Rõ nét về file powerpoint trình chiếu. => Xem thêm
Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 1: VÌ SAO PHẢI HỌC LỊCH SỬ?
BÀI 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ?
Bồi dưỡng các phẩm chất yêu nước, trung thực, nhân ái.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
- GV chiếu hình ảnh, yêu cầu HS: Quan sát hình 1.1 - Chủ tịch Hồ Chí Minh sgk trang 5, em hãy cho biết ý nghĩa của 2 câu thơ sau :
Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, trả lời câu hỏi: Hai câu thơ giáo dục tinh thần yêu nước cho nhân dân ta, phát huy lòng tự hào về lịch sử vẻ vang 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc, nhấn mạnh vai trò của lịch sử và đặt ra yêu cầu phải hiểu rõ lịch sử dân tộc để hiểu biết về nguồn gốc, truyền thống lịch sử nước nhà.
- GV đặt vấn đề: Lịch sử đã diễn ra trong quá khứ nhưng luôn luôn gắn liền với hiện tại, với đời sống của mỗi người. Những con người đi trước đã có công trong việc tạo ra trong quá khứ, cội nguồn, lịch sử dân tộc. Vì vậy, ngày nay, con người phải biết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng thế giới hoà bình, ổn định và phát triển trong hiện tại và tương lai. Vậy em có biết lịch sử nói chung là gì? và vì sao phải học lịch sử? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những vấn đề này trong bài học đầu tiên - Bài 1: Lịch sử là gì?
Hoạt động 1: Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát Hình 1.2 và nội dung thông tin mục 1 Lịch sử và môn Lịch sử là gì? Sgk trang 5,6. - Gv yêu cầu HS trả lời câu hỏi: + Sự kiện khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-43) có phải là lịch sử không? Vì sao? + Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
- GV mở rộng kiến thức, yêu cầu HS thảo luận, trả lời câu hỏi: + Em hãy nêu ví dụ cụ thể về lịch sử? + Em hãy nêu một số hình thức học môn Lịch sử để đạt được hiệu quả cao?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập HS đọc sgk và thực hiện yêu cầu. GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV gọi HS đại diện đứng trả lời. - GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới. | 1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?
- Sự kiện khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-43) chính là lịch sử. Bởi sự kiện này đã diễn ra trong quá khứ. Chính nhớ những hình ảnh và sự kiện trong quá khứ đó mà lịch sử được lưu giữ lại , các nhà khoa học tiến hành sưu tập, nghiên cứu các tài liệu đó và phục dựng lại lịch sử một cách chân thực nhất (lễ hội Đền Hai Trưng tưởng nhớ Trưng Trắc - Trưng Nhị dựng cờ khởi nghĩa lật đổ ách thống trị của nhà Hán). - Lịch sử: là những gì đã diễn ra trong quá khứ. Lịch sử còn có nghĩa là khoa học tìm hiểu và phục dựng lại những hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ. - Môn Lịch sử: là môn học tìm hiểu về lịch sử loài người và những hoạt động chính của con người trong quá khứ. - Ví dụ cụ thể về lịch sử: + Quá trình hình thành và phát triển của loài người (từ vượn thành người). + Lịch sử xây dựng và phát triển của đất nước Việt Nam. + Các triều đại nhà Triệu, Đinh, Lý, Trần. - Một số hình thức học môn Lịch sử để đạt được hiệu quả cao: + Đọc sách giáo khoa sau đó tự tóm tắt kiến thức chính vào vở. + Đọc sách trước khi lên lớp và đọc lại vào buổi tối. + Ghi các sự kiện vào giấy nhớ và dán lên khu vực bàn học. + Vẽ sơ đồ tư duy, chỉ ghi ý chính, có thể mô tả bằng hình ảnh. + Học cùng bạn bè trong giờ ra chơi.
|
Hoạt động 2: Vì sao cần phải học lịch sử?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát các hình từ Hình 1.3 đến Hình 1.7, đọc nội dung thông tin mục 2 Vì sao cần phải học lịch sử sgk trang 6,7. - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi sgk trang 7: + Quan sát các hình từ Hình 1.3 đến Hình 1.6, hãy cho biết kĩ thuật canh tác nông nghiệp của người nông dân Việt Nam và hệ thông giao thông ở Hà Nội đã có sự thay đổi như thế nào? Chúng ta có cần biết về sự thay đổi đó không? Vì sao? + Sự kiện trong Hình 1.7 đánh dấu bước ngoặt nào của lịch sử Việt Nam? + Vì sao cần phải học môn Lịch sử?
- Gv mở rộng kiến thức, yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi: + Những thay đổi theo thời gian của sự vật, hiện tượng, con người, vùng đất quốc gia là do đâu? + Giới thiếu vắn tắt về gia đình mình (gồm mấy thế hệ, là những ai, những sự kiện đáng nhớ, truyền thống gia đình,...) Em biết được truyền thống gia đình thông qua ai, phương tiện nào, điều đó có tác dụng như thế nào? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập HS đọc sgk và thực hiện yêu cầu. GVtheo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV gọi HS đại diện đứng trả lời. - GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới. | 2. Vì sao cần phải học lịch sử?
