Soạn siêu ngắn ngữ văn 8 Cánh diều bài 2 Tự đánh giá: Quê người

Câu 1: Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong các dòng thơ “Trên cao thì nắng cũng quê ta / Cũng trắng màu mây bay phía xa / Đồi cũng nhuộm vàng trên đỉnh ngọn”? 

A. Ẩn dụ

B. Nhân hoá

C. Điệp

D. Đối

Hướng dẫn trả lời:

Biện pháp tu từ được sử dụng trong các dòng thơ 

“Trên cao thì nắng cũng quê ta 

Cũng trắng màu mây bay phía xa 

Đồi cũng nhuộm vàng trên đỉnh ngọn”

Là biện pháp điệp

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: C. Điệp

Câu 2: Phương án nào nêu đúng các hình ảnh của quê người khiến tác giả ngỡ như “quê ta”?

A. Nắng, màu mây trắng, đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn

B. Cây lá, dáng phố phường, màu mây trắng

C. Nếp nhà dân, bụi đường, nắng

D. Cây lá, nếp nhà dân, đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn

Hướng dẫn trả lời:

Những hình ảnh nắng, màu mây trắng, đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn là các hình ảnh của quê người khiến tác giả ngỡ như “quê ta”

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: A. Nắng, màu mây trắng, đồi nhuộm vàng trên đỉnh ngọn

Câu 3: Các hình ảnh trong khổ thơ thứ hai gợi lên cảm nhận như thế nào cho tác giả?

A. Xa lạ

C. Thú vị

B. Gần gũi

D. Băn khoăn

Hướng dẫn trả lời:

Các hình ảnh trong khổ thơ thứ hai gợi lên cho tác giả cảm nhận xa lạ

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: A. Xa lạ

Câu 4: Từ “lữ thứ” trong dòng thơ “Ngó xuống mũi giày thì lữ thứ” thể hiện sắc thái biểu cảm như thế nào?

A. Day dứt, trăn trở

C. Bông đùa, hóm hỉnh

B. Thân mật, suồng sã

D. Cổ kính, trang trọng

Hướng dẫn trả lời:

Từ “lữ thứ” trong dòng thơ “Ngó xuống mũi giày thì lữ thứ” thể hiện sự cổ kính, trang trọng

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: D. Cổ kính, trang trọng

Câu 5: Tâm trạng của nhân vật “tôi” khi cảm nhận các hình ảnh nắng vàng, mây trắng trong khổ thơ thứ nhất và khổ thơ kết có gì khác nhau?

A. Biết rõ mình đang ở quê người, ngắm cảnh cho khuây nỗi nhớ quê hương (khổ thơ 1) và ngỡ như mình đang ở quê nhà (khổ thơ 3)

B. Ngỡ như mình đang ở quê nhà (khổ thơ 1) và ý thức rõ mình đang ở quê người, ngắm cảnh cho khuây nỗi nhớ quê hương (khổ thơ 3)

C. Tự nhủ mình đang ở quê nhà (khổ thơ 1) và say sưa khám phá cảnh đẹp của quê người (khổ thơ 3)

D. Hứng thú trước vẻ đẹp khác lạ của quê người (khổ thơ 1) và phát hiện ra cảnh quê người và quê nhà giống nhau kì lạ (khổ thơ 3)

Hướng dẫn trả lời:

Tâm trạng của nhân vật “tôi” khi cảm nhận các hình ảnh nắng vàng, mây trắng trong khổ thơ thứ nhất và khổ thơ kết khác nhau ở những điểm sau: 

• Ở khổ thơ 1, nhà thơ ngỡ như mình đang ở quê nhà và 

• Ở khổ thơ 3, nhà thơ ý thức rõ mình đang ở quê người, ngắm cảnh cho khuây nỗi nhớ quê hương 

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: B. Ngỡ như mình đang ở quê nhà (khổ thơ 1) và ý thức rõ mình đang ở quê người, ngắm cảnh cho khuây nỗi nhớ quê hương (khổ thơ 3)

Câu 6: Bài thơ thể hiện tâm trạng, cảm xúc của tác giả trong hoàn cảnh nào?

