Soạn siêu ngắn ngữ văn 8 Cánh diều bài 1 Tôi đi học

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Những hình ảnh nào gợi nỗi nhớ cho nhân vật "tôi"?

Hướng dẫn trả lời:

Những hình ảnh gợi nỗi nhớ cho nhân vật "tôi":

• Những lá cây rụng vào cuối thu và những đám mây bàng bạc trên bầu trời cuối thu gợi lại cho nhân vật "tôi" những kỷ niệm mơn man của buổi tụu trường.

• Mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón lần đầu tiên đi đến trường gợi lại trong tôi những cảm giác trong sáng và tươi mới của ngày học đầu tiên. 

Câu 2: Tranh minh họa liên quan đến nội dung của văn bản như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Tranh minh họa cho thấy một cậu bé đứng trước cánh cửa lớp học, trong tay cầm một quyển vở, với một bàn tay dịu dàng của người thân đẩy cậu bé vào lớp. Tranh này liên quan đến nội dung văn bản bởi vì nó thể hiện sự bỡ ngỡ, lo lắng và quyến luyến của các học trò mới khi họ bước chân vào trường học lần đầu.

Câu 3: Phần 2 kể về chuyện gì? 

Hướng dẫn trả lời:

Phần 2 kể về buổi tôi và các học trò mới bước chân vào trường học lần đầu. Họ cảm thấy lạ lẫm và lo lắng khi đứng trước lớp học, nhưng cũng thấy niềm quyến luyến và mong muốn học hỏi mới mẻ.

Câu 4: Tâm trạng nhân vật "tôi" thế nào khi được gọi tên?

Hướng dẫn trả lời:

Khi được gọi tên, tâm trạng của nhân vật "tôi" trở nên lúng túng và bỡ ngỡ. Tôi quên cả mẹ và không thể đứng vững khi nghe gọi tên, và cảm thấy mình khó khăn trong tình huống này.

Câu 5: Tại sao các bạn nhỏ lại khóc?

Hướng dẫn trả lời:

Các bạn nhỏ khóc vì họ cảm thấy lo lắng và sợ hãi khi phải bước vào môi trường mới, xa lạ là trường học. Một số trong họ có thể đã xa mẹ và gia đình lần đầu tiên trong đời, nên họ cảm thấy bất an và buồn khi phải xa người thân yêu.

Câu 6: Sự thay đổi tâm trạng của nhân vật "tôi" thể hiện trong phần (3) như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Trước đó, trong phần 1 của văn bản, nhân vật "tôi" cảm thấy hồi hộp và lo sợ trước buổi đi học đầu tiên. Tuy nhiên, trong phần 3, khi nhân vật "tôi" bước vào lớp học và cảm nhận được sự chào đón từ thầy cô và sự quan tâm của người thân, tâm trạng của "tôi" thay đổi từ lúng túng ban đầu thành sự quyến luyến và mong muốn học hỏi mới mẻ, vừa bỡ ngỡ với mọi thứ xung quanh nhưng cũng đột nhiên cảm thấy chúng thân quen đến lạ.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Theo em, cốt truyện Tôi đi học thuộc dạng nào dưới đây?

A. Kể lại sự việc khác thường, kì lạ

B. Kể lại sự việc giản dị, đời thường mà giàu chất thơ

C. Kể lại sự việc có nội dung trào phúng, châm biếm, hài hước

D. Kể lại sự việc có nội dung giàu tính triết lí

Hướng dẫn trả lời:

Theo em, cốt truyện Tôi đi học thuộc dạng kể lại sự việc giản dị, đời thường mà giàu chất thơ

• Vậy, đáp án đúng là đáp án: B. Kể lại sự việc giản dị, đời thường mà giàu chất thơ

Câu 2: Cảnh vật trong truyện được nhìn qua con mắt của ai và được nhớ lại theo trình tự nào? Nêu một số chi tiết nổi bật của cảnh vật trong phần 1.

Hướng dẫn trả lời:

• Cảnh vật trong truyện được nhìn qua con mắt của nhân vật "tôi," được nhớ lại theo trình tự thời gian từ hiện tại hồi tưởng về quá khứ. Dòng hồi tưởng của nhân vật "tôi" bắt đầu từ chuyến đường tới trường cùng mẹ, đi qua mô tả về tiết trời cuối thu, hình ảnh những đứa trẻ nhỏ khi đến trường, và kết thúc bằng tâm trạng hồi hộp của "tôi" khi ngồi vào chỗ của mình trong tiết học đầu tiên.

• Một số chi tiết đáng chú ý về cảnh vật trong phần 1 bao gồm:

• Trong bầu không khí cuối thu, lá cây ven đường rơi xuống mặt đường nhiều, và trên bầu trời, có những đám mây trắng bồng bềnh.

