Soạn siêu ngắn ngữ văn 8 Cánh diều bài 5 Tự đánh giá: Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

Câu 1: Phương án nào sau đây trả lời đúng câu hỏi: Vì sao bài viết Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới là văn bản nghị luận?

A. Nhấn mạnh những ưu điểm và hạn chế của con người Việt Nam trong thời kì mới

B. Ca ngợi vai trò tiên phong của thế hệ trẻ Việt Nam trong lịch sử phát triển đất nước

C. Nêu lên ý kiến của người viết và dùng những lí lẽ, dẫn chứng để thuyết phục người đọc

D. Rút ra bài học có ý nghĩa quyết định đối với thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì mới

Hướng dẫn trả lời:

Bài viết Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới là văn bản nghị luận vì nêu lên ý kiến của người viết và dùng những lí lẽ, dẫn chứng để thuyết phục người đọc

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: C. Nêu lên ý kiến của người viết và dùng những lí lẽ, dẫn chứng để thuyết phục người đọc

Câu 2: Nội dung chính mà văn bản trên muốn nêu lên là gì?

A. Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh, cái yếu của con người Việt Nam để rèn những thói quen tốt trước khi bước vào nền kinh tế mới.

B. Ngay bản tính “sáng tạo” một phần nào đó cũng có mặt trái ở chỗ ta hay loay hoay “cải tiến”, làm tắt, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ.

C. Cái mạnh của con người Việt Nam không chỉ chúng ta nhận biết mà cả thế giới đều thừa nhận là sự thông minh, nhạy bén với cái mới.

D. Nhân dân ta có truyền thống lâu đời đùm bọc, đoàn kết với nhau theo phương châm “nhiễu điều phủ lấy giá gương”.

Hướng dẫn trả lời:

Văn bản trên muốn nói lên một điều rằng lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh, cái yếu của con người Việt Nam để rèn những thói quen tốt trước khi bước vào nền kinh tế mới.

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: A. Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh, cái yếu của con người Việt Nam để rèn những thói quen tốt trước khi bước vào nền kinh tế mới.

Câu 3: Theo tác giả, những thói quen nào ở không ít người sẽ gây tác hại khôn lường trong quá trình kinh doanh và hội nhập?

A. Thích tỏ ra “khôn vặt"

B. Chịu thương chịu khó

C. Bóc ngắn cắn dài

D. Cần cù, nhẫn nại

E. Đùm bọc lẫn nhau

G. Không coi trọng chữ "tín"

Hướng dẫn trả lời:

Theo tác giả, thói quen thích tỏ ra "khôn vặt” ở không ít người sẽ gây tác hại khôn lường trong quá trình kinh doanh và hội nhập

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: A. Thích tỏ ra "khôn vặt”

Câu 4: Cụm từ nào sau đây nêu đúng tình cảm, thái độ của tác giả được thể hiện trong bài viết?

A. Buồn chán, bi quan

B. Lạnh lùng, nghiêm khắc

C. Tích cực, lạc quan

D. Thẳng thắn, tâm huyết

Hướng dẫn trả lời:

Tình cảm, thái độ của tác giả được thể hiện trong bài viết là sự thẳng thắn, tâm huyết

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: D. Thẳng thắn, tâm huyết

Câu 5: Đâu là ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết; đâu là lí lẽ, bằng chứng khách quan? Ghép đúng.

Hướng dẫn trả lời:

Ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết:

• b,  … tính đố kị vốn có của lối sống theo thứ bậc, không phải theo năng lực và lối nghĩ “trâu buộc ghét trâu ăn” đối với người hơn mình ở làng quê thời phong kiến

• c, Nhưng tiếc rằng phẩm chất cao quý ấy thường lại không đậm nét trong việc làm ăn, có thể do ảnh hưởng của phương thức sản xuất nhỏ…

Lí lẽ, bằng chứng khác quan:

• a, Nhân dân ta có truyền thống lâu đời đùm bọc, đoàn kết với nhau

• d, … vào thăm bảo tàng thì người Nhật túm tụm vào với nhau chăm chú nghe thuyết minh, còn người Việt Nam ta lại lập tức tản ra xem những thứ mình thích…

Câu 6: Ý nghĩa thời sự của vấn đề mà bài viết Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới nêu lên là gì?

Hướng dẫn trả lời:

Sẵn sàng cho cuộc hành trình bước vào thế kỷ mới không chỉ là một vấn đề của tình hình hiện tại, mà còn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và sự hội nhập của quốc gia trong tương lai. Bài viết này được tạo ra vào đầu năm 2001, một thời điểm lịch sử đặc biệt khi chuyển giao giữa hai thiên niên kỷ diễn ra trên toàn cầu. Đối với quốc gia, cuộc cách mạng đã mang lại những thành tựu đáng kể và tiếp tục thúc đẩy mục tiêu công nghiệp hóa và hiện đại hóa.