Hướng dẫn trả lời:

Bài thơ thể hiện tâm trạng và cảm xúc của tác giả khi rời xa quê hương, sống ở một đất nước xa lạ, nhớ về quê hương của mình.

Câu 7: Hãy tưởng tượng và miêu tả hành động, ánh mắt, tâm trạng của nhà thơ được thể hiện qua các hình ảnh, từ ngữ trong khổ thơ kết.

Hướng dẫn trả lời:

Trong bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tác giả thể hiện sự nhớ mong mạnh mẽ và sâu sắc của mình đối với quê hương. Bằng cách sử dụng các chi tiết như "quang mắt về những đám mây trắng bồng bềnh," "ngắm nhìn ánh nắng vàng óng," và "nhìn xuống đôi giày," ông biểu hiện sự ý thức về việc mình đang ở trong một đất nước xa lạ, và sử dụng khung cảnh này để thể hiện tình cảm nhớ nhà sâu sắc của mình.

Câu 8: Sự đối lập trong hai khổ thơ đầu đã được phát triển như thế nào trong khổ kết của bài thơ? Điều đó đem lại cảm nhận gì cho người đọc về tâm trạng của tác giả khi ở chốn “quê người”?

Hướng dẫn trả lời:

Trong hai khổ thơ đầu tiên, tác giả như bị cuốn vào sự kỷ niệm và nhớ về quê hương, với cảm giác như mình đang ở lại quê. Trong khi đó, khổ thơ cuối cùng là một sự thức tỉnh, khi tác giả nhận ra rằng mình đang ở xa "quê người," với nhiều điều lạ lẫm. Tuy nhiên, điều này lại làm cho tình cảm nhớ quê hương của ông trở nên sâu sắc hơn, rõ ràng hơn. Dù ở nơi xa, những ký ức và cảm xúc quê hương vẫn sống mãi trong tiềm thức của chúng ta. Điều này giúp người đọc hiểu và đồng cảm với tâm trạng của tác giả khi ở xa, và đồng thời thấy được tình cảm yêu thương và nhớ nhung đối với quê hương.

Câu 9: Em thích nhất hình ảnh nào trong bài thơ? Vì sao?

Gợi ý:

Em thích nhất hình ảnh nắng chiếu xuống lá cây tác giả vẫn cảm thấy xa lạ khi nhìn thấy hình ảnh tuyệt đẹp đó. Dù là một hình ảnh rất đẹp, nhưng qua cái nhín của một người xa quê, trong lòng trào dâng nỗi nhớ về quê hương, thì hình ảnh ấy cũng thật buồn và ảm đạm, hệt như Nguyễn Du đã viết: “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”

Câu 10: Hãy viết đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) để trình bày cảm nhận của em về tình cảm, tâm sự của nhà thơ được thể hiện trong tác phẩm.

Gợi ý:

• Bài thơ "Quê Người" của nhà thơ Vũ Quần Phương được miêu tả là có tâm hồn thơ trong trẻo và đầy cảm xúc.

• Bài thơ thể hiện sâu sắc nỗi nhớ quê hương đậm đà của một người ở xa quê nhà.

• Nhân vật trong bài thơ luôn tìm kiếm bóng hình quê hương qua những hình ảnh và khung cảnh xung quanh.

• Từ cảm giác gần gũi, nhân vật bắt đầu cảm thấy xa lạ và lạc lõng, khi mọi thứ xung quanh khác hoàn toàn so với hình bóng quê hương trong ký ức.

• Nhà thơ tự mình coi mình như một người lữ khách đang dừng chân nghỉ ngơi trên đôi chân của mình.

• Bài thơ sử dụng câu thơ mộc mạc nhưng truyền đạt cảm xúc và nỗi nhớ về quê hương của người con xa xứ.