• Một buổi sáng mùa thu, tràn đầy sương mù và hơi gió se lạnh, khi tôi bước chân trên con đường làng dài và hẹp.

• Trên lề đường, tôi thấy những đứa trẻ nhỏ cùng tuổi với tôi đang tự tin, với trang phục gọn gàng, họ vui vẻ gọi tên nhau và trao đổi sách vở, khiến tôi cảm thấy khao khát.

Câu 3: Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên tới lớp. Chỉ ra tác dụng của một số câu văn miêu tả và hình ảnh so sánh trong việc khắc hoạ tâm trạng nhân vật.

Hướng dẫn trả lời:

• Sự thay đổi tâm trạng của nhân vật "tôi" trong ngày đầu tiên tới lớp được thể hiện qua các cảm xúc và tình trạng sau:

• Trên con đường đi cùng mẹ đến trường, "tôi" cảm thấy mọi thứ "lạ lùng" và trong lòng có sự "biến đổi đáng kể". "Tôi" tự cảm thấy trang trọng và đứng đắn, thậm chí muốn thử sức cầm quyển vở và bút thước.

• Khi đến sân trường, "tôi" bị ngạc nhiên và cảm thấy nhỏ bé, cảm thấy lo sợ.

• Khi tiết trống vang lên, "tôi" giật mình, lúng túng và sợ hãi, như quả tim mình ngừng đập.

• Khi ngồi trong lớp, "tôi" cảm nhận một mùi hương lạ, thấy bức tranh treo trên tường lạ và thú vị. "Tôi" đã lạm nhận bàn ghế và chỗ ngồi của mình là một phần của nơi này. Không có cảm giác xa lạ đối với người bạn mới ngồi bên cạnh. "Tôi" còn hồi tưởng lại một ký ức cũ.

• Các câu văn miêu tả và hình ảnh so sánh trong văn bản giúp tạo ra hình ảnh ví dụ như:

• "... những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng" → tâm trạng đẹp và trong sáng của cậu bé khi đến trường lần đầu.

• "Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi" → tâm hồn mơ mộng của trẻ thơ, không bận tâm quá nhiều về những điều phức tạp.

• "Họ như con chim non đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ" → sự non nớt và khao khát của các học sinh.

• "Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả banh tưởng tượng" → sự hồi hộp trong tiếng trống.

• "Trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp" → cái nhìn đẹp và tươi sáng của trẻ thơ đối với ngôi trường. 

Câu 4: Truyện ngắn Tôi đi học là một truyện ngắn giàu chất trữ tình. Theo em, điều gì tạo nên đặc điểm ấy (về nội dung, hình thức, ngôn ngữ)?

Hướng dẫn trả lời:

Đặc điểm trữ tình trong truyện được tạo nên qua cách thể hiện nội dung và ngôn ngữ:

• Nội dung của truyện tập trung vào cảm xúc, trải nghiệm tâm hồn của nhân vật "tôi" trong một sự kiện đơn giản nhưng đầy ý nghĩa, điều này thể hiện tính chất trữ tình của câu chuyện.

• Hình thức viết của tác giả cũng mang tính thơ mộng và lãng mạn. Tác giả sử dụng miêu tả tinh tế, so sánh và hình ảnh để tạo nên một không gian tâm hồn đầy màu sắc và cảm xúc.

• Ngôn ngữ sử dụng trong truyện trở nên đẹp và giàu cảm xúc, giúp thể hiện sâu sắc tâm trạng và suy tư của nhân vật "tôi." 

Câu 5: Văn bản Tôi đi học đã nói hộ được những suy nghĩ và tình cảm gì của rất nhiều người đọc? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Văn bản Tôi đi học nói hộ những suy nghĩ và tình cảm của rất nhiều người đọc, bao gồm sự lo lắng, hồi hộp, niềm mong đợi và tình cảm quyến luyến đối với việc học tập và trải nghiệm cuộc sống mới mẻ. Điều này có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay bởi vì nó nhắc nhở chúng ta về tình cảm và suy tư của các thế hệ trẻ khi bước chân vào học đường, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hỗ trợ và động viên các em trong hành trình học tập của họ.

Câu 6: Bằng sự trải nghiệm của bản thân, hãy tưởng tượng mình là “người bạn tí hon” ngồi cạnh nhân vật “tôi” trong truyện, hôm ấy, em sẽ nói với “tôi” điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Nếu em là "người bạn tí hon" ngồi cạnh nhân vật "tôi" trong truyện trong ngày đầu tiên tới lớp, em có thể nói với "tôi" những lời động viên và an ủi. Em có thể nói, "Đừng lo lắng quá, mình sẽ cùng nhau học hỏi và trải qua những ngày vui thú vị ở trường. Mọi thứ sẽ tốt thôi, bạn đừng buồn nữa." Điều này có thể giúp làm dịu bớt sự lo lắng của "tôi" và tạo sự động viên trong buổi học