Câu 7: Cho biết ý nghĩa, tác dụng của các thành ngữ, tục ngữ được tác giả sử dụng trong bài viết.

Hướng dẫn trả lời:

• Các thành ngữ được tác giả sử dụng trong bài viết bao gồm: "nước đến chân mới nhảy", "liệu cơm gắp mắm", "trâu buộc ghét trâu ăn", "bóc ngắn cắn dài",...

• "nước đến chân mới nhảy": Không có tính toán trước, đối mặt với tình huống ngay khi nó xảy ra và cố gắng đối phó một cách vội vã.

• "liệu cơm gắp mắm": Để đạt được mục tiêu, mỗi người cần đánh giá khả năng của họ trong từng tình huống và công việc cụ thể.

• "trâu buộc ghét trâu ăn": Cảm thấy ghen ghét và ganh tị với người khác khi họ thành công hơn mình.

• "bóc ngắn cắn dài": Khuyên rằng không nên có tư duy muốn nhận được nhiều mà không làm việc nhiều, hoặc tiêu xài phung phí nếu chỉ tạo ra ít tài sản.

• Tác dụng của việc sử dụng các thành ngữ làm cho bài viết trở nên sống động, cụ thể và giúp làm cho vấn đề quan trọng trở nên dễ hiểu trong cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, các thành ngữ này làm cho bài luận không trở nên khô khan, tập trung vào việc truyền đạt thông điệp mà không mất đi sự cảm xúc.

Câu 8: Để đưa đất nước đi lên trong thiên niên kỉ mới, theo tác giả bài viết, chúng ta cần phát huy những điểm mạnh, khắc phục những điểm yếu, hình thành những thói quen tốt nào?

Hướng dẫn trả lời:

Tính cách thói quen của người Việt Nam có những điểm mạnh và điểm yếu đặc trưng như sau:

• Người Việt Nam thường có đặc điểm thông minh và nhạy bén, có khả năng tiếp thu nhanh với những thay đổi mới. Tuy nhiên, họ thường thiếu kiến thức cơ bản và gặp khó khăn trong việc áp dụng kiến thức vào thực tế.

• Họ thường rất cần cù và sáng tạo trong công việc, nhưng đôi khi thiếu tính tỉ mỉ và không coi trọng việc tuân thủ quy trình công nghệ, cũng như không quen với cường độ khẩn trương.

• Tinh thần đoàn kết của người Việt Nam thường rất cao trong các cuộc chiến đấu chống ngoại xâm. Tuy nhiên, trong môi trường kinh doanh và cuộc sống hàng ngày, họ có thể có xu hướng đố kỵ và cạnh tranh với nhau.

• Người Việt Nam thường thích ứng nhanh với môi trường, nhưng đôi khi họ có thể tỏ ra kì thị trong kinh doanh, dễ quen với hệ thống bao cấp, hoặc theo đuổi sùng ngoại hoặc bài ngoại một cách quá mức. Họ cũng có thể có thói "khôn vặt" và ít coi trọng việc giữ chữ "tín".

Câu 9: Từ nội dung của văn bản trên, hãy viết đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) nêu lên một điểm mạnh và một điểm yếu của em.

Gợi ý:

Để viết đoạn văn nêu lên một điểm mạnh và một điểm yếu của em dựa trên nội dung của văn bản trên, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Đọc kỹ văn bản trên để hiểu rõ các điểm mạnh và yếu của người Việt Nam trong tính cách thói quen.

• Tự đánh giá bản thân mình. Xem xét những khía cạnh mà bạn cảm thấy mình thể hiện tốt và những khía cạnh mà bạn cảm thấy có thể cải thiện.

• Bắt đầu viết đoạn văn.

Ví dụ: 

"Một điểm mạnh của tôi là sự sẵn sàng thích ứng nhanh chóng với những thay đổi trong cuộc sống và công việc. Tôi luôn cố gắng học hỏi và tiếp thu kiến thức mới một cách nhanh nhạy. Tuy nhiên, điểm yếu của tôi nằm ở việc thiếu kiên nhẫn và sự tỉ mỉ trong công việc. Thỉnh thoảng, tôi có thể không tuân thủ đúng quy trình công nghệ và thường cảm thấy khó khăn khi phải làm việc với cường độ khẩn trương."

Lưu ý rằng đoạn văn trên nêu lên một điểm mạnh (sự sẵn sàng thích ứng) và một điểm yếu (thiếu kiên nhẫn và sự tỉ mỉ) của em dựa trên nội dung của văn bản gốc.