- Sự thay đổi của kĩ thuật canh tác nông nghiệp của người nông dân Việt Nam và hệ thông giao thông ở Hà Nội: + Kĩ thuật canh tác (Hình 1.3, Hình 1.4): Nông dân chuyển từ sử dụng con trâu để cày bừa sang đồng ruộng sang máy nông nghiệp. + Hệ thống giao thông ở Hà Nội (Hình 1,5, Hình 1.6): Giao thông chuyển từ cầu Long Biên chật, hẹp, phương tiện ô tô không đi lại được sang cầu Nhật Tân với các làn xe ô tô rộng rãi, được xem là biểu tượng mới của Thủ đô Hà Nội với 5 nhịp dây văng tượng trưng cho 5 cửa ô, và cũng tượng trưng cho 5 cánh hoa đào của làng đào Nhật Tân - Hà Nội. - Sự kiện trong Hình 1.7 - Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, đánh dấu bước ngoặt lịch sử của Việt Nam, có ý nghĩa thời đại sâu sắc: nước Việt Nam dân chủ cộng hòa được thành lập, là nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy. - Cần phải học môn Lịch sử vì: + Để biết được cội nguồn của tổ tiên, quê hương, đất nước; hiểu được tổ tiên, ông cha đã sống lao động, đấu tranh như thế nào để có đất nước như ngày hôm nay. + Hiểu được những gì nhân loại tạo ra trong quá khứ để xây dựng được xã hội văn minh như ngày nay, từ đó hình thành ý thức giữ gìn, phát huy những giá trị tốt đẹp do con người trong quá khứ để lại. - Những thay đổi theo thời gian của sự vật, hiện tượng, con người, vùng đất, quốc gia chủ yếu là do con người tạo nên. - HS giới thiệu vắn tắt về gia đình theo yêu cầu đã được đưa ra.
|
Hoạt động 3: Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS quan sát hình từ Hình 1.8 đến Hình 1.11, đọc nội dung thông tin mục 3 Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? sgk trang 7,8. - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: + Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? + Phân biệt các loại tư liệu lịch sử trong các hình từ Hình 1.8 đến Hình 1.11. Trong các loại tư liệu trên, đâu là tư liệu gốc? + Nêu ý nghĩa của các nguồn tư liệu lịch sử?
- GV mở rộng kiến thức, chia HS thành 3 nhóm, yêu cầu HS thảo luận, trả lời câu hỏi vào phiếu học tập: + Nhóm 1: Vì sao bia Tiến sĩ ở Văn Miếu (Hà Nội) được xem là tư liệu chữ viết? Em hãy nêu ưu điểm, hạn chế của loại tư liệu này? + Nhóm 2: Em hãy kể một số truyền thuyết, truyện cổ tích mà em biết? Vì sao những truyền thuyết, truyện cổ tích này được coi là tư liệu truyền miệng? + Nhóm 3: Một chiến sĩ đã từng tham gia chiến đấu trong chiến dịch Điên Biên Phủ, viết về các trận đánh diễn ra như thế nào có được coi là tư liệu gốc không? Vì sao?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập HS đọc sgk và thực hiện yêu cầu. theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV gọi HS đại diện các nhóm đứng trả lời. - GV gọi HS nhóm khác nhận xét, đánh giá, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới. | 3. Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?
- Dựa vào các tư liệu hiện vật để biết và dựng lại lịch sử. - Phân biệt các loại tư liệu lịch sử: + Hình 1.8 - Truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu cơ (tranh vẽ minh họa): Tư liệu truyền miệng. + Hình 1.9 - Thạp đồng Đạo Thịnh (văn hóa Đông Sơn, khoảng 2500 năm-2000 năm trước): Tư liệu hiện vật. + Hình 1.10 - Bìa sách Đại Việt sử kí toàn thư (Bản in nội các quan bản, 1697): Tư liệu gốc. + Hình 1.11 - Sắc lệnh của Chủ tịch Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa phong Đại tướng cho ông Võ Nguyên Giáp (1948): Tư liệu chữ viết. - Ý nghĩa của các nguồn tư liệu lịch sử: Tuy đây chỉ là những hiện vật "câm", nhưng nếu biết khai thác, chúng có thể nói cho ta biết khá cụ thể và trung thực về đời sống vật chất và phần nào đời sống tinh thần của người xưa.
