Soạn siêu ngắn ngữ văn 8 Cánh diều bài 8 Đánh nhau với cối xay gió

CHUẨN BỊ

Câu hỏi: 

- Đọc trước truyện Đánh nhau với cối xay gió, tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Mi-ghen đơ Xéc-van-tét (Miguel de Cervantes) và tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê (Don Quixote).

- Đọc nội dung giới thiệu sau đây để hiểu bối cảnh đoạn trích

(Đọc nội dung giới thiệu trong SGK trang 63)

Hướng dẫn trả lời:

Tác giả:

• Tác giả Miguel de Cervantes Saavedra (1547 - 1616), người sinh ra ở một thị trấn gần thủ đô Mađrít, Tây Ban Nha, trong một gia đình quý tộc nhỏ, đã trải qua những khó khăn. Ông sinh ra với tên là Xec-van-tec và làm nghề thầy thuốc, phải lang thang từ tỉnh này sang tỉnh khác để kiếm tiền nuôi bảy đứa con của mình.

• Ông đã sáng tạo ra một loại nhân vật lưỡng diện, kết hợp tính điên rồ và sáng suốt, sử dụng tiếng cười và thủ pháp kỳ diệu để vạch trần những thói hư, tật xấu của con người và xã hội.

• Tác phẩm: Tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê (Don Quixote) là tác phẩm của nhà văn Tây Ban Nha Miguel de Cervantes Saavedra (1547-1616). Tác phẩm còn được gọi là El Ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha (Đôn Kihôtê, hiệp sĩ quý tộc tài ba xứ Mancha). Phần đầu tiên của tiểu thuyết này được xuất bản vào năm 1605 và phần thứ hai vào năm 1615. Đây được xem là một trong những tiểu thuyết viết sớm nhất bằng ngôn ngữ châu Âu hiện đại và có thể coi là một tác phẩm gây ảnh hưởng và điển hình nhất trong danh sách các tác phẩm văn học Tây Ban Nha. Đôn Kihôtê được coi là một trong số ít tác phẩm có nhiều người đọc nhất trong văn học phương Tây; một cuộc điều tra năm 2002 của Viện Nobel Na Uy đã chỉ ra rằng đây là tiểu thuyết xuất sắc nhất trong mọi thời đại.

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Hai thầy trò đã phát hiện ra điều gì và nhận định ra sao?

Hướng dẫn trả lời:

• Trên đồng, hai thầy trò bất ngờ phát hiện có một số lượng lớn cối xay gió, khoảng ba, bốn chục chiếc.

• Đôn Ki-hô-tê đưa ra nhận định rằng những chiếc cối xay gió trong đồng là những người khổng lồ đáng sợ.

Câu 2: Diễn biến sự việc như thế nào? Hậu quả ra sao?

Hướng dẫn trả lời:

• Bất ngờ xông vào tấn công những chiếc cối xay gió. Trong cuộc chiến đấu, ông che kín thân mình bằng khiên và cầm thái giáo, sau đó đưa ngựa phi thẳng về phía chiếc cối xay gió gần nhất và đâm giáo vào cánh quạt.

• Kết quả là thất bại nặng nề: giáo bị nát vụn, ông và ngựa đều bị hất tung xa, và ngựa thậm chí bị gãy nửa vai.

Câu 3: Hãy hình dung nét mặt, cử chỉ của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô lúc này.

Hướng dẫn trả lời:

• Xan-chô, trong tình trạng hoảng sợ và lo lắng, thúc lừa đến gần Đôn Ki-hô-tê.

• Mặc dù cảm thấy đau đớn, Đôn Ki-hô-tê vẫn cố gắng giữ vẻ mình ổn.

Câu 4: Quan điểm của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô về vấn đề bị thương như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

• Đôn Ki-hô-tê cho rằng bất kể hiệp sĩ giang hồ bị thương đến đâu, họ cũng không nên phàn nàn, ngay cả khi tổn thương đến mức cần xổ gan ruột ra ngoài.

• Trong khi đó, Xan-chô có quan điểm khác về vấn đề bị thương, khi cho rằng chỉ cần có một chút đau đớn, anh sẽ tự mình phàn nàn, trừ khi ngay cả giám mã của hiệp sĩ giang hồ cũng bị cấm không được phàn nàn.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió. Theo em, cốt truyện trong đoạn trích này là cốt truyện đơn tuyến hay đa tuyến? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Các phần chính trong đoạn trích "Đánh nhau với cối xay gió" có nội dung sau:

• Phần 1: Trước trận chiến, thầy trò của Đôn Ki-hô-tê

• Phần 2: Sự liều mạng của hiệp sĩ trong cuộc tấn công vào lũ khổng lồ

• Phần 3: Tiến bước tiếp theo của hai thầy trò

Theo quan điểm của em, cốt truyện trong đoạn này có tính đơn tuyến vì nó tập trung vào cuộc chiến của Đôn Ki-hô-tê với cối xay gió, và tất cả các nhân vật và sự kiện trong nó đều xoay quanh nhân vật này mà không có yếu tố phụ.

Câu 2: Nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa được tác giả khắc họa như thế nào? Hãy liệt kê những đặc điểm của hai nhân vật này (dáng vẻ bên ngoài, suy nghĩ, sở thích, lời nói và hành động).

Hướng dẫn trả lời:

Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa có thể được mô tả như sau:

- Đôn-ki-hô-tê

• Xuất thân: Gia đình quý tộc nghèo

• Dáng vẻ: Tầm vóc gầy gò, chiều cao lênh khênh

• Trang bị: Một con ngựa còm, mũ, áo, và giáp, tất cả đều bằng sắt và đã bị han rỉ

• Mục đích: Trở thành hiệp sĩ, đánh đuổi gian tà, và cứu giúp những người lương thiện

• Tính cách: Can đảm

• Tư duy: Lý tưởng hóa và lạc quan

- Xan-chô Pan-xa

• Xuất thân: Nông dân

• Dáng vẻ: Hình dáng mũm mĩm

• Trang bị: Một con lừa nhỏ xinh, một túi thức ăn và một bầu rượu

• Mục đích: Thành giám mã, tìm kiếm cơ hội làm giàu qua việc hỗ trợ Đôn-ki-hô-tê

• Tính cách: Trung thực

• Tư duy: Thực tế và thận trọng

Câu 3: Vì sao Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió? Xan-chô nhìn nhận về cối xay gió có gì khác với Đôn Ki-hô-tê?

Hướng dẫn trả lời:

• Đôn Ki-hô-tê đối mặt với cối xay gió vì:

• Quyết tâm tiêu diệt sự ác và tận diệt tất cả điều xấu.
• Sự dũng cảm, sẵn sàng tấn công địch mà không bao giờ sợ bất kỳ sự chênh lệch lực lượng nào.
• Quyết tâm chiến thắng kẻ thù, ngay cả khi chúng áp dụng phép thuật xấu xa.
• Theo gương của các hiệp sĩ giang hồ, dù có bị tổn thương.

• Xan-chô xác định những thứ mà Đôn Ki-hô-tê đang đối mặt là cối xay gió, trong khi Đôn Ki-hô-tê tin rằng chúng là những gã khổng lồ.

Câu 4: Qua đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió, em có nhận xét gì về cách xây dựng hai nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô của tác giả?

Hướng dẫn trả lời:

Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa được tạo hình với một sự đối lập hoàn toàn trong mọi khía cạnh. Đôn Ki-hô-tê, dáng vẻ gầy gò và cao lênh khênh, cưỡi trên lưng con ngựa còm, khiến anh trở nên cao lớn hơn. Trong khi đó, Xan-chô Pan-xa, có hình dáng mũm mĩm, ngồi trên lưng lừa, khiến anh trở nên ngắn hơn. Đôn Ki-hô-tê mang trong mình khao khát cao cả, trong khi Xan-chô Pan-xa chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân. Đôn Ki-hô-tê mục tiêu giúp đời sống trở nên tốt đẹp hơn, trong khi Xan-chô Pan-xa chỉ tập trung vào quyền lợi riêng. Đôn Ki-hô-tê sống trong thế giới của ảo tưởng và lý tưởng, trong khi Xan-chô Pan-xa sống trong thực tế của rượu và thịt. Đôn Ki-hô-tê dũng cảm, trong khi Xan-chô Pan-xa thì thường thụ động và sợ sệt. Khi đứng cùng nhau, họ làm cho tính cách của người kia trở nên nổi bật hơn.

Câu 5: Theo em, việc Đôn Ki-hô-tê say mê, muốn trở thành hiệp sĩ giang hồ và hành động của nhân vật này có những điểm nào tốt và không tốt? Câu chuyện nhằm ca ngợi hay phê phán điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

• Điểm tích cực và tiêu cực của tư duy và hành động của Đôn Ki-hô-tê:

• Tiêu cực: 

• Tư duy mê muội, thiếu sự tỉnh táo: Đôn Ki-hô-tê thấy những chiếc cối xay gió (lên đến ba, bốn chục chiếc) và lầm tưởng chúng là những khổng lồ gian ác, sau đó lại nghĩ rằng chúng có thể là phép thuật của pháp sư Phơ-re-xtôn.
• Hành động: Đôn Ki-hô-tê muốn theo đuổi lí tưởng của các hiệp sĩ giang hồ trong các cuốn sách mà anh đọc mê mải nên không quan tâm đến các nhu cầu cá nhân của mình, bao gồm thức ăn và giấc ngủ, giống như nhiều người khác trong xã hội

• Tích cực:

• Tư duy: Đôn Ki-hô-tê có khát vọng diệt trừ sự ác để cứu vớt thế giới, mặc dù mục tiêu này là tốt đẹp, nhưng nó bị bóp méo và trở nên không thực tế do tư duy mê muội đó.
• Hành động: Mặc dù bị thương nặng, Đôn Ki-hô-tê không bao giờ than trách. Điều này có thể được coi là tính cách đáng khen ngợi

=> Đôn Ki-hô-tê là một nhân vật với lý tưởng cao cả và lòng hiếu kỳ, nhưng hành động của anh là một sự phi thực tế và mê muội do sự ảo tưởng và tư duy không tỉnh táo khi đọc về cuộc phiêu lưu kiếm hiệp.

• Mục đích của câu chuyện: Nhà văn muốn truyền tải thông điệp phê phán về những tác phẩm về hiệp sĩ phiêu lưu hão huyền trong xã hội hiện đại; tác giả  cũng chế giễu sự còn tồn tại của lí tưởng hiệp sĩ phong kiến lỗi thời.

Câu 6: Đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió gợi cho người đọc hai lối sống: mơ mộng và thực dụng. Theo em, nên chọn lối sống nào? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Đoạn trích khám phá hai hướng sống khác nhau: mơ mộng và thực tế. Tuy nhiên, em không lựa chọn một trong hai hướng sống này. Lí do là:

• Hướng sống thực dụng đặt nặng vào giá trị vật chất, tập trung vào thỏa mãn nhu cầu ngay lập tức, và đặt lợi ích cá nhân lên hàng đầu, thường gắn với sự ích kỷ và cảnh tranh. Hướng sống này được coi là một tình trạng nguy hiểm có thể gây hủy hoại đến đạo đức của con người.

• Cuộc sống xung quanh ta thường có nhiều người mơ mộng, lạc hậu trong suy nghĩ về công việc, tình yêu, bạn bè, và nhiều khía cạnh khác. Những người mơ mộng, sống ngoài thực tế, thường phải đối mặt với nhiều thất bại trong cuộc sống. Đối diện với bất kỳ thử thách công việc nào, họ thường có xu hướng trở nên buồn chán và thất bại.