Bài soạn siêu ngắn: Qua đèo ngang - Ngữ văn lớp 7

[toc:ul]

Câu 1: Căn cứ vào lời giới thiệu về thể thất ngôn bát cú Đường luật ở chú thích, em hãy nhận dạng thể thơ của bài Qua Đèo Ngang về số câu, số chữ trong câu, cách gieo vần, phép đối giữa câu 3, câu 4, câu 5 với câu 6.

Trả lời:

• Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật: 8 câu, mỗi câu 7 chữ.
• Cách gieo vần: tà – hoa – nhà – gia – ta (vần a).
• Phép đối ở các cặp câu: 3 – 4; 5 – 6. 

• luật bằng trắc, luật niêm chặt chẽ. 
• Bố cục có 4 phần: Đề - Thực - Luận - Kết. 

Câu 2: Cảnh tượng Đèo Ngang được miêu tả ở thời điểm nào trong ngày? Thời điểm đó có lợi thế gì trong việc bộc lộ tâm trạng của tác giả?

Trả lời:

Thời điểm: chiều tà => là lúc con người thường có những suy tư, buồn vắng, cô đơn, đặc biệt với những người xa quê.

Câu 3: Cảnh Đèo Ngang được miêu tả gồm những chi tiết gì? .

Trả lời:

Cảnh Đèo Ngang:

• Không gian: núi rừng vắng vẻ, hoang sơ, trùng điệp, biển cả mênh mông.
• Thời gian: chiều tà.
• Âm thanh: tiếng chim đa, chim quốc
• Con người: chú tiều lom khom, ít nhà cửa

Câu 4: Hãy nhận xét về cảnh tượng đèo Ngang qua sự miêu tả của Bà Huyện Thanh Quan.

Trả lời:

Cảnh Đèo Ngang: hùng vĩ, bát ngát nhưng hoang sơ, ít sự sống.

Câu 5: Hãy hình dung tâm trạng của Bà Huyện Thanh Quan khi qua Đèo Ngang. Tâm trạng đó được thể hiện qua hai hình thức: mượn cảnh nói tình và trực tiếp tả tình như thế nào?

Trả lời:

"Nhớ nước đau lòng con quốc quốc/ Thương nhà mỏi miệng cái gia gia." => mượn cảnh nói tình. Đó là nỗi nhớ xa nhà (gia), nhớ đất nước (quốc)

"Dừng chân đứng lại trời, non, nước/ Một mảnh tình riêng ta với ta" =>Nỗi buồn cô quạnh, thầm lặng.

Câu 6: Nói đến mảnh tình riêng giữa cảnh: trời, non, nước bao la ở Đèo Ngang thì có gì khác với cách nói một mảnh tình riêng trong một không gian chật hẹp.

Trả lời:

Mảnh tình riêng giữa mộ cảnh bao la, rộng lớn thì càng nhấn mạnh nỗi cô độc, nhỏ bé. 

[Luyện tập] Câu 1: Tìm hàm nghĩa cụm từ ta với ta?

Trả lời:

"ta với ta": mình đối diện mình, với chính sự cô đơn và hiu quạnh trong cảnh trời non nước bao la, không biết chia sẻ cùng ai.