- Nhóm 1: Những tấm bia ghi tên những người đỗ Tiến sĩ thời xưa ở Văn Miếu (Hà Nội) được xem là tư liệu chữ viết vì: trên bia có ghi chép (một cách khách quan) tên của những người đỗ Tiến sĩ trong các khoa thi từ thời Lê sơ đến thời Lê trung hưng (1442 - 1779). Qua đó, các nhà sử học biết được những thông tin quan trọng về các vị tiến sĩ của nước nhà cũng như về nền giáo dục nước ta thời kì đó. + Ưu điểm: Cho biết khá đầy đủ về thông tin. + Nhược điểm: chịu ảnh hưởng bởi ý thức chủ quan của người viết. - Nhóm 2: Một số truyện truyền thuyết, cổ tích: Sọ Dừa, Thạch Sanh, Sơn Tinh Thủy Tinh,... + Những truyền thuyết, truyện cổ tích này được coi là tư liệu truyền miệng vì: Ví dụ như: Truyền thuyết Sơn Tĩnh, Thuỷ Tinh phản ánh cuộc đấu tranh chống thiên tai, lũ lụt; Thánh Gióng phản ánh về truyền thống chống giặc ngoại xâm của ông cha ta từ xa xưa,... - Nhóm 3: Một chiến sĩ đã từng tham gia chiến đấu trong chiến dịch Điên Biên Phủ, viết về các trận đánh diễn ra như thế nà được coi là tư liệu gốc vì: được tạo nên bởi chính những người tham gia và chứng kiến sự kiện, biến cố đó.
|
- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi 1 và câu hỏi 2 trong trang 9 sgk.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời:
Câu 1:
- Trình bày khái niệm Lịch sử và môn Lịch sử:
+ Lịch sử: là những gì đã diễn ra trong quá khứ. Lịch sử còn có nghĩa là khoa học tìm hiểu và phục dựng lại những hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ.
+ Môn Lịch sử: là môn học tìm hiểu về lịch sử loài người và những hoạt động chính của con người trong quá khứ.
- Căn cứ vào các tư liệu lịch sử để biết và dựng lại lịch sử.
Câu 2: Ý nghĩa của việc học Lịch sử:
+ Để biết được cội nguồn của tổ tiên, quê hương, đất nước; hiểu được tổ tiên, ông cha đã sống lao động, đấu tranh như thế nào để có đất nước như ngày hôm nay.
+ Hiểu được những gì nhân loại tạo ra trong quá khứ để xây dựng được xã hội văn minh như ngày nay, từ đó hình thành ý thức giữ gìn, phát huy những giá trị tốt đẹp do con người trong quá khứ để lại.
- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi 3, câu hỏi 4 trang 9 sgk.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời:
Câu 3:
- Hình 1.12 - Bia chủ quyền quần đảo Hoàng Sa tại đảo Nam Yết (Khánh Hòa, Việt Nam), được công nhận là di tích lịch sử quốc gia năm 2014 là loại sử liệu: tư liệu hiện vật.
- 3 thông tin mà em tìm hiểu được:
+ Quần đảo Trường Sa trực thuộc tỉnh Phước Tuy.
+ Bộ quân sự thị sát việc nghiên cứu đến viếng quần đảo Trường Sa ngày 22 tháng 08 năm 1956 dưới sự hướng dẫn của Hải quan Việt Nam.
+ Bia chủ quyền quần đảo Hoàng Sa tại đảo Nam Yết (Khánh Hòa, Việt Nam
Câu 4: Từ khóa thể hiện ý nghĩa của việc học lịch sử: Sử ta dạy cho ta những chuyện vẻ vang của dân tộc ta.
Hình thức đánh giá | Phương pháp đánh giá | Công cụ đánh giá | Ghi chú |
Sự tích cực, chủ động của HS trong quá trình tham gia các hoạt động học tập | Vấn đáp, kiểm tra miệng | Phiếu quan sát trong giờ học |
|
Sự hứng thú, tự tin khi tham gia bài học | Kiểm tra viết | Thang đo, bảng kiểm |
|
Thông qua nhiệm vụ học tập, rèn luyện nhóm, hoạt động tập thể,… | Kiểm tra thực hành | Hồ sơ học tập, phiếu học tập, các loại câu hỏi vấn đáp |
|
Trường THCS..... Lớp:...... PHIẾU HỌC TẬP Nhóm 1: Câu hỏi: Vì sao bia Tiến sĩ ở Văn Miếu (Hà Nội) được xem là tư liệu chữ viết? Em hãy nêu ưu điểm, hạn chế của loại tư liệu này? Trả lời: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. |
Trường THCS..... Lớp:...... PHIẾU HỌC TẬP Nhóm 2: Câu hỏi: Em hãy kể một số truyền thuyết, truyện cổ tích mà em biết? Vì sao những truyền thuyết, truyện cổ tích này được coi là tư liệu truyền miệng? Trả lời: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................. |
Trường THCS..... Lớp:...... PHIẾU HỌC TẬP Nhóm 2: Câu hỏi: Một chiến sĩ đã từng tham gia chiến đấu trong chiến dịch Điên Biên Phủ, viết về các trận đánh diễn ra như thế nào có được coi là tư liệu gốc không? Vì sao? Trả lời: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................. |
Nâng cấp lên tài khoản VIP để tải tài liệu và dùng thêm được nhiều tiện ích khác