiên. Cảnh làng quê rực rỡ và nhộn nhịp, nhưng đồng thời, nó cũng mang trong mình sự tĩnh lặng và tâm hồn biết ơn của con người đối với quê hương và người mẹ.
Câu 4: Bài thơ đã diễn tả được tâm trạng và tình cảm gì của nhà thơ?
Hướng dẫn trả lời:
Tác giả bài thơ đã thể hiện tâm trạng phấn khích và tình cảm yêu quê hương và gia đình. Bài thơ truyền tải sự háo hức và niềm vui mỗi khi tác giả cùng mẹ trở về quê ngoại. Đồng thời, nó cũng thể hiện lòng biết ơn và tự hào về vẻ đẹp và tình cảm hiếu kỳ của người mẹ đối với con.
Câu 5: Em thích nhất hình ảnh, chi tiết nào trong bài thơ? Hãy tưởng tượng và miêu tả bằng lời hoặc vẽ lại bức tranh thể hiện chi tiết, hình ảnh đó.
Hướng dẫn trả lời:
Trong bài thơ, hình ảnh mà em yêu thích nhất là cảnh con đường về quê ngoại, nơi mẹ dẫn tác giả trở về. Em muốn mô tả hình ảnh này:
Con đường rộng mở bên cạnh dòng sông trong xanh, với những hàng liễu mảng xanh mướt bên đường.
Trên bầu trời cao, có mây trắng bồng bềnh, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và mát mẻ.
Bên dọc đường, có những khóm cây và bãi cỏ xanh tươi, vàng rơi bên lề đường.
Đám cỏ lau thấp, cỏ mọng nước như đang mời gọi người ta đặt chân tới.
Ở phía xa, những dãy núi xanh thẳm nối tiếp nhau, tạo nên một bức tranh nền núi hùng vĩ.
Trong tầm mắt, có những người nông dân đang làm việc trên ruộng, cấy cấy trồng trọt.
Họ mặc áo the nâu, đội nón truyền thống, và có thể thấy một bà mẹ nông dân đứng giữa đám ruộng, áo dài rực rỡ với một chiếc nón lá trên đầu, tươi cười và hạnh phúc.
=> Hình ảnh này đánh thức trong em những ký ức về quê hương, về vẻ đẹp tinh khôi của thiên nhiên và tâm hồn của những người con nông thôn.
Bức tranh tham khảo: