CHƯƠNG 2: THỜI NGUYÊN THỦY
BÀI 3: NGUỒN GỐC LOÀI NGƯỜI
( 2 tiết )

1. KHỞI ĐỘNG

Kiểm tra bài cũ

Từ xa xưa, để đảm bảo thuận lợi trong hoạt động sản xuất nông nghiệp, người Việt Nam đã dựa vào quan sát và tính toán quy luật chuyển động của Mặt Trăng, Trái Đất và đúc kết như sau:

          “Trông trời, trông đất, trông mây

Trông mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm”

Theo em, trong hoạt động sản xuất nông nghiệp, người Việt Nam thường tính theo lịch nào? Tại sao?

TL:

Tất cả chúng ta có chung nguồn gốc?

Tuy nhiên, xét về mặt khoa học lịch sử, đã bao giờ em đặt câu hỏi loài người xuất hiện như thế nào?

1. I. QUÁ TRÌNH TIẾN HÓA TỪ VƯỢN THÀNH NGƯỜI

Nhiều nhà khoa học chấp nhận giả thiết con người xuất liện đâu tiên ở châu Phi. Bắt đầu từ những bộ xương hoá thạch tìm thấy ở đây, các nhà khoa học đã dẫn khám phá bí ẩn về sự xuất liện của loài người.

Nhiều nhà khoa học chấp nhận giả thiết con người xuất liện đâu tiên ở châu Phi. Bắt đầu từ những bộ xương hoá thạch tìm thấy ở đây, các nhà khoa học đã dẫn khám phá bí ẩn về sự xuất liện của loài người.

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6 KNTT KHÁC:

• Tải giáo án Powerpoint lịch sử 6 kết nối tri thức đủ cả năm
• Tải giáo án lịch sử 6 kết nối tri thức đủ cả năm (bản word)
   

Quá trình tiến hóa từ vượn thành người

• Cách đây khoảng từ 6 triệu đến 5 triệu năm.
• Ở chặng đầu của quá trình tiến hoá
• Trải qua quá trình tiến hoá, khoảng 4 triệu năm trước, một nhánh Vượn người đã tiến hóa thành người tối cổ.
• Người tối cổ trải qua quá trình tiến hóa, vào khoảng 150.000 năm trước, người tinh khôn xuất hiện.
• Đánh dấu quá trình chuyển biến từ vượn người thành người đã hoàn thành.

Thảo luận và trả lời câu hỏi vào Phiếu học tập

Quan sát Hình 3.1, 3.2, 3.3, em hãy so sánh vượn người, người tối cổ, người tinh khôn

CÁC GIÁO ÁN LỊCH SỬ 7 KNTT CHI TIẾT:

• Giáo án Powerpoint lịch sử 7 kết nối tri thức (cả năm)
• Giáo án lịch sử 7 kết nối tri thức

Bảng các tiêu chí so sánh

CÁC TÀI LIỆU LICH SỬ 8 CHẤT LƯỢNG:

• Tải giáo án Powerpoint lịch sử 8 kết nối tri thức
• Tải giáo án word lịch sử lớp 8 kết nối tri thức

Một số hình ảnh về vượn người, người tối cổ, người tinh khôn

Lưu ý

Có nhiều quan niệm khác nhau về nguồn gốc loài người. Có những quan niệm mang tính khoa học, có những quan niệm mang tính tôn giáo, truyền thuyết (ví dụ quan niệm của nhà khoa học Đác-uyn, quan niệm của Đạo thiên chúa, câu chuyện về con Rồng cháu Tiên của người Việt).

Con Rồng cháu Tiên

Xưa, ở miền đất Lạc Việt có một vị thần thuộc nòi Rồng, tên là Lạc Long Quân.

Trong một lần lên cạn giúp dân diệt trừ yêu quái, Lạc Long Quân đã gặp và kết duyên cùng nàng Âu Cơ vốn thuộc dòng họ Thần Nông, sống ở vùng núi cao phương Bắc. Âu Cơ đẻ ra bọc trứng, nở ra một trăm người con.

Hai người đã chia nhau người lên rừng, kẻ xuống biển, mỗi người mang năm mươi người con.

Người con trưởng theo Âu Cơ, được lên lên làm vua, xưng là Hùng Vương, đóng đô ở đất Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang. Từ đó về sau, cứ cha truyền con nối đến mười tám đời, đều lấy hiệu là Hùng Vương.

Châu Phi là nơi con người xuất hiện sớm nhất, di cư qua các châu lục, môi trường sống khác nhau, cơ thể biến đổi thích nghi với môi trường. Tuy nhiên họ vẫn chung một nguồn gốc.

1. DẤU TÍCH CỦA NGƯỜI TỐI CỔ Ở ĐÔNG NAM

Người tối cổ xuất hiện khá sớm ở Đông Nam Á, hóa thạch tìm thấy đầu tiên ở đâu?

Người tối cổ sử dụng công cụ lao động gì?

Phạm vi phân bố dấu tích người tối cổ ở Việt Nam?

Những địa điểm tìm thấy dấu tích của người tối cổ ở Đông Nam Á

Quan sát Lược đồ 3.5 (SGK trang 20), kể tên những địa điểm tìm thấy dấu tích của Người tối cổ ở Đông Nam Á.

Đảo Gia-va (In-đô-nê-xi-a); Pôn-đa-ung (Mi-an-ma), Ni-a (Ma-lai-xi-a); Gia Lai, Đồng Nai, Thanh Hóa, Lạng Sơn (Việt Nam),...

Lưu ý:

Đông Nam Á có điều kiện tự nhiên thuận lợi, có nhiều sông suối, đất đai phì nhiêu, màu mỡ, khí hậu nóng ẩm.

Vì vậy, khu vực này rất thuận lợi cho việc trồng trọt (nông nghiệp trồng lúa), chăn nuôi, đánh bắt.

Vượn người vì thế đã xuất hiện ở đây từ rất sớm và cũng bước tiến hóa thành Người tối cổ, Người tinh khôn.

Thảo luận và trả lời câu hỏi:

- Nêu một số dấu tích của Người tối cổ ở Việt Nam.

- Nhận xét về phạm vi phân bố của các dấu tích Người tối cổ ở Việt Nam.

ĐỦ GIÁO ÁN CÁC MÔN LỚP 8 MỚI:

• Đầy đủ giáo án word + powerpoint tất cả các môn lớp 8 chân trời sáng tạo
• Đầy đủ giáo án word + powerpoint tất cả các môn lớp 8 kết nối tri thức
• Đầy đủ giáo án word + powerpoint tất cả các môn lớp 8 Cánh diều

Người tối cổ được phát hiện có niên đại sớm nhất từ khoảng 800.000 năm trước, tại: Thẩm Khuyên, Thẩm Hai (Lạng Sơn), Núi Đọ (Thanh Hóa), An Khê (Gia Lai),...Sự xuất hiện diễn ra ở cả miền núi và đồng bằng trên lãnh thổ của Việt Nam ngày nay.

Một số hình ảnh về công cụ lao động bằng đá và dấu tích của người tối cổ

Một số địa điểm phân bố các dấu tích của Người tối cổ ở Việt Nam bằng đá

Luyện tập mở rộng

Quá trình tiến hóa từ vượn người thành người trên Trái Đất lần lượt trải qua các dạng:

1. Vượn người, Người tối cổ, Người tinh khôn.
2. Vượn người, Người tinh khôn, Người tối cổ.
3. Người tối cổ, Vượn người, Người tinh khôn.
4. Người tinh khôn, Vượn người, Người tối cổ.

Phạm vi phân bố dấu tích Người tối cổ ở Việt Nam:

1. Nhỏ hẹp
2. Chủ yếu ở miến Bắc
3. Hầu hết ở miền Trung
4. Rộng khắp

Đáp án D

Vượn người xuất hiện cách ngày nay bao nhiêu năm?

5-6 triệu năm

4 triệu năm

150 000 năm

Đáp án

5-6 triệu năm

Địa điểm nào tìm thấy dấu tích của Người tối cổ ở Đông Nam Á?

1. Pôn-đa-ung (Mi-an-ma)
2. Gia-va (In-đô-nê-xi-a)
3. Lạng Sơn (Việt Nam)
4. A, B, C đều đúng

Đáp án D

Câu hỏi:

Lấy chủ đề về những công cụ đá thô sơ đầu tiên của nhân loại, em hãy phát biểu cảm nghĩ của em về óc sáng tạo, tinh thần lao động cần mẫn, kiên trì của Người tối cổ.

TL:

Người tối cổ đã kiên trì ghè, đẽo một mặt mảnh đá để làm công cụ lao động sản xuất của mình.

Hướng dẫn về nhà

Trả lời câi hỏi: Câu 3 phần Luyện tập, SGK trang 20

Tìm hiểu trước bài: Đọc Bài 4 Xã hội nguyên thủy, SGK